Citaten uit

De waarheid wordt achtergehouden

Hrant Dink, Trouw 3 maart 2007

Waarom wil Turkije de genocide op de Armeniërs niet erkennen? De vermoorde schrijver Hrant Dink concludeerde dat de Turkse overheid de bevolking bewust de feiten onthoudt. ’Men is bang dat de bevolking wakker wordt’.

Hrant Dink was hoofdredacteur van de Armeense krant Agos en werd begin dit jaar vermoord door een Turkse nationalist. Hij hield onderstaande toespraak op het congres ’Ultimate Crime, Ultimate Challenge. Human Rights and Genocide’, op 20 en 21 april 2005 in Jerevan, Armenië. Vertaling: E.S. en Th. Gregorian.

Men spreekt van genocide en over het feit dat er genoegdoening moet komen. Maar er is nog een andere vraag, een hele belangrijke vraag: ’Weet de bevolking van Turkije dit allemaal en ontkennen de mensen het, of weet de bevolking van niets?’ Dit is een belangrijke vraag ook in relatie tot het onderwerp mensenrechten. Eén van de belangrijkste rechten is toch het recht om te ’weten’.

En ik kan jullie vertellen dat de Turkse bevolking de waarheid niet kent. Zeker, er zijn belangrijke groeperingen die de waarheid wel kennen. Maar zij oefenen druk uit, zodat de rest van de bevolking ver van de waarheid wordt gehouden. Een van die groeperingen is de staat zelf, maar naast de staat zijn er veel academici en universiteiten die de ontkenningspraktijk van de staat uitvoeren. Maar de grote meerderheid van de bevolking weet van niets.

[... ... ...]

Turkije is innerlijk verdeeld. Denk niet, dat alles wat de staat zegt door iedereen wordt geaccepteerd. En ik moet ook zeggen dat de Turkse staat niet zozeer bang is voor het buitenland, maar dat men is bang van het wakker worden van de eigen bevolking.

Accepteren we hun voorstel om samen de geschiedenis van de genocide te onderzoeken? Ik weet wat het standpunt van de Armeense regering hierover is. De Armeense historici zijn hierover heel duidelijk. Zij stellen dat een historisch onderzoek geen onderwerp is van discussie en dat het gaat hier om feiten. Ook mijn standpunt hierover is duidelijk. Ik zal nooit met iemand een discussie voeren over het historische feit van de genocide.

[...]

Ik heb tegen Turkse parlementsleden gezegd: al hadden jullie het Armeense volk in gouden vliegtuigen gedeporteerd, het is en blijft genocide. Want jullie hebben dit volk van hun land en van hun hoog ontwikkelde cultuur en van hun wortels afgesneden. En als de Armeniërs in de diaspora zo sterk met Turkije en met zichzelf overhoop liggen, komt dat doordat ze afgesneden zijn van die wortels, doordat zij op zoek zijn naar die wortels, waar jullie hen van afgesneden hebben.

Maar er is nog een belangrijk punt. Het Turkse volk is de laatste vijftien tot twintig jaar en vooral recentelijk, naar aanleiding van het Koerdische vraagstuk, meer belangstelling gaan tonen voor het Armeense vraagstuk. Ook omdat de staat zelf geprobeerd heeft het Koerdische vraagstuk te presenteren als een door de Armeniërs veroorzaakt probleem.

[...]

Maar uiteindelijk hebben ze geen succes gehad met dit soort verhalen. De mensen in Turkije weten inmiddels, dat er twee vraagstukken zijn, het Koerdische vraagstuk en het Armeense vraagstuk.