Citaten uit

Hof VS buigt zich over de doodstraf

Voor minderjarige daders

NRC 27 januari 2004

Het Amerikaanse Hooggerechtshof gaat bekijken of het in strijd is met de grondwet om ter dood veroordeelden die hun misdaad als minderjarigen begingen, te executeren.

Ook bepaalt het hof of het legaal is om minderjarigen te executeren. Het Hof reageert op een mogelijk veranderende trend in de VS, waar de doodstraf voor minderjarige daders steeds meer in onbruik raakt. [...]

Slechts drie staten hebben de afgelopen tien jaar minderjarige daders (16- en 17-jarigen) geëxecuteerd. Zeventien staten hebben zichzelf een minimumleeftijd van 18 jaar opgelegd. Het aantal minderjarigen dat tussen 1990 en september vorig jaar werd geëxecuteerd, 19, is volgens mensenrechtenorganisatie Amnesty International wel nog steeds meer dan in alle andere landen samen.

Het hof zal kijken of er een ,,nationale consensus'' is ontstaan over de executie van minderjarige daders, vergelijkbaar met de eensgezindheid die het hof twee jaar geleden zag toen het om de doodstraf voor zwakbegaafden ging. Executie werd toen door zes van de negen rechters als ,,een wrede en ongebruikelijke straf'' gezien.

[...]

Volgens waarnemers is het nog onduidelijk naar welke kant het Amerikaanse Hooggerechtshof leunt. Bij een zaak in 2002 namen vier van de negen rechters de ongebruikelijke stap om bij hun afwijkende mening de doodstraf voor 16- en 17-jarigen ,,inconsistent met de zich ontwikkelende normen van fatsoen in een geciviliseerde maatschappij'' te noemen.

Maar drie meer conservatieve rechters noemden eerder dat jaar het bewijs voor een groeiende consensus ,,pijnlijk zwak'' en menen dat de grondwet het besluit tot straffen overlaat aan staten, aanklagers en juries. De uitkomst hangt waarschijnlijk af van rechters Sandra Day O'Connor en Anthony M. Kennedy. Zij ondersteunen de meeste doodstraffen, maar stemden voor de ongrondwettigheid van de doodstraf voor zwakzinnigen.

De VS zijn het enige land dat executie van minderjarigen toestaat, en het enige land dat de Universele Verklaring van de Rechten van het Kind, waarin de doodstraf voor minderjarigen verbiedt, niet heeft ondertekend.