Wegener Dagbladen, 26 april 1999

Van een onzer verslaggevers

Amsterdam – De gedragsproblemen van jongeren in Nederland worden fors overdreven, terwijl de emotionele problemen worden veronachtzaamd. Drugsgebruik, kleine criminaliteit en spijbelgedrag gaan doorgaans vanzelf weer over. Veel ingrijpender zijn eetstoornissen en de depressiviteit, maar daar heeft volwassen Nederland nauwelijks aandacht voor omdat deze emotionele problemen geen overlast geven.

Dat stelt hoogleraar Meeus (jeugd en adolescentie) aan de rijksuniversiteit in Utrecht. Hij heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar het risicogedrag van jongeren en hield zijn conclusie zaterdag voor aan een panel van jongeren in de Amsterdamse Balie. Verschillende jongeren zeiden met drugs te zijn gestopt omdat ze het gebruik te riskant vonden. Anderen hadden geleerd drugs gecontroleerd te gebruiken.

Het gedrag van het jongerenpanel spoort met het onderzoek van Meeus en dat van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dat afgelopen week werd gepresenteerd. De meeste jongeren boven de twintig jaar hebben hun drugs gebruik onder controle, maar emotionele problemen zoals eetstoornissen zijn dan nog lang niet verdwenen. ,,Ze nemen zelfs toe bij ouder worden en zijn een belemmering voor de ontwikkeling van jongeren",aldus Meeus.

Zichtbaar risicogedrag, zoals agressie, drugsgebruik en spijbelen, horen volgens de hoogleraar bij de puberteit. ,,Door uit proberen en grenzen te zoeken, vind je uit wie je bent. Dat is gezond, mits het risicogedrag natuurlijk niet aanhoudt."

Een kleine groep jongeren weet niet van ophouden. Deze harde kern kampt met zowel gedrags- als emotionele problemen en moet de samenleving echt zorg baren. ,,Twee tot vijf procent van de jeugd is verantwoordelijk voor zestig procent van de jeugdcriminaliteit." Het is volgens Meeus zaak deze groep in te grijpen. ,,Risicovol gedrag ontstaat niet onder invloed van vrienden. Jongerenproblemen zijn uitgegroeide kinderproblemen." Kinderen die door hun ouders (vanwege allerlei problemen) veelal negatief worden bejegend, krijgen volgens Meeus een negatief zelfbeeld. En wie geringschattend over zichzelf denkt, heeft meer kans op gedrags- en emotionele problemen.

Meeus pleit voor vroegtijdige hulp aan gezinnen, maar beseft dergelijke hoe moeilijk dat is. ,,In Nederland behoor je je niet te bemoeien met de kwaliteit van gezinsrelaties." Sterker, bemoeizucht in het algemeen is uit den boze. ,,Als een groepje jongenlui vernielingen aanbrengt in de tram, dan zeggen mensen niets. Er is een stilzwijgende afspraak in Nederland om je in de publieke ruimte niet te bemoeien met anderen. Laten we hierin allemaal wat meer risico nemen en elkaar aanspreken op problemen in openbare ruimten."