Wadbiologen moeten zwijgen

Staatssecretaris Fabel komt jubilerend Alterra een lesje leren

Wegener Dagbladen, 8 november 2001
Van een onzer yerslaggevers 

TEXEL Wadbiologen van onderzoeksinstituut Alterra op Texel mogen van het ministerie van landbouw, visserij en natuurbeheer, hun belangrijkste opdrachtgever/financier, geen uitspraken meer doen die politiek gevoelig liggen. 

Het betreft zaken als schelpdiervisserij in relatie met de voedselsituatie voor vogels, zeehonden in relatie met de opvang van zieke dieren in de crèche van Pieterburen, windturbines op het wad in relatie met natuurschade, enzovoorts. 

Alterra op Texel bestaat 25 jaar.Geke Faber, staatssecretaris natuurbeheer, woonde gisteren het jubileumfeest bij. 

AFSPRAKEN 

Kado's bracht ze niet mee, wel een duidelijke boodschap: "Houdt u aan de afspraken." De hand die geeft eist loyaliteit. Sommige Alterra-medewerkers hebben daar grote moeite mee. Hoe onafhankelijk zijn ze? Het ministerie van natuurbeheer heeft zich de afgelopen jaren meermalen hevig geërgerd aan wadbiologen die harde uitspraken deden over bijvoorbeeld de voedselschaarste voor vogels door intensieve mosselen kokkelvisserij.

Ruim een jaar geleden laaide het debat fel op na de sterfte van tienduizenden eidereenden. Het bracht Faber in het nauw.

Er loopt nu een langjarig Alterra-onderzoek naar deze heikele kwestie. en Faber wil niet dat de onderzoekers gedurende de studieperiode -- die loopt tot 2003 -- olie op het vuur gooien met nieuwe uitspraken over de schadelijkheid van de schelpdiervisserij.

"U mag niet vooruitlopen op de uitkomsten van het onderzoek", benadrukte de bewindsvrouw, die zich op Texel manifesteerde als een strenge juf tegenover een stoute schoolklas. Faber erkende dat het voor de onderzoekers soms moeilijk kan zijn. Je houdt van de natuur, ziet om je heen eenden bij bosjes sterven, meent na jaren studie voldoende te weten om aan te geven waar de oorzaak ligt, maar je moet toch zwijgen. Het is in de visie van de staatssecretaris het lot van de wetenschapper. Anders dan politici zoals zij zelf, die nogal eens van mening veranderen of zich subjectief over een kwestie uitlaten onder druk van hun achterban. moeten volgens Faber wadonderzoekers van onbesproken gedrag zijn en hoe dan ook objectief blijven. Dat heeft ze in de achterliggende periode zo nu en dan gemist, liet ze via een hartekreet merken.

Ze vroeg ook begrip voor het gegeven dat in Den Haag soms politieke keuzen gemaakt worden die van grote invloed kunnen zijn op het leven in de Waddenzee, terwijl onderzoekers hebben aangegeven dat er nog onvoldoende kennis is over de gevolgen van bepaalde ontwikkelingen. Onderzoekers moeten dan toch doorgaan met hun werk, opdat naderhand het beleid bijgesteld kan worden.

GEEN VERJAARDAGSCADEAU

Alterra had van Faber een verjaardagscadeau verwacht, maar kreeg niks. Men hoopte op het inste1len van een of meer natruur-reservaten op de Noordzee. Een vurige wens van onder andere Alterra-baas dr. Han Lindeboom, die daar al bijna 20 jaar voor ijvert. In zulke reservaten zouden zeedieren terug kunnen keren die nu vrijwel verdwenen zijn uit de Noordzee. Zoals de stekelrog, oesters, de steur en wellicht ook de vleet. Faber liet doorschemeren dat de Noordzee-reservaten er wel aan zitten te komen, maar dat de besluitvorming nog wat meer tijd vergt.