Citaten uit

Recht te kwetsen valt binnen meningsvrijheid

Folkert Jensma & Derk Stokmans, NRC Handelsblad 15 januari 2008

[...] [Naar aanleiding van het oppakken van anti-Wilders demonstranten door de politie]

[... J]uist bij demonstraties tegen politici moet de politie extra ruimhartig zijn, zegt de Leidse hoogleraar staats- en bestuursrecht Tom Barkhuysen. Een standpunt dat het OM zelf ook na een dag denken innam. In een persbericht schrijft het OM: De heer Wilders is een landelijk bekend politicus. Verwacht kan worden dat reactie komt op zijn standpunten. Deze posters vallen in die context onder de vrijheid van meningsuiting.

[...]

De demonstratievrijheid is een grondrecht, vastgelegd in de Grondwet en internationale verdragen. Juist als er ongenoegen in de samenleving is over opvattingen van politici is die vrijheid belangrijk, vindt Barkhuysen. Het is essentieel voor het functioneren van de democratie.

[...]

Het Hof baseerde zich [... in de zaak van de posters tegen minister Verdonk]  op jurisprudentie van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Daaruit blijkt dat sarcasme en overdrijving op spandoeken of posters zijn toegestaan. Dat een politicus zich meer moeten laten aanleunen dan een ander individu. En dat er meer is toegelaten als het spandoek een onderwerp van heftige maatschappelijke discussie betreft.

Volgens het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens zijn beperkingen van de vrijheid van meningsuiting alleen toegestaan als de lidstaat aantoont dat die noodzakelijk zijn in een democratische samenleving. Die (wettelijke) beperkingen moeten volgens het verdrag noodzakelijk en proportioneel zijn ten opzichte van het doel dat met de beperking wordt gediend. Artikel 10 lid 2 van het verdrag omvat een beperkte lijst met doelen waarvoor de meningsuiting beperkt mag worden. En er dient een urgente sociale noodzaak te zijn om die beperkingen te rechtvaardigen.

Het recht om te shockeren of te kwetsen valt volgens het Hof met nadruk ook binnen de vrijheid van meningsuiting.

[...]

Volgens de Nederlandse wet mag de burgemeester eisen stellen aan demonstraties om te zorgen dat ze geen gevaar voor de gezondheid of de openbare orde opleveren.

[...]