Een lange lijst 

... van landen waar de vrijheid van meningsuiting op zijn minst problematisch is, 

... voor zover deze landen vermeld zijn in de geraadpleegde kranten vanaf medio 2007. De stapel bronnen is te groot om deze hier stuk voor stuk weer te geven. 

Afghanistan

Sayad Parwez Kambakhsh, 23 jaar, student journalistiek, werd in 2007 opgepakt voor het binnen de universiteit bespreken van een gekopieerd en geprint blog-artikel van een Iraanse student over de (verschillende) positie van mannen en vrouwen in de islam, getiteld "De verzen van de Qur'an die vrouwen discrimineren". Dit 'beledigt de islam' en is dus 'godslastering', waarop in Afghanistan de doodstraf staat, die (in vier minuten, zonder advocaat, door geestelijken) ook werd uitgesproken. Volgens de geestelijken werden er verzen in de Qur'an "verkeerd geïnterpreteerd" - geen scheiding van kerk en staat. Vreemd genoeg (in westerse ogen) bevestigde de senaat, de Meshrano Jirga, dit oordeel - geen scheiding van machten dus. Na heftige druk vanuit het buitenland werd dit omgezet in twintig jaar, waarna er druk op president Karzai werd uitgeoefend om gratie te verlenen. 

Algerije

"Une prison à ciel ouvert", een openluchtgevangenis, noemt Boualem Sansal zijn land. Hij schreef er een boek over, Le Serment des Barbares, De Eed der Barbaren. Hij was toen directeur-generaal van het Ministerie van Industrie. 'Dus' werd hij op staande voet ontslagen en werd het boek verboden. Alleen 'onder de toonbank' was het nog te verkrijgen. 
In 2008 publiceerde hij Le Village de 'Allemand, 'Het dorp van de Duitser', hier echter vertaald als 'Onvoltooide geschiedenis'. Het gaat over een dorp dat op militaire wijze geleid wordt door een voormalig SS-er. Het regiem trommelde psychologen en psychiaters op om hem krankzinnig te verklaren - en ontsloeg nu ook zijn vrouw. 

Azerbajdzjan

Emin Milli (26) & Adnan Hadzjizade (30), schrijvers van humoristische kritische blogs, werden op 9 juli 2009 gearresteerd en opgesloten. Ze werden veroordeeld tot twee en tweeënhalf jaar 'wegens een vechtpartij in een café' waarbij zij werden aangevallen. Het hoger beroep in 2010 verloren zij. Na druk vanuit het buitenland werden zij in november 2010 ineens weer vrijgelaten. 

Jabbar Salavan (20) kritische blogger werd op 5 februari 2011 gearresteerd nadat en omdat, vermoedelijk, agenten 0,74 gram marihuana in zijn jas hadden gestopt, kort nadat hij een oproep had gedaan tot een Dag van de Woede. 

Bakhtuyar Gadzhiyev (29) werd op 19 mei 2011 veroordeeld tot twee jaar cel 'wegens dienstweigering', kort nadat hij had opgeroepen tot vreedzaam protest. Dit kwam er - en werd neergeslagen. 

Birma/Burma

Nay Myo Latt, blogger, werd in januari 2008 gearresteerd nadat hij kritisch had geschreven over de vrijheidsbeperkingen na de demonstraties van oppositie en monniken van eind 2007. Internetcafé's moeten nu alle gegevens doorgeven. 
In november 2008 kreeg hij in een besloten zitting zonder advocaat 20,5 jaar  opgelegd voor het 'zaaien van openbare onrust'. 

Sai Waim dichter, kreeg toen twee jaar cel wegens verkapt politiek protest in een liefdesgedicht. De eerste woorden van de regels daarvan vormden de zin "Generaal Than Shwe is een gek met macht". 

'De '88 generatie' is de beweging die in 1988 protesteerden tegen de junta. Velen werden opgepakt en veroordeeld. Na hun vrijlating protesteerden ze weer. Veertien van hen zijn in augustus 2008 veroordeeld tot zestig jaar voor 'het onwettig gebruik van elektronische media' en vijf jaar voor 'het vormen van een onwettige organisatie'. Onder hen waren Min Ko Naing (studentenleider in 1988) en Ko Ko Gyi. Twintig anderen moeten nog terechtstaan (PP, BBC, 2008). 

Zarganar is een cabaretier die zich kritisch had uitgelaten over de trage reactie van de regering op de cycloon Nargis. Hij kreeg 35 jaar opgelegd (2008). Zelfs zijn foto's waren verboden. Nu er in 2011 een andere wind waait in het land, is hij vrijgelaten. 

Hla Hla Win, journaliste, 25 jaar, kreeg in januari 2010, na een bezoek aan een boeddhistisch klooster, twintig jaar celstraf wegens het 'onwettig gebruik van (elektronische)  communicatiemiddelen'. De vrouw die haar begeleidde kreeg 26 jaar. Volgens Reporters sans Frontières zitten er dertien journalisten en bloggers en journalisten achter de tralies.

In september 2011 kijken er wat lichtpuntjes te komen voor de persvrijheid in Birma, nadat de generaals hun uniform hebben uitgetrokken en zich lieten kiezen als een legale burgerregering. Althans: over het buitenland domineren niet meer de negatieve berichten in de staatskrant The New Light of Myanmar. Met name de achterpagina was daar steeds mee gevuld, nu niet meer. 

Er lijkt minder censuur te zijn op bijvoorbeeld sportberichten, maar alles wat naar politiek zweemt wordt nog woord voor woord gespeld door de Raad voor Censuur. De redacteuren geven dan een lege ruimte, een cartoon of een advertentie op die plek. 
Een onafhankelijke pers is nog altijd niet mogelijk. Minstens zeventien journalisten zitten er nog gevangen, een bijvoorbeeld tot acht jaar (alweer) wegens 'onwettig gebruik van elektronische media'. (Minka Nijhuis, NRC 20 september 2011)

In mei 2011 zouden al 14.000 gevangenen amnestie hebben gekregen, waaronder overigens slechts 47 politieke gevangenen. 

In oktober 2011 komt het bericht dat er 6.359 gevangenen worden vrijgelaten, waaronder opnieuw slechts enkele enkele politieke gevangenen, waaronder de hierboven genoemde Zarganar, Sao Hso Ten (75, in 2005 veroordeeld tot 106 jaar) en Shin Gambira (monnik die de protesten van 2007 leidde).

Ook zou de censuur versoepeld zijn. Enkele buitenlandse programma's zoals de BBC zijn nu te ontvangen. Ook schrapte de nieuwe regering het plan om een dam te bouwen (om China stroom te leveren) na heftige protesten van de bevolking. 

Zelfs de NLD, de oppositiepartij van Aung San Suu Kyi, die in 1990 met overweldigende meerderheid de verkiezingen won, waarna de junta de machtsovername blokkeerde en Aung gevangen hield, wil en kan waarschijnlijk ook weer meedoen aan de verkiezingen. Opgemerkt mag worden dat ook hier druk vanuit het buitenland een doorslaggevende factor is geweest. 

Bosnië

Vildana Selimbegovic, hoofdredacteur van Oslobodjenje, was al herhaaldelijk met de dood bedreigd na artikelen over Bosnische oorlogsmisdaden. Dit verergerde nadat zij in een vrijdagpreek in de moskee was neergezet als islamhater en - zeer verdacht natuurlijk - kind uit een gemengd huwelijk. 

Bakir Hadziomerovic werd openlijk bedreigd, o.a. door de premier Milorad Dodik, na op de tv corruptiezaken te hebben onthuld (januari 1020). Deze premier verbood alle functionarissen en bedrijven in Servisch Bosnië om te spreken met de 'vijandige' Moslim-Kroatische zender.   

Duska Jurisic, hoofdredactrice van het programma, werd kort daarna ontslagen (mei 2010). Haar werd verboden naar een forum over persvrijheid in Amsterdam te gaan. Al eerder was zij aangeklaagd en bedreigd wegens 'vooringenomenheid' nadat zij Serviërs aan het woord had gelaten die wilden bijdragen aan verzoening in het etnisch verdeelde Bosnië. Ook had zij corruptie aan de orde gesteld. 

56 meldingen kreeg de Bosnische Free Media Helpline over geweld tegen journalisten in 2008. De aanvallers waren vooral nationalistische politici die het land etnisch willen opdelen. 

Bulgarije 

Ognian Stenanov, kritisch journalist, werd op 22 september 2008 met hamers of ijzeren stokken in elkaar geslagen. Dit leidde tot plaatsing van een cartoon vanuit Nederland: een hoofd met hersens in de vorm van een hamer, omdat 'de hamers en sikkels' (van het communistische tijdperk) nog in de hoofden van veel mensen zitten - vaak mensen in 'de hoogste kringen', hetzij van de politiek, hetzij van de georganiseerde misdaad. 

Ook in Burgas werd een journalist in elkaar geslagen. Journalisten die onderzoek deden naar de houtmaffia werden uitgeleverd aan het OM - niet dus de maffiose daders. 

Cuba

Yoani Sánchez (32) schreef de kritische weblog Generation Y, de meest gelezen weblog van Cuba, de enige blogster ook die onder haar eigen naam schreef. Zij beschrijft eenvoudig het dagelijks leven in het communistische  'arbeidersparadijs'. 
Bloggen is de enige manier om kritiek uit te oefenen op Cuba. Cuba kent geen onafhankelijke media. De overheid controleert het internetgebruik op het eiland: niemand mag thuis zelf een internetaansluiting hebben. Maar de mensen vinden omwegen: veertien talen, miljoenen hits. 
Dus blokkeert de overheid de blog. Toen de omwegen bekend werden, vertraagde de overheid de verbinding. Dit staat vrijwel gelijk aan een blokkade omdat de Cubanen op het toch al trage net maximaal 15 minuten in een internetcafé op het web mogen vertoeven.

Zij kreeg de Ortega-Y-Gasset-prijs voor haar weblog, maar zij mocht niet naar Spanje reizen om deze in ontvangst te nemen. 
In 2008 noemde de Time (USA) haar in de top honderd van de meest invloedrijke mensen ter wereld.
In november 2009 werd zij door agenten in burger aangehouden, meegesleurd, mishandeld en weer vrijgelaten. 
In 2010 ontving zij de Nederlandse Prins Claus Prijs. Uiteraard mocht zij deze niet zelf ophalen. 

Ricardo Gozáles Alfonso richtte een onafhankelijk tijdschrift op. De autoriteiten vatten dit op als 'ondermijning van de staat, betaald door de V.S.' en reageerden met twintig jaar gevangenisstraf (vanaf maart 2003). In 2008 werd hij door de mensenrechtenorganisatie Verslaggevers zonder Grenzen uitgeroepen tot Journalist van het Jaar. 

Orlando Zapatra Tamayo stierf in februari 2010 in de gevangenis waar hij sinds 2003 zat, veroordeeld tot 28 jaar wegens kritiek op het regiem. Hij stierf van uitputting na een hongerstaking als protest tegen de jarenlange systematische dagelijkse mishandeling door zijn bewakers, meermalen per dag. Zodra hij in hongerstaking ging, werd hij in eenzaamheid opgesloten. 
In de 'logica' van het regiem 'betreurde' Raúl Castro zijn dood, maar hij hield de Verenigde Staten verantwoordelijk voor zijn dood, uiteraard zonder nadere uitleg, en ontkende de mishandeling. Voor de begrafenis werden tientallen andere tegenstanders opgepakt. 
Vanuit het buitenland volgde een golf van protesten. De moeder van Orlando sprak over 'nog 200 andere politieke gevangenen'. Van hen gingen er vier uit protest op hun beurt uit hongerstaking, vier leden van 'de Groep van 75' critici die sinds 2003 gevangen zitten. 

De Damas de Blanco, de dames in het wit protesteerden al zeven jaar elke zondag tegen de straffen, tot 28 jaar, van deze 'Groep van 75' dissidenten of critici. In 2005 ontvingen zij de Sacharov-prijs voor de mensenrechten van het Europese Parlement. 

Onder hen waren Hector Maceda (journalist), Victor Arroyo (journalist en vakbodsleider), Guido Sigler, Léster Gonzáles, Julio César Gálves. 

De druk uit het buitenland (VS, Europa, met name Spanje, maar ook de voormalige communistische staten in Oost-Europa, zeven jaar lang), maar ook die van de aartsbisschop van Cuba kardinaal Jaime Ortega, leidde in juli 2010 tot de vrijlating van 52 van deze gevangenen. Zij werden, met hun gezinnen, het land uitgezet naar Spanje. Zestien andere gevangenen weigerden uitgezet te worden - en zitten dus nog vast. 

Guillimero Fariñas, 48, oud-militair van Castro's elitetroepen, daarna journalist en psycholoog, was een van de vier hongerstakers, in het bijzonder om 25 zieke politieke gevangenen vrij te krijgen. Voor Guillimero zijn twintigste hongerstaking. 
In 1989 stapte hij, na de executie van generaal Arnaldo Ochoa, die Castro te populair was geworden, uit het leger en richtte hij een onafhankelijk persagentschap op, Cubanacán Press. In Cuba een misdaad. Gevolg: elf jaar gevangenschap. 
Guillimero beëindigde na de vrijlating van de 52, zelf nog maar 43 kilo, zijn hongerstaking.

In 2006 ontving hij de Vrijheidprijs van Reporters without Borders. In oktober 2010 kende het Europese Parlement hem de jaarlijkse Sacharov-prijs voor behartiging van de mensenrechten toe. Uiteraard kreeg hij geen toestemming om deze in Straatsburg ontvangst te nemen.

Analisten zeggen dat de vrijlating te maken heeft met een versoepeling van het embargo door de VS.

167 politieke gevangenen
Daarna zijn er nog 'slechts' 167 politieke gevangenen op Cuba, waaronder de van spionage verdacht Amerikaan Alan P. Gross, ontwikkelingswerker die mensen aan een internetverbinding hielp. Voorwaar een misdaad dus - op Cuba.

802 politieke gevangenen
Het regiem heeft zijn strategie gewijzigd: niet meer 'enkele' critici langdurig vastzetten, maar nu kortdurende vastzetting van meerderen, bijvoorbeeld om demonstraties tegen te gaan - en te intimideren: 802 dissidenten in de eerste helft van 2010.

Ecuador

Emilio Palacio waagde het medio 2011 een column te schrijven in de krant El Universo. Daarin beweerde (onthulde) hij dat de president Rafael Correa, toen hij in het ziekenhuis werd belaagd door stakende politieagenten, militairen had bevolen het vuur te openen op het ziekenhuis en op de burgers er omheen. De president zag er een coup in. Twee agenten stierven en honderden burgers werden gewond. 
De rechtbank veroordeelde de columnist en de drie directeuren van de krant tot drie jaar cel en elk van hen en de krant zelf tot miljoenen dollars boete wegens smaad. 
Twee andere journalisten werden voor de rechter gedaagd nadat zij een corruptiezaak rond de broer van de president. 

Eritrea

Dawit Isaak, Zweeds-Eritrese journalist, zit sinds 2001 gevangen (even vrij geweest, weer vastgezet, vermoedelijk in de beruchte Embatkala-gevangenis, bestaande uit snikhete containers), beschuldigd van 'verraad', maar zonder aanklacht of proces. 
Hij en anderen schreven in 2001 in hun kranten brieven aan politici. Kort daarna sloot president Isias Afewerki alle particuliere media en liet hij politici en journalisten oppakken. Er bleven slechts twee door de staat gecontroleerde kranten over. 
De president in 2009: "Wij beginnen geen rechtszaak tegen Isaak - en we laten hem niet vrij. Wij weten hoe wij moeten omgaan met zijn soort". 
De World Association of Newspapers kende hem onlangs de Gouden Vrijheidspen toe - die hij dus niet kon komen ophalen.

Ethiopië

Argaw Ashine, een Ethiopische journalist is met zijn collega's het land ontvlucht nadat hij drie maal was 'ondervraagd'. De regering wilde hem en de redacteuren van de krant Addis Neger het zwijgen opleggen door hen aan te klagen volgens de anti-terreurwetten. Dit lekte uit via WikiLeaks, waardoor de redacteuren tijdig konden vluchten. De krant is opgeheven (september 2011). 

Meer dan honderd mensen zijn kort geleden (2011) opgepakt: journalisten, columnisten, oppositieleden, alle onder de verdenking van 'terrorisme', een verdenking waar twintig jaar op staat. 
Onder hen waren de Zweedse journalist resp. fotograaf Martin Schibbye en Johan Persson, die rapporteerden vanuit het grensgebied met Somalië. 
Voorts activist Andualem Arage en columnist Eskinder Nega, die opriepen tot vreedzaam protest zoals elders in de Arabische wereld plaats vindt. 

Gambia 

Zes journalisten zijn veroordeeld tot twee jaar celstraf wegens 'opruiende publicaties en smaad'. Zij hadden  kritiek geleverd op de behandeling van journalisten door de overheid van het Afrikaanse land. De VS en de EU noemden de veroordelingen schandelijk en eisten vrijlating en meer persvrijheid (augustus 2009). 

Hongarije

In januari 2011 werd de Hongaarse premier Viktor Orbán de voorzitter van de EU. Dus kreeg hij bezoek van vijftig journalisten uit Brussel. Kort tevoren, op 1 januari 2011, was in Hongarije een nieuwe mediawet aangenomen door de rechts-conservatieve Fidesz-partij die een tweederde meerderheid heeft. De berichtgeving moet "evenwichtig zijn" en mag niemand krenken. Een Media Autoriteit, benoemd door hetzelfde parlement met dezelfde meerderheid, controleert er de journalisten - die zich allen moeten laten registreren. 
Na het aannemen van deze wet hield een radioverslaggever een minuut stilte. 'Dus' werd hij meteen ontslagen. 

De EU liet het er niet bij zitten en protesteerde bij monde van Barosso, de voorzitter van de Europese Commissie. Deze begon een onderzoek naar de nieuwe wet - met nog een hoop gesteggel over de vertaling waarin al dan niet passages zouden zijn weggelaten. Het rapport van 200 bladzijden concludeerde dat de wet aangepast moest worden op grond van de Europese regels. Vier eisen werden gesteld. 

Hongarije paste de wet aan onder deze buitenlandse druk. Buitenlandse media vallen er buiten, evenals nu ook webloggers. Krenken mag nu, discrimineren niet. De Media Autoriteit blijft wel zoals deze is, voor negen jaar benoemd. De uitvoering van de wet werd opgeschort tot 1 juli, de dag dat er een andere EU-voorzitter aan zou treden. 

Op die dag ging een klokkenluiders-website on line ... die na een weer al bezoek kreeg van de politie. Het bleek dat het bronnengeheim in de nieuwe wet was verdwenen. 
Intussen was ook de publieke omroep bemand met voorstanders van Fidesz, terwijl conservatieve 'consultants' op pad werden gestuurd naar de commerciële tv-stations. Reageren op artikelen is ook bemoeilijkt. De eerste boetes werden al snel uitgedeeld door de Media Autoriteit. De redacteuren houden zich gedeisd. 

India 

Ook hier dissidenten, maar in het publirk, niet on line. 

Goeroe, yogaprofeet, Swami Ramdev begon in juni 2011 een openbare hongerstaking, gesteund door tienduizenden actievoerders, tegen de in India zeer wijdverbreide corruptie. Je kunt er geen agent tegenkomen, dan wel een formulier aanvragen of zo, zonder steekpenningen te betalen. In het parlement zouden 150 leden zitten die verdacht zijn van corruptie en andere misdrijven.

Midden in de nacht rukt de politie op; iedereen wordt met traangas verdreven of wordt weggesleept. Swami Ramdev probeert, vermomd als gewonde vrouw, te ontsnappen. Als hij weigert in een ambulance te stappen, wordt hij herkend en per helikopter afgevoerd naar een plaats in het noorden van India. Hij werd onder druk gezet om afstand te nemen van Anna Hazare - zie hieronder. Daar zet hij zijn hongerstaking voort. 

Anna Hazare (m, 73) is een andere hongerstaker, gesteund door tienduizenden Indiërs die de straat op gingen, tegen de corruptie, eveneens opgepakt en gevangen gezet. Hij weigerde vrijgelaten te worden zolang hij geen vergunning kreeg voor zijn hongerstaking. Hij kreeg deze voor een beperkte periode. 

Onder deze druk van tienduizenden ging het parlement overstag. Daar werd al 42 jaar gesproken over een Lokpal Bill, een ombudsman-wet tegen corruptie. De hongerstakers wezen een voorliggend ontwerp af omdat daarin hoge politici en rechters buiten schot werden gehouden. Nu zegde het parlement een strengere wetgeving toe, zoals deze geëist was door de hongerstakers. 

Indonesië 

Hier weet de staat ook wel raad met dissidenten. Twintig vreedzame demonstranten, die met de Molukse vlag hadden gezwaaid, kregen straffen van tien tot twintig jaar gevangenis. 

Irak

"Irak is sinds de invasie van 2003 het dodelijkste land ter wereld voor journalisten. Zeker 140 verslaggevers werden gedood in gevechten of als doelwit van de tientallen milities en extremistische groeperingen die in Irak opereren." Aldus Bram Vermeulen in "Het vrije woord vanachter stalen deuren", NRC-Handelsblad van 1 april 2010. 

Koerdisch Irak geldt als een relatief veilige regio met, formeel, een persvrijheid en een veelkleurige pers. Maar toch: 

Soran Mama Hama werd in 2008 doodgeschoten, nadat hij had gewezen op banden tussen politici en een prostitutienetwerk. Als verdachte geldt de 'veiligheids'-dienst Parasitin van de KDP, de partij van president Barzani. Een dader is nooit gevonden. 

Sardasht Othman, een 23-jarige student en een beginnende kritische journalist werd in mei 2010 plotseling in Erbil in een auto geduwd, waarna hij levenloos werd teruggevonden in Mosul, gemarteld en in het hoofd geschoten. Al eerder was hij telefonisch bedreigd. Het feit dat de telefoonnummers en de kentekenplaat van de auto was afgeschermd wijst wederom naar de genoemde 'veiligheids'-dienst van de KDP. 

President Barzani had kort voordien geklaagd dat 'zelfs zijn familie niet heilig is voor journalisten', waarna hij de journalisten bedreigd zou hebben. Hierbij kan het feit een rol spelen dat in het tribale en conservatieve Irakese Kurdistan onverteerbaar is als er alleen al gesproken wordt over vrouwelijke familieleden, aldus Judit Neurink in "Moord journalist schokt 'het andere Irak' " in Trouw, 15 mei 2010. 

Israël

Dat Israël slecht scoort op de mensenrechten, vooral waar het de Palestijnen betreft, is bekend. De VN stelde dan ook een onderzoek in naar schendingen van de mensenrechten tijdens de oorlog in Gaza. Het Goldstein Report beschuldigt Israël van oorlogsmisdaden. Ngo's zouden informatie hiertoe hebben aangedragen. 

'Dus' beperkt Israël nu donaties die ngo's op het gebied van mensenrechten. Zij mogen beperkt ontvangen en moeten er 45% belasting over betalen. Nu mogen zij 4.000 euro per jaar ontvangen; voorheen ontvingen zij gezamenlijk vele miljoenen van Europese regeringen, waaronder die van Nederland. Het idee hierachter is dat deze regeringen zich 'vermomd als mensenrechtenorganisaties' bemoeien met de interne aangelegenheden van Israël - en de reputatie, de eer van Israël aantasten. 

Uiteraard zijn de (vele) donaties aan de kolonisten wel onbeperkt toegestaan (want dit zijn private kwesties), zodat zij rustig door kunnen gaan met het schenden van de rechten van de Palestijnen, op wier gebied zij wonen. 

Een andere wet in wording verbiedt de mensenrechtenorganisaties een klacht in te dienen bij het Hooggerechtshof tenzij men zelf direct benadeeld is. Dit Hof mag op zijn beurt alleen kandidaten benoemen die door het (overwegend rechtse) parlement zijn goed gekeurd. Dan ligt er nog een wet op stapel die het oproepen tot boycot van (producten uit) de nederzettingen van de kolonisten verbiedt. Likut parlementariër Danny Danon vindt dit allemaal nog maar een eerste stap bij 'het verwijderen van linkse buitenstaanders uit de Israëlische samenleving'. 

Jemen

Het Ministerie van Informatie in Jemen verbood in mei 2009 per decreet informatie over de conflicten in het zuiden van Jemen omdat dit 'de nationale eenheid schaadt' - niet die conflicten (opstanden) dus, maar de informatie daarover. Per decreet werden zes of zeven kranten verboden. 
Kort voordien was de krant Al-Ayyam al belaagd door de Hoeders van Eenheid, een met de regering verbonden  militie. Ook werd het gebouw door de politie omsingeld. Ook waren vrachtwagens met kranten in brand gestoken. 

Op de auto van Adboel-Rahman Ali Barman, mensenrechtenadvocaat die gevangenisbewaarders had aangeklaagd wegens het verkrachten van een vastgezet meisje, werden in 2006 veertien kogels afgevuurd. 
Journalisten en onderzoekers hebben het moeilijk in dit land. Buitenlanders worden het land uit gezet, Jemenieten worden ontvoerd, gevangen gezet en berecht. 

Mogib Hassan, Jemenitische Nederlander en mensenrechtenactivist, werd in februari 2010 voor zijn huis bewerkt met een kromdolk. Een bloedspoor liet zijn vluchtroute naar zijn badkamer zien. Zijn armen, een hand en zijn rug zijn geraakt en beschadigd. 
Hassan hield zich vooral bezig met vrouwenrechten. Hij rapporteerde nu en dan voor de VRPO. De belager bleek later een lid  van de grenspolitie te zijn. De colleges die hij over mensenrechten zou geven aan de universiteit van Sana'a heeft hij af moeten zeggen. 

Samer Mohammad al-Sjamari, een 31-jarige cartoonist, is vanwege zijn werk vervolgd, door een minister aangeklaagd wegens smaad. het kantoor van zijn krant Al-Diar is al acht maal beschoten; de krant zelf kreeg met een aantal rechtszaken te maken. 

Abdul Ilah Haider Shae, journalist, werd in augustus 2010 door zwaar bewapende agenten opgepakt; een collega van hem trof hetzelfde lot. 

Verslaggevers zonder Grenzen spreekt van 'een nieuwe golf van bedreigingen en intimidatie' jegens journalisten. Berichtgevers over de conflicten in het zuiden en het noorden worden veroordeeld wegens 'belediging van de president', 'collaboratie met de vijand' en 'bedreiging van de nationale eenheid'. 

Ex-Joegoslavie: Servië, Bosnië, Kroatië & Kosovo

Mediamagnaten overheersen het nieuws en de opinievorming in Servië. Media, politiek en het zakenleven zijn vergaand verweven in dit land. De consequentie hiervan is dat kritische media zoals de website e-novine geen adverteerders krijgt en zo in de financiële problemen komen. Zakenlieden adverteren alleen in de regerings-vriendelijke media, niet in de kritische media. Kritische media zijn nodig, want "De meerderheid van de Serviërs weet niets over Sebrenica en wil dit ook niet weten".

In de beide delen van Bosnië is het al niet anders. Kranten steunen de premier; van de kritische media worden journalisten met regelmaat bedreigd en aangevallen. Zo bijvoorbeeld de medewerkers aan een tv-uitzending die de verbanden tussen de voetbalhooligans en de maffia in beeld bracht. Het jaar 2009 telde veertig bedreigingen, vaak geuit door politici. 

In Kroatië protesteerden journalisten tegen de aanhoudende censuur.

Hetzelfde gebeurde met Jeta Xharra die in Kosovo een kritisch interviewprogramma uitzendt: doodsbedreigingen.
(Marloes de Koning, Gevaarlijke tijden voor kritische journalisten, NRC Handelsblad 2 februari 2010)

Kirgizië 

Azimjon Askarov, mensenrechtenactivist, is in 2010 tot levenslang veroordeeld wegens 'haat zaaien' en betrokkenheid bij conflicten tussen etnische Kirgiezen en Oezbeken. Daarbij kwamen honderden mensen om en raakten honderdduizenden ontheemd. Daarna werden alleen Oezbeken aangeklaagd en veroordeeld. De ombudsman spreekt van 'gefabriceerde bewijzen'. 
Askarov mocht zijn advocaat niet spreken; deze mocht geen ontlastende getuigen oproepen. Een getuige die toch wilde komen werd met de dood bedreigd. 

Maleisië

Raja Petra Rajaa Kamarudin, een Maleisische blogger, is in 2008 veroordeeld tot twee jaar omdat hij 'de islam beledigd' zou hebben en omdat zijn publicaties 'de woede van moslims zou kunnen wekken'. Op zijn website Malaysia Today (nu verdwenen) had hij onder andere een moordzaak betrokken waarin de vice-premier een Mongoolse vertaalster gedood zou hebben.

Marokko

Dialoog is schadelijk
In 2008 werd in Marokko (en Algerije en Tunesië) de Franse krant L'Expresse verboden vanwege artikelen die islam en christendom vergelijken; dit in het kader van een bijeenkomst in Rome die de dialoog tussen beide religies vooruit wilden helpen. De Marokkaanse wet verbiedt echter artikelen die 'schadelijk zijn voor de islam', terwijl ook afbeeldingen van de Profeet, overgenomen uit islamitische bronnen, weerstand opwekten. 

Chakid a-Khayari (Associacion du Rif des droits de l'homme) & Ayad Hadrati (mensenrechtenactivist)  Hassan Barhoun (blogger) ...
... werden in maart 2009 gearresteerd omdat zij protesteerden tegen corruptie rond grote drugstransporten, 'dus' wegens 'belediging van de magistraten' en 'het ontvangen van buitenlands geld voor mediacampagnes om de inspanningen van de Marokkaanse autoriteiten in de strijd tegen drugs in diskrediet te brengen'. 

Er waren drugsmokkelaars gearresteerd ... grotendeels zelf politieagent of militair. Een van hen had zich, samenwerkend met het OM, voor gek laten verklaren zodat hij zijn straf kon uitzitten in een kliniek, van waaruit ontsnapping eenvoudig te regelen zou zijn. 

Persprotest 
In juli 2009 protesteerden zes dagbladen (met blanco pagina's of delen ervan) tegen de vervolging waarbij hen zeer hoge boetes waren opgelegd - in praktijk leidend tot faillissement, onder andere wegens kritische berichten over Qadaffi van buurland Libië en wegens 'belediging van politici'. Door toedoen van koning Mohammed VI was juist meer persvrijheid ontstaan, maar nu leek de rechterlijke macht op eigen initiatief deze weer teniet te willen doen.

Khalid Gueddar, cartoonist, werd veroordeeld tot drie jaar voorwaardelijk en een boete van 270.000 euro omdat hij een neef van de koning had getekend. Hetzelfde lot trof Taoufik Bouachrine, directeur van de krant Akhbar al-Youm. 

Achmed Benchemsi, hoofdredacteur van TelQuel en van Nichane, publiceerde in TelQuel een opiniepeiling over de koning, althans hij probeerde dit in 2009, want de gehele oplage werd al in de drukkerij vernietigd. De uitkomsten waren heel gunstig voor de koning. Men dacht waarschijnlijk dat een volgende opiniepeiling ongunstig zou kunnen uitpakken. 

Driss Chachtane, hoofdredacteur van Al-Mish'al, werd in 2009 veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf omdat hij 'valse informatie' had verspreid over de gezondheid van de koning. 

Le Journal werd in 2000 eerst gecensureerd en daarna verboden. Het blad kwam terug als Le Journal Hebdomadaire. In februari 2010 werd dit blad plotseling failliet verklaard. Er waren schulden: een boete wegens laster en achterstallige belastingen. De inkomsten droogden op toen de adverteerders wegbleven na een oproep van de koning om het blad te boycotten. 

Ali Amar, schrijver, vluchtte in 2010 uit Marokko uit angst voor gevangenisstraf nadat hij een kritisch boek over het koningsschap had geschreven. Amar was de oprichter van het hierboven genoemde Le Journal Hebdomadaire. 
Met hem vluchtte zijn mede-oprichter Aboubakr Jamaï, op wiens bezittingen beslag was gelegd. 
Al voor hem was Ali Mrabet, journalist van dit blad, naar Spanje gevlucht. 

AMDA, Marokkaanse Associatie voor de Mensenrechten, is heftig aangevallen door politici, waaronder de premier. De organisatie streeft naar individuele rechten, ook voor homoseksuelen en voor vrijheid van godsdienst - oftewel: 'schendt de heilige waarden van de natie'.

Rachid Nini, hoofdredacteur van de krant Al-Massae, in juni 2011 tot een jaar gevangenisstraf veroordeeld omdat hij 'informatie had gepubliceerd over onbewezen misdrijven' - d.w.z. geheime documenten over misdrijven gepleegd door machtige regeringsfunctionarissen. 

Nepal 

Uma Singh, een journaliste die geschreven had over vrouwenrechten en het systeem van bruidsschatten is door een groep belagers vermoord. 

Noord Korea

Dit land draagt # 196 van de lijst van 196 landen ... Er is zelfs nauwelijks informatie over, hooguit die van enkele overlopers. 

Een van hen, kolonel Kim Jong-Ryul, gevlucht naar Oostenrijk, nu 76, wilde zijn verhaal toch nog vertellen. Hij schreef hierover het boek "De laatste schreeuw". 
Overal spionnen; massamoorden bij elk teken van verzet, hele dorpen uitgeroeid, standrechtelijke executies. Chronische honger, terwijl de leiders baden in weelde; zij kopen de duurste spullen in Europa, het embargo omzeilend met een staatsbedrijf. 

Over de opstanden in Libië, Tunesië en Egypte hebben de Noord-Koreanen nog niets vernomen. Om dit te handhaven mag een groep van tweehonderd arbeiders die in Libië werkten niet terugkeren naar hun land omdat ze daar zouden kunnen vertellen over de opstanden en het lot van Qadaffi. 

Oekraïne

In 2011 werden twee kritische en onafhankelijke tv-zenders uit de lucht gehaald. De zendmachtiging ging naar het mediabedrijf van het hoofd van de geheime dienst SBU. Ook journalisten hebben het zwaar in dit land. 

Roeslan Zabilij werd gehinderd in zijn promotieonderzoek naar het verzet tegen de nazi's en de sovjets. Hij werd opgepakt en verhoord vanwege de documenten die hij zou bezitten, openbare documenten uit de SBU-archieven. Deze werden ineens met terugwerkende kracht geheim verklaard (2011).

Boris Gudziak, rector van de universiteit, kreeg bezoek van een agent met een te tekenen verklaring dat hij zijn studenten af zou houden van acties tegen de regering. Hij weigerde. Veel faculteiten zijn al jaren geïnfiltreerd door de SBU (2011). 

Rwanda

Kort voor de moord op Jean-Léonard Rugambage in juni 2006, al vermeld in de dodenlijst van het hoofdartikel, vluchtte hoofdredacteur Jean Bosco Gasasira zodra de publicatie van de krant Umuvugizi werd verboden na een kritisch artikel. 

Agnès Uwimanga Nkusi & Saidath Mukakibibi, redacteuren van het onafhankelijke tijdschrift Umurabyo,  zijn in februari 2011 veroordeeld tot respectievelijk zeventien en zeven jaar celstraf. De eerste voor het ontkennen van de genocide van 1994 en het beledigen van de president, de tweede voor het 'aanzetten tot burgerlijke ongehoorzaamheid'. Zij hadden niets ontkend, maar geschreven over gevallen van wraak en willekeur bij de volkstribunalen. Het tijdschrift werd 'dus' verboden. 

Saoedi-Arabië 

Fouad al-Farhan, 32, de meest gelezen politieke blogger, werd in december 2007 opgepakt door de 'veiligheids'-dienst. Hij had geschreven over vrijheid, rechtvaardigheid en gelijkheid, verboden onderwerpen daar - en over tien gevangen hervormers, politieke gevangenen dus, onder wie bekende academici, aangeklaagd wegens 'terrorisme'. 
Zij hadden namelijk een petitie aan de koning ondertekend waarin opgeroepen werd tot hervormingen en modernisering. De koning wil wel hervormen, maar sterke krachten verzetten zich daartegen. 

Blogger Ahmed Omran, alias Saudijeans, begon een protestcampagne om al-Farhan vrij te krijgen. Hij merkte niets van de autoriteiten, vermoedelijk omdat hij in het Engels schrijft. 
In april 2008 meldt Omran dat al-Farhan weer is vrijgelaten zonder aangeklaagd te zijn. 

Saudi Eve, schreef op haar veelgelezen blog over vrouwen,  godsdienst en liefde. 'Dus' werd haar blog geblokkeerd door de internetbewakers 'in de Naam van God'. 

Fatwa
Intussen wordt gemeld dat de staat 400.000 websites in de ban heeft gedaan; de meeste omdat zij over seks schreven. 
In 2008 volgde een fatwa (religieus decreet) van een geestelijke die opriep tot de doodstraf wegens 'geloofsafval' tegen twee schrijvers. Deze hadden hun twijfel geuit over het conservatief-sunnitische standpunt dat christenen en joden ongelovigen zijn (waartegen dus gestreden mag worden). Meer dan honderd Arabische mensenrechtengroepen en intellectuelen tekenden protest aan. 

Abdul Rahman al-Rashid, directeur van de zender Al-Arabiya, en Jamal Kashoggi, hoofdredacteur van de krant Al-Watan, zijn in september 2010 beide plotseling afgetreden - hoe (on)vrijwillig, dit blijft onduidelijk. Dit gebeurde kort na de uitzending van de documentaire 'De islam en het Westen', waarin een verband wordt gelegd tussen het wahabisme (daar staatsgodsdienst) en het islamitisch terrorisme. Ook stopte ineens de krant Asharq al-Awsat, waarin Al-Rashid had geschreven dat terrorisme 'een islamitische ziekte' is. 

Singapore

Alan Shadrake, een Britse schrijver, is in juli 2010 opgepakt en in november 2010 veroordeeld wegens het schrijven van een boek over het gebruik van de doodstraf in dit land. De veroordeling is wegens 'smaad' en 'het zaaien van twijfel over het rechtssysteem'. 

Sri Lanka

Enkele dagen voor de moord op de journalist Lasantha Wickramatunga, vermeld in de dodenlijst in het hoofdartikel, werd een onafhankelijk televisiestation, Maharaja, aangevallen en verwoest door gemaskerde en zwaar bewapende mannen. Het station beoogt onafhankelijk en objectief nieuws uit te zenden, maar werd beticht van het steunen van de Tamil Tijgers. 
Onafhankelijke en kritische verslaggevers worden met regelmaat bedreigd en aangevallen, dan wel gearresteerd en daarna vermist. 

Suriname

Vijf van de vijftien slachtoffers van de decembermoorden in 1982 waren journalist. Toen Desi Bouterse aan het hoofd stond van een militair bewind in de jaren tachtig was er strenge censuur en werden redacties in brand gestoken. Nu hij president is, klagen de media weer steen en been over het ontbreken van persvrijheid die er op papier zou moeten zijn. Uitnodigingen voor persconferenties worden slechts zeer selectief gedaan; advertenties van de overheid alleen in bevriende kranten gezet. Journalisten worden massaal weggekocht bij onafhankelijke redacties door hen ene hoger salaris als ambtenaar aan te bieden. Columnist Iwan Brave werd door de minister een "landverrader" genoemd.

Thailand

In 2008 zijn daar 2.300 internetsites gesloten, terwijl er voor nog 400 een dergelijk plan klaar lag. Er is een miljoen euro gereserveerd voor een 'commandokamer' van het Ministerie van 'Communicatie' om de websites te controleren. Meestal gaat het dan om 'belediging van het koningshuis', zoals kritische geluiden daar worden genoemd. Daarop staat een gevangenisstraf van vijftien jaar. 

Vietnam

Tran Huynh Duy Thuc (internetondernemer), Nguyen Tien Trung (blogger), Le Thang Long, allen  mensenrechtenactivisten en dissidenten,  Le Cong Dinh, mensenrechtenadvocaat, stonden op 20 januari 2010 voor de rechtbank in wat alom 'een showproces' is genoemd met straffen van vijf tot zestien jaar voor een 'poging tot omverwerping van de communistische staat' - waarop de doodstraf kan staan. 
Zij wisten de doodstraf te ontgaan door schuld en spijt te betuigen: 'beïnvloed door westerse ideeën tijdens mijn studie in de VS', 'Ik was onvolwassen en heb een fout gemaakt' (door een studentengroep voor democratie op te richten).
De hele rechtszaak zelf duurde korter dan de tijd die nodig was om het vonnis voor te lezen. Kennelijk lag dit al klaar.

Voordien werd een ander aangeklaagd wegens 'propaganda tegen de staat'; deze kreeg vijf jaar opgelegd. Een ander vijf en een half jaar. Twee maanden eerder kregen negen dissidenten en schrijvers straffen tot zes jaar.

Een wetenschappelijk instituut sloot zichzelf omdat de regering hun werk onmogelijk maakte.
Websites worden geblokkeerd of overgenomen door regeringsvriendelijke bloggers.

Export is belangrijk voor Vietnam. Toen de staat dan ook toe wilde treden tot de Wereld-handelsorganisatie WTO, werd het beleid plotseling versoepeld. Toen het lidmaatschap in 2007 een feit was, werden al snel veertig dissidenten opgesloten.

Le Hoang Hung had kritische artikelen geschreven over corruptie en smokkel, waarna hij dreigende sms-jes ontving. Op 19 januari 2011 werd hij in zijn slaapkamer overvallen, besproeid met chemische middelen en in brand gestoken. Op 30 januari overleed hij aan zijn verwondingen. 

Nguyen Van Ly, priester, kreeg in 2007 acht jaar cel opgelegd vanwege het oprichten van een organisatie die zich inzette voor democratie. De foto waarop een agent hem letterlijk de mond snoerde tijdens het proces werd wereldwijd bekend. In mei 2010 werd hij vrijgelaten 'om gezondheidsredenen' - lees: wegens slechte behandeling en medische verwaarlozing in de gevangenis. Hij is nu deels verlamd.
In juli 2011 werd hij opnieuw gevangen gezet wegens 'criminele activiteiten', waaronder verstaan werd het 'verspreiden van anti-regeringspropaganda'.

Pham Minh Hoang, 56, wiskundige, is in augustus 2011 veroordeeld tot drie jaar cel vanwege zijn lidmaatschap van een pro-democratische groepering Viet Tan en het publiceren van een blog met kritiek op het communistische bewind, geïnterpreteerd als 'een poging de Vietnamese regering omver te werpen'.

Wit-Rusland

In dit land, waar alle radio- en televisiezenders door de staat gecontroleerd worden en waar geen onafhankelijke kranten meer bestaan, ging in 2008 een wet in werking die ook het internet aan banden legt. 

Na de frauduleuze en geldverslindende verkiezingen kwam er in december 2010 protest. Honderden arrestaties volgden, inclusief parlementariërs en zeven voormalige presidentskandidaten. 

"Iedereen die op de avond van 19 december op het Onafhankelijkheidplein was en mobiel gebeld heeft, is inmiddels door de KGB opgespoord en voor verhoor opgeroepen. Het zijn er zo'n 70.000", aldus citeert Michel Krielaars de advocaat Valentin Stefanovitsj in NRC 29 januari 2011

Een demonstratie is daar 'geen democratie maar banditisme', en ja, de dappere politie heeft 'ons land en volk behoed voor barbarij en verwoesting'. Het is maar dat u even 'geïnformeerd' bent. 

In 2011 zijn honderden journalisten, demonstranten (ook na stil protest), mensenrechtenactivisten, internetactivisten,  oppositieleiders en toevallige voorbijgangers gearresteerd, in elkaar geslagen en afgevoerd, veelal door anonieme mannen in burger met kort haar. Hun apparatuur werd in beslag genomen. 

Het bureau van de OVSE (Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa) moest zijn vestiging sluiten. Het is allemaal 'een complot van Rusland en het Westen om de regering omver te werpen'.

De EU reageerde met economische sancties, dus de munt devalueerde danig, wat weer ontslagen ten gevolge had. Het land glijdt af naar faillissement. "Nee, er is geen crisis", zegt de president. 

De staatstelevisie geeft alleen positieve beelden. Geen beelden van demonstraties van jonge mensen met kinderen en gepensioneerden. De demonstranten zouden slechts 'een handjevol randfiguren' zijn, uiteraard 'aangestuurd vanuit het buitenland'. 

Andrej Sannikov, voormalige presidentskandidaat, en zijn vrouw Chalip, journaliste, kregen vijf jaar cel met verzwaard regiem opgelegd wegens deelname aan een demonstratie ('het organiseren van onlusten')  na de verkiezingen. Chalip kreeg twee jaar omdat zij op de weg had gelopen in plaats van op de stoep (tussen 40.000 andere mensen!) Zij dreigen ook de voogdij over hun driejarig zoontje, nu bij oma en opa, kwijt te raken. Het jongetje wacht dan een Wit-Russisch weeshuis. 

Zimbabwe

Dit land met zijn dictatoriale president Robert Mugabe en diens partij Zanu-PF, staat zeer slecht bekend als het om mensenrechten gaat. Een mensenrechtenorganisatie beschuldigt de regering van moord op circa tweehonderd mensen in 2008 in het Marange-district. 

Bijzonder slecht is het gesteld met de dwangarbeiders in de diamantmijnen: moord, marteling, verkrachting. Deze mijnen zijn eigendom van het leger, dat er goed aan verdient, evenals de president en zijn partij. 
Farai Maguwu schreef er kritisch over. Hem hangt twintig jaar celstraf boven het hoofd (juni 2010). 

Zuid-Soedan

Een nieuwe staat, in 2011 met vlagvertoon gestart. De journalist Simon Tongun Kasmiro, 27, wilde mensen interviewen over de gehouden verkiezingen. Gevangenen mag hij niet spreken. Als hij op straat mensen interviewt, neemt de politie zijn apparatuur in beslag wegens 'gezagsondermijning'. "Persvrijheid bestaat niet" zegt hij. Militairen, ex-rebellen en politieagenten maken hun eigen wetten. Veel van deze mensen zijn begonnen als kind-soldaat, dus analfabeet en niet in staat de wetten te lezen. 

De SPLM gaat media-berichtgeving actief tegen met behulp van deze robuuste ex-rebellen. De media staan er nog in de kinderschoenen; men is er slecht of niet opgeleid. Kranten worden gecensureerd, hetgeen soms tergend lang duurt. Ze verschijnen daarna met witte lege plekken.