Start Omhoog

Citaten uit

Onverbeterlijk?

De Utrechtse wijk Kanaleneiland was uitgebreid in het nieuws dankzij de (al heel vaak gehoorde) klaagzang van de Utrechtse korpschef P. Vogelzang over het hardnekkige criminele gedrag van een groep van enkele honderden Marokkaanse jongens. [...] 

Hoe is het toch mogelijk dat zo'n prachtbuurt - ontworpen door Rietveld, nota bene - ineens landelijk bekend staat als een afschrikwekkend islamitisch getto, een achterstandswijk waar de huizen het slopen amper waard zijn, een vervuilde, onveilige, door jeugdige Marokkaanse vandalen en criminelen beheerste no go-area?

[...] Het beeld van een totaal verpauperde buurt is enigszins overtrokken. Er zijn genoeg mooie stukken Kanaleneiland over en de populatie is helemaal niet zo eenzijdig samengesteld als je uit de verhalen zou opmaken. Wel is het waar dat de klachten van korpschef Vogelzang beslist niet uit de lucht zijn gegrepen. Het Kanaleneiland staat wat dat betreft model voor vele andere buitenwijken. [...] 

Desondanks is het is een beetje vreemd dat uitgerekend de politie zich tot tolk van de verontrusting maakt. Van haar verwacht je dat ze iets aan het probleem doet, in plaats van zichzelf boven alle kritiek te plaatsen en huilend de publieke opinie te bestoken. Het is alsof je NS-directeur Huisinga zich tegenover de treinreizigers hoort beklagen over de vertragingen. Volgens Vogelzang zijn de jonge criminelen waar het over gaat nu eenmaal onverbeterlijk. Dat ontlast hem in ieder geval van alle verantwoordelijkheid voor de (re)socialisatie van de betrokkenen.

,,Het gaat me niet zozeer om de ernst van de delicten, het gaat me vooral om hun onverbeterlijkheid'', zei hij dinsdag in deze krant. Nou, hou dan maar op. Wat doe je met onverbeterlijke criminelen? Die kun je alleen, afgezien van de doodstraf, levenslang opsluiten. Maar dan zou de band tussen straf en ernst van het strafbare feit volledig worden doorgesneden, wat me in flagrante strijd lijkt met onze rechtsbeginselen.

Sluit je de jonge schurken niet op dan ,,komen ze terecht in circuits die onverbeterlijker zijn'', vervolgde Vogelzang. Ik vraag me af: wat is nog onverbeterlijker dan onverbeterlijk? Ten slotte pleitte de politiechef voor een harde aanpak [...] 

Een harde aanpak in de vorm van onvoorwaardelijke vrijheidsstraf is gerechtvaardigd als de ernst van de delicten (inbraak, straatroof, mishandeling, autodiefstal) en de persoon van de dader (leeftijd, recidive) daartoe aanleiding geven. Keihard lik-op-stuk is soms onontkoombaar, maar hoort - zeker bij jongeren - niet uitsluitend op vergelding en beveiliging te zijn gericht. Ook verbetering van het schijnbaar onverbeterlijke is en blijft een doel. [...]

Waarom gebeurt er niets aan de oorzaken? Het is alweer tien jaar geleden dat de criminoloog Bovenkerk in De Gids 'het vraagstuk van de criminaliteit der Marokkaanse jongens' analyseerde, waarbij hij wees op factoren als een zwakke groepscohesie van Marokkaanse immigranten. Anderen gingen in talloze studies die sindsdien aan het verschijnsel zijn gewijd, in op andere factoren die Marokkaanse jeugdcriminaliteit in de hand werken: 

feilen in de opvoeding en onverschilligheid van ouders, 

angst van ouders voor culturele vervreemding, 

gebrek aan autoriteit en gezag van functionarissen in de hulpverlening en bij politie en justitie, 

ontbreken van gezinsinterventies uit vrees voor schending van de privacy, 

schaalvergroting in het onderwijs, 

onderwijsuitval, 

miscommunicatie tussen politie, openbaar ministerie, reclassering, 

enz.

Wat ook een rol speelt, is dat Marokkaanse kinderen vaak geen zakgeld krijgen, omdat al het geld zo nodig naar Marokko moet worden gestuurd. Tref die ouders dan maar in hun portemonnee met fikse schadeclaims en boetes als hun kinderen gaan stelen, zou ik zeggen.

Wie tien jaar van klachten overziet - en daar in tien jaar verschenen rapporten, studies, projecten naast legt - kan tot de gemakzuchtige conclusie komen dat Marokkaanse crimineeltjes onverbeterlijk zijn, maar met meer recht betogen dat politie, justitie en andere delen van de bureaucratie onverbeterlijk laks zijn. Harder straffen is een noodgreep. Het geeft misschien in individuele gevallen tijdelijk soelaas, maar vormt geen redelijk alternatief voor een structurele aanpak van de oorzaken.

Wat hier nodig is, is een beschavingsoffensief.

 

Start Omhoog