Kippenvel bij coming out Arabische homo's

Marcel van Engelen, Parool 8 aug 2001

AMSTERDAM - Zeker, de boot met de afgetrainde jongens van café The Back Door zag er gelikter uit. En ja, die van de leernichten van The Web was 'erotischer geladen'. Maar het hardste applaus en de felste steunbetuigingen gingen tijdens de Canal Parade zaterdag in Amsterdam toch uit naar de mannen van homocafé Habibi Ana: voor het eerst deden moslims openlijk mee.

Eigenaar Atef Sali kreeg er 'kippenvel' van toen de dekschuit van zijn café onder aanzwellend gejuich de eerste afgeladen brug over de Prinsengracht passeerde. Deejay Achmed ging er limbodansend onderdoor, onderwijl kushandjes strooiend naar een bejaard echtpaar boven hem. De oudjes hielden goedkeurend hun duimen omhoog. ''Dit is het: we kunnen niet meer terug.''

De rest van de twintig opvarenden, gekleed naar het thema 1001 Nacht, toonde zich aanvankelijk wat terughoudend. De sultan, die zich op het met oosterse tapijten en kussen belegde dek had neergevlijd, bleef zitten waar hij zat, omringd door zijn harem. Prinsen en prinsessen bewogen voorzichtig en verscholen zich achter hun sluier. Maar eenmaal voorbij de Westerkerk had de bijval van de toeschouwers een opzwepende effect. Weg schroom. Er werd gebuikdanst, gezwaaid en meegezongen met een mix van Arabische volksmuziek en raï.
Salib, met de handen in de lucht en overslaande stem: ''Schitterend! Alleen maar positieve reacties.''

Een tikje nerveus waren personeel en vrienden van Salib wel geweest. Deelname aan de grachtentocht betekende 'de coming out van de islam', zoals Tweede-Kamerlid Oussama Cherribi (VVD) het omschreef. De Marokkaan bezocht voor vertrek de boot om de jongens een hart onder de riem te steken. ''Het is vreselijk moedig wat zij doen. Homoseksualiteit is onder moslims nog steeds een groot taboe. Alleen de elite durft het café van Atef binnen te stappen.''

Cherribi was één van de handvol sponsors die zo'n drieduizend gulden gaven om Habibi Ana mee te laten doen. Gert Hekma, docent homostudies aan de Universiteit van Amsterdam, was een andere aanjager. Want: ''De islam is tegen homo's en Nederland is dus tegen de islam leek het de laatste tijd wel. Iedereen kan nu zien dat die tegenstellingen fake zijn.''

Habibi Ana (Mijn lieve schat) opende drie maanden geleden zijn deuren aan de kop van de Lange Leidsedwarsstraat, tegen de Leidsegracht. Het was enkele dagen nadat de Rotterdamse imam Khalil el-Moumni de publieke opinie in beroering had gebracht door homoseksualiteit als een bedreigende ziekte te omschrijven.

Salib (35), uit Egypte afkomstig en zelf christen, krabde zich drie keer achter de oren. En meed vervolgens de publiciteit. Die kwam alsnog - naar zijn zeggen belden afgelopen week 25 journalisten - nadat Salib twee weken geleden had besloten mee te doen aan de Canal Parade. Onder meer het organiserende Gay Business Amsterdam drong stevig aan. Salib zwichtte. Nou ja, zwichten: ''Ik ben nu met het café begonnen en dan moet ik ook sterk zijn en doorzetten''

Het publiek van zijn homocafé is gemêleerd, maar merendeels islamitisch. De barkeepers komen uit Libanon of Marokko, dj Achmed (35) uit Algerije. Uit Annaba, in het oosten om precies te zijn. Het was daar 'een beetje moeilijk' nicht te zijn. Maar door tijdelijk verblijf in Frankrijk was Amsterdam opeens dichtbij. Zeven jaar geleden kwam hij hier. ''Ik kan nu zijn wie ik ben.''

Dat is voor Marokkanen een stuk moeilijker, zeggen Cherribi (zelf getrouwd en vader) en barman Chafik (wel van de familie), gezien de grote Marokkaanse gemeenschap in Amsterdam.
''Daar moet je rekening mee houden,'' zegt Chafik, die in het dagelijks leven voorlichter is bij de Schorerstichting, gezondheidscentrum voor homo's en lesbo's. Toch, als je eenmaal maatschappelijk geslaagd bent, kun je je vriend mee naar huis nemen, zegt hij. ''Dat doe ik al anderhalf jaar. Als ik geen goede baan zou hebben, zouden mijn ouders dat aan mijn homoseksualiteit wijten. Nu kunnen ze me niks maken.''

Familieleden weten dan wel dat hij het met een man doet, praten erover is uit den boze. ''Dat je het doet, hoeft ook geen probleem te zijn, zolang je naar buiten toe maar de actieve partij bent en niet de passieve,'' schetst Chafik de dubbelhartigheid. ''Je geldt dan als biseksueel, niet als homo, en daar heeft men wel vrede mee.'' Hij verwacht geen problemen met agressieve jongeren nu het café publiekelijk uit de kast is gekomen. ''We zitten in het centrum, niet in West.''

De prijs voor mooiste vaartuig ging aan Habibi Ana voorbij. Uit de 75 geregistreerde boten - El-Moumni vormde op sommige het mikpunt van hoon, vorig jaar was het de paus - werd die van zwemteam Upstream gekozen. Volgens de jury, waarin PvdA-Kamerlid Peter Rehwinkel, omdat de zwemmers met hun wapperende witte broeken de trots verbeeldden waar het bij Gay Pride om gaat.
De grachtentocht, hoogtepunt van het gisteren afgesloten en drie dagen durende Gay Pride, trok evenals vorig jaar een kwart miljoen toeschouwers. Voor de aidsbestrijding werd zestigduizend gulden opgehaald onder de bezoekers.