2002 # 2

Vooroordelen zijn de schimmel van de geest;
men vindt ze alleen daar,
waar het licht niet komt.

Theophile Dufour

Auto-erotisme (Gr. autos, zelf; eros, liefde) wordt verschillend gedefinieerd, er bestaan verschillende woorden voor: masturbatie (Lat. manu stupratio, manuele wrijving); zelfbevrediging door middel van manuele prikkeling der geslachtsorganen; zelfbevlekking (moraliserende term voor masturbatie, E. self abuse); en Magnus Hirschfeld introduceerde de terminus Ipsation (als primäre Sexualentspannungsform).

Masturbatie is eigenlijk geen goede benaming; immers niet altijd wordt de hand gebruikt. Ook aan auto-erotisme kleven bezwaren, het betreft hier over het algemeen geen zelfliefde. Aangezien echter het woord masturbatie algemeen geaccepteerd is gebruiken wij deze term verder in deze tekst.

Bij meisjes en vrouwen leidt de geslachtsdrift vaak tot masturbatie. Over het algemeen wordt de clitoris geprikkeld of men brengt een vinger in de vagina. Ook het ritmisch tezamenpersen van de dijen is gebruikelijk.

Havelock Ellis beschrijft aan het begin van de vorige eeuw een aantal andere mogelijkheden. Het gebruik van instrumenten bij eenzame seksuele bevrediging kwam reeds bij de vroegste menselijke beschaving voor. Het gebruik daarvan was en is ook heden ten dage zeer verbreid. Reeds op oude Babylonische beeldhouwwerken vindt men daar voorbeelden van. Het Britsch Museum herbergt een vaas die niets aan duidelijkheid te wensen over laat. Ook het museum in Napels is in dit opzicht interessant.

Zo verwijst Fortini, romanschrijver uit Sienna van de zestiende eeuw, in zijn Novelle dei novizi naar het glas met warm water gevuld, dat nonnen gebruiken om de knaging van het vlees tot kalmte te brengen en zich te bevredigen zo goed als zij kunnen; hij voegt er aan toe dat weduwen en andere vrouwen die verlangend zijn zwangerschap te vermijden zich ervan bedienen. 

Over het Engeland van Elisabeth schrijft Marston in zijn satires dat Lucea een glazen instrument prefereert boven het lauwe bed van haar echtgenoot. Later werd dat het godemiché en de kunstpenis, soms met de mogelijkheid warm water te bevatten ter inspuiting tijdens het orgasme. In zijn ‘Erotika Biblion’ kan de lezer de namen van een reeks voorwerpen vinden die behulpzaam waren bij het masturberen. 

Chirurgen in de tegenwoordige tijd moeten soms tot een operatie overgaan om allerlei objecten te verwijderen die tot verhoging van het lustgevoel gebruikt worden. In het midden van de negentiende eeuw vond een Duits chirurg een vernuftig instrument uit om haarspelden uit de vrouwelijke blaas te verwijderen. 

Bekend is dat vooral bij meisjes het paardrijden seksuele opwinding kan teweeg brengen, met soms een orgasme tot gevolg. Dat zelfde geldt overigens ook voor jongens.

Volgens Freud zijn auto-erotische uitingen normaal en volkomen passend bij de kindertijd (het kind is een seksueel wezen). Lees hiervoor ook de werken van Alfred Kinsey en zijn team.

Het is bekend dat masturbatie bij volwassenen ook in het huwelijk naast de gemeenschap met de partner kan blijven bestaan. Sommigen beschouwen deze als preferabel. Ik hoorde dit meer dan eens in mijn seksuologische praktijk. Masturbatie kan bij sommigen als volwaardige seksualiteit ervaren worden. Masturbatiefantasiën kunnen een zeer belangrijke rol spelen en worden in de wetenschappelijke literatuur m.i. onderbelicht.

In de kunst wordt het vrouwelijk auto-erotisme vaak uitgebeeld, vooral ook tijdens de Biedermeiertijd.

Tot slot moge vermeld worden dat masturbatie bij vele dieren gangbaar is. Hiervoor moge ik verwijzen naar de boeken van Dr. Frans. B. M. de Waal en anderen.

Literatuur

Masters, W. S. and Johnson, V. E., "Human Sexual Response". Boston: Little, Brown, 1966

Marcus, I. M. and Francis, J. J. (Eds.), "Masturbation from Infancy to Senescense". New York: International University Press, 1975