Door een onzer redacteuren, NRC 22 november 2001
ROTTERDAM, 21 NOV. Het openbaar ministerie in Haarlem wil de verzameling kinderpornografie van oud-PvdA-senator E. Brongersma vernietigen.
Dit heeft persofficier J. Hartjes vanmorgen bevestigd. Uit de verzameling met tientallen videobanden, duizenden foto's en biografische documenten van onder anderen de in 1998 overleden Brongersma zelf, heeft het OM eerder ruim dertig dossiers samengesteld. Dit in de hoop even zovele verdachten te vervolgen wegens het vervaardigen, verspreiden of in het bezit hebben van kinderpornografie. Dat is tot op heden niet gelukt, aldus Hartjes.
Justitie nam de verzameling twee jaar geleden in beslag. Het bezit van kinderporno is strafbaar, maar de door de oud-senator zelf opgerichte Brongersma Stichting, waaraan de verzameling was nagelaten, beschouwde deze als wetenschappelijk. Een commissie van de hoogleraar k. Intern waren een paar foutje, directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau P. Schnabel en justitieel onderzoeker E. Leuw onderzocht het materiaal daarom op verzoek van het OM. De conclusie was dat het om niets meer ging dan het product van een particuliere pedofiele obsessie.
De ruim dertig dossiers zijn vervolgens voor verder onderzoek uitgezet in verschillende arrondissementen in het land, afhankelijk van de plaatsen waar de verdachten naar verwachting wonen. Hartjes: ,,Daarna hadden wij er niets meer over te zeggen – daar hebben we de bevoegdheid niet voor.'' Er waren verscheidene oorzaken voor het stokken van het onderzoek, zegt Hartjes. ,,Soms was het een kwestie van prioriteiten wegens onvoldoende capaciteit. Soms hield bijvoorbeeld de rechter-commissaris verder onderzoek tegen.'' Zoals in het arrondissement Haarlem zelf, zegt Hartjes, waar drie van de dossiers voor onderzoek achterbleven. ,,In één geval weigerde de rechter-commissaris het noodzakelijke bevel tot huiszoeking. Volgens hem was het materiaal te oud en was er onvoldoende reden te denken dat betrokkene nog in het bezit van kinderporno was. In de twee andere gevallen besloten we zelf al te stoppen, op vergelijkbare gronden.''
De dossiers blijven waar ze zijn, aldus Hartjes. Het einde van de collectie betekent dus niet per definitie dat het onderzoek gesloten is. De rechtbank beslist begin volgend jaar over de vernietiging. Raadsman H. Seegers van de Brongersma Stichting liet vanmorgen desgevraagd weten hiertegen in verweer te zullen gaan. Op welke gronden, wilde hij niet zeggen.
Van de Brongersma verzameling was van meet af aan duidelijk dat deze veel oud materiaal bevat, en dat de opsporing daarom bijzonder moeizaam zou verlopen. Van veel foto's is bovendien de verjaringstermijn al verstreken.
Brongersma maakte in 1998 een eind aan zijn leven met hulp van zijn huisarts, tegen wie nu een strafzaak loopt. Hij verklaarde 'klaar met leven' te zijn, onder meer door de toegenomen maatschappelijke weerzin tegen pedofilie.