Citaten uit

VS praten folteren juridisch goed

David Ignatius, NRC 17 juni 2004

Na 11 september 2001 heeft de regering Bush uit angst voor een meedogenloze vijand gekozen voor de alles-mag-logica van de totale oorlog, meent
David Ignatius.

'Onze mensen kregen opdracht om zich aan de wet te houden. Dat moet toch een troost voor u wezen', zei president Bush vorige week bits op een vraag over een rechtskundig advies van het ministerie van Justitie dat ruwe verkoopmethoden toestond.

Dankzij de Post, die de complete tekst van dat rechtskundig advies uit augustus 2002 afgelopen maandag op zijn website beeft gezet, kunnen wij het nu zelf nalezen. Bij het lezen van de formalistische uitleg over waarom "iemand alleen maar pijn of leed toebrengen" geen foltering is, begin je te begrijpen waarom minister van Justitie Jobn Ashcroft vorige week weigerde dit advies zelf vrij te geven en waarom Bush' beschrijving ervan zo misleidend was. Op zijn dorre, juristerige manier is dit document net zo schokkend als de foto's uit Abu Gbraib.

In tegenstelling tot wat Bush zei was het niet zo dat het memo van Justitie de wetten die foltering verbieden, onderschreef. Neen, het was een juridische interpretatie die uitlegde hoe ondervragers van de CIA aansprakelijkheid onder die wetten konden vermijden, zelfs als zij methoden hanteerden die doorgaans als foltering zouden worden beschouwd.

[...]

Met de afgrijselijke, kille precisie van de jurist bracht het memo [...] in dat "alleen maar" pijn niet genoeg was: "Om te gelden als foltering, moet lichamelijke pijn in hevigheid gelijk staan aan de pijn van ernstige lichamelijke kwetsuren, zoals het niet functioneren van een orgaan, verlies van lichamelijke functies of zelfs de dood."

Dat was de eerste verdedigingslinie voor folteraars die toestemming kregen van het Witte Huis: zolang zij maar "heel bar optreden" en "extreme handelingen" vermeden, zouden zij goed zit ten.

De tweede verdedigingslinie hield in dat de bevoegdheden van de president bij het voeren van oorlog normale strafrechtelijke bepalingen te boven gaan. 

[...]

De derde verdedigingslinie was dat zelfs als ondervragers ooit van folteren zouden worden beschuldigd, zij bijzondere verzachtende omstandigheden zouden kunnen aanvoeren, zoals "noodzaak" of "zelfverdediging". [...] Anders gezegd: zelfs als je de wet overtreedt, kunnen we je nog vrijpleiten.

[...]

Toen het schandaal over Abu Ghraib losbarstte, probeerden hoge functionarissen van de regering-Bush de zaak af te doen als het werk van "een paar rotte appels". Het wordt echter steeds duidelijker dat het probleem niet in de appels zit, maar in de mand. Abu Ghraib was een bijzonder sprekend, afgrijselijk voorbeeld uit een baaierd van wrede verhoormethoden die uitdrukkelijk door de autoriteiten zijn goedgekeurd.

De formalistische frasen van een gerespecteerd jurist - Bybee is nu een federale rechter - doen ons weer eens beseffen hoezeer Amerika door 11 september 2001 uit het lood is geslagen. Uit angst voor een dodelijke, meedogenloze vijand heeft de regering-Bush gekozen voor de alles-mag-logica van de totale oorlog.

Drie jaar na 11 september moet Amerika zijn evenwicht zien te hervinden.

Wij moeten zorgen dat de frasen waarmee Bush vorige week kritiek van de hand wees, weer betekenis krijgen:

" Wij zijn een land van het recht. Wij houden ons aan de wet. Wij hebben wetboeken. Kijkt u maar eens naar die wetten, dat zal u misschien troost bieden."