Citaten uit

Je bent jong en je doodt wat

Column - Rechtsstaat

Folkert Jensma

NRC Handelsblad 09-07-2011

[... In] de justitiële jeugdinrichting Teylingereind [...] zit al jaren Murat D. opgesloten, de zwakbegaafde jongen van zestien die in 2004 conrector Hans van Wieren van het Haagse Terra college doodschoot. Hij moet nu 23 zijn.

[... ...]

Murat D. is destijds veroordeeld volgens het volwassenenstrafrecht.

[...]

Drie deskundigen adviseerden destijds deze dader volgens het jeugdrecht te behandelen. Dat zou dan betekenen dat een dwangbehandeling wettelijk nooit langer dan zes jaar had kunnen duren. En een vrijheidsstraf niet meer dan twee jaar. De rechters kozen tegen de pedagogische adviezen in voor het volwassenenstrafrecht.

[...]

Hij kreeg vijf jaar cel en volwassenen tbs met de dringende aanbeveling van de rechters hem vooral naar een jeugdinrichting te sturen.

[...]

Eind vorige maand stelde staatssecretaris voor Justitie Fred Teeven (VVD) de Kamer een nieuw 'adolescentenstrafrecht' voor. Daar kom je Murat bijna letterlijk in tegen. Het gat tussen eindige dwangbehandeling voor jongeren en de oneindige tbs voor volwassenen is nu gedicht. En het maximum voor jeugddetentie gaat van twee naar vier jaar.

De afgelopen jaren waren er meer jonge daders zoals Murat D. Denk aan [... namen ...].

Maar ook 'M. de K.' liet sporen na in het nieuwe adolescentenrecht van Teeven.

Deze scholier viel tijdens Koninginnenacht 2008 bij een dronken opstootje een postbode met een hamer aan, met de dood tot gevolg. Deze M. de K. was ook 16 maar werd door de rechtbank Middelburg wel volgens het jeugdstrafrecht berecht. Zijn buitensporige gedrag was voor zijn leeftijd niet ongebruikelijk, vonden de rechters. Het was een opeenstapeling van woede waarin hij zich, onder invloed, volledig verloor. Een fenomeen dat past bij de leeftijd van de verdachte die nog midden in zijn ontwikkeling staat. Deze dader begreep achteraf wel wat hij had gedaan: hij was volledig getraumatiseerd door zijn daad en vroeg zich vertwijfeld af hoe hij dit had kunnen doen. Zijn straf: twee jaar jeugddetentie.

Dit vonnis bracht toenmalig Kamerlid Teeven tot de uitroep dat onze samenleving er genoeg van heeft dat vijftienjarige moordenaars er met maximaal twee jaar cel vanaf komen. Dat was dus toen al aantoonbaar onjuist. De 16-jarige Murat D. was immers voor onbepaalde tijd naar de tbs verwezen. En de strafrechter is niet bang om andere jonge daders ook als volwassene te bestraffen. In 2009 veroordeelde de rechtbank Amsterdam een 17-jarige moordenaar tot twintig jaar cel. [...]