Start Weblog Inhoud Wat is nieuw English

58 - Vrouwen en feminisme

Op weg naar een progressieve vorm van individualisering

Tegenwicht Opiniestuk # 58, juli 2011

In het kort

Drie golven

Na de eerste feministische golf, die streed voor vrouwenkiesrecht, volgde de tweede golf die streefde naar algemene emancipatie van vrouwen. Nu is er de derde golf, die een vernieuwing en verbreding kent in haar streven naar vrouwenemancipatie, waar ook ter wereld. 

Conservatief en progressief

Er is een conservatieve en een progressieve stroming te onderscheiden. 

Aanhangers van traditionele  of conservatieve levensbeschouwingen definiëren vrouwen op grond van sekse als essentieel verschillend van mannen. Voor hen mag de emancipatie van vrouwen daarom niet leiden tot pogingen om dat veronderstelde verschil tussen mannen en vrouwen op te heffen. Mannen en vrouwen zijn nu eenmaal radicaal anders, zo redeneert men. Andersom mogen mannen binnen dit conservatieve perspectief niet te veel “vervrouwelijken”. Het moeten wel echte “kerels” blijven.  
 

Een progressieve visie op vrouwenemancipatie oriënteert zich in het algemeen niet primair op religieuze tradities of biologische verschillen. 
Een progressieve benadering biedt ook meer ruimte voor een ieder die volgens de geldende normen binnen een cultuur niet typisch mannelijk of vrouwelijk in elkaar steekt. Dit betekent niet alleen een maatschappelijke bevrijding voor vrouwen, maar in feite ook voor ieder individu dat niet precies beantwoordt aan de huidige verwachtingspatronen. 
Er valt dus veel te zeggen voor een progressieve visie op vrouwenemancipatie. 
Het individu zou nog meer de norm moeten gaan vormen. Individualisering in de progressieve zin is geen obstakel voor emancipatie maar biedt emancipatie juist een stevige fundering.   

Progressieve individualisering ...

... staat ook haaks op de overtuiging dat men het per se een probleem moet vinden als er bijvoorbeeld minder vrouwen in de top van het bedrijfsleven werkzaam zijn, zoals het zogeheten power feminisme  stelt. Het vreemde aan deze ideologie is dat vrouwen geacht worden de zin van hun leven kritiekloos te ontlenen aan de dominante (neoliberale) tijdgeest.  

Vanuit een progressief-individualistisch perspectief is de relatieve schaarste aan vrouwen in de top op zich geen probleem. Het wordt pas problematisch wanneer vrouwen die een positie in die top ambiëren onvoldoende aan de bak kunnen komen of te zeer ontmoedigd worden in hun ambitie.

Vrouwen moeten dus niet gepusht worden te gaan doen wat aanhangers van het neoliberalisme goed voor hen vinden, maar wel meer de kans krijgen om zelfstandig te kiezen wat voor een leven ze willen leiden. 

Seksualisering

Volgens sommige feministen is pornografie als geheel een manifestatie van vrouwonvriendelijk machismo. Zij hebben het over pornoficatie of pornoficering van de samenleving. Zij lijken te stellen dat de begeerte die door porno kan worden opgewekt ertoe leidt dat vrouwen alleen nog als lustobject worden beleefd.  

Hoe dan ook is dit veel te kort door de bocht. Het gaat veel et ver om alle pornobeelden taboe te verklaren omdat er  enkele van betwistbaar zijn. Door alle porno per definitie te problematiseren, problematiseert men in feite ook voyeurisme in het algemeen  - althans voyeurisme waarbij men gebruik maakt van visuele erotica. 

Ook hier is progressieve individualisering de oplossing. Zolang de medewerking aan pornofilms en erotica vrijwillig is, geeft het geen pas om voor anderen te bepalen of men er wel of niet gebruik van maakt.  

Individualisering voorkomt ook een te eenzijdige benadering van het vrouwelijke als hoogste ideaal voor alle vrouwen. Sommige vrouwen zijn toch ook graag vrijpostig, zelfstandig, onafhankelijk, ongehoorzaam, initiatiefrijk,  stoutmoedig en sexy.

In het geval van 'pedofilie'  - in de neutrale zin van gevoelsmatige en erotische aantrekking tot kinderen - speelt er nog iets anders mee.  

Mannen die zich tot kinderen aangetrokken voelen zouden in de ogen van sommige feministes moeite hebben met vrouwenemancipatie. Aangezien ze een zelfstandige, sterke vrouw niet aan zouden kunnen, zouden dergelijke mannen hun heil bij een kind zoeken, omdat ze daar ten minste nog wel de baas over kunnen spelen. 

Ook in dit opzicht zijn sommige feministes niet genoeg op de hoogte van de complexe psychologische en seksuologische realiteit. Veel bonafide mannelijke 'pedofielen' zijn in hun benadering van kinderen - jongens of meisjes - juist eerder 'empathischer' dan egocentrischer dan traditionele macho-mannen. Op die manier bestaan er wel degelijk vrijwillige seksuele kinderen tussen zulke volwassenen en kinderen, die ook op de lange duur geen schadelijke gevolgen hebben. 

Pedofiele relaties moeten per geval beoordeeld worden door te focussen op de individuen die erbij betrokken zijn, op hun houding en hun gedrag.

Emancipatie en islam

Het staat buiten kijf dat de positie van vrouwen buiten de westerse wereld in de meeste gevallen veel te wensen overlaat. Dit geldt zeker niet alleen voor vrouwen in de islamitische wereld, maar bijvoorbeeld ook voor vrouwen in landen als China en India.

Toch krijgt de positie van vrouwen in islamitische landen extra veel aandacht, wellicht mede onder invloed van het feit dat er in Europa inmiddels miljoenen moslima's leven.

Er bestaan inmiddels verschillende feministische stromingen rond vrouwenemancipatie en de islam. Volgens aanhangers van een beweging die soms islamitisch feminisme wordt genoemd - hoewel velen van hen zelf bezwaar maken tegen deze term - is het effectiever om niet de islam als zodanig  aan te vallen, maar slechts de onmenselijke interpretaties ervan.  

Ook hier blijkt de progressieve individualistische benadering van vrouwenemancipatie van toepassing. 

Lees nu het essay: 

Op weg naar een progressieve vorm van individualisering
 

Start Weblog Inhoud Wat is nieuw English