Door Ingrid Sikking en Dénis van Vliet
Ze mogen dan niet veel ouder zijn dan 13, één ding is zeker: seks hebben ze allemaal wel eens gehad. Waar of niet waar, het jargon van de liefde kennen de leerlingen van het Schiedamse Maascollege (vmbo) in elk geval uit hun hoofd. Neem nou de 13-jarige Alex (`alstublieft geen achternaam, dan wordt mijn moeder boos'), hij zegt al sinds zijn 10de de liefde te bedrijven. Wat hij zoal uitvreet onder de lakens? ,,Beetje beffen en zo.''
Verbaasd zijn de jongeren dan ook niet dat 10 procent van de 11- tot 13-jarige vmbo-scholieren seksueel actief is, zoals staat in een onderzoek van de Rutgers Nisso Groep waarover deze krant gisteren berichtte. Sterker, ze vinden het getal zelfs wat aan de lage kant.
Het s-woord doet het goed in de aula, zo blijkt. ,,Gaat het over seks?'' Een meisje komt als een rapper met haar armen zwaaiend aangelopen. ,,Ik zal het je vertellen, weet je. Ik weet alles al. Alles. Ik heb gezoend en getongzoend.'' ,,En ook gesekst?'', vraagt een klasgenoot die het gesprek meteen aangrijpt om het meisje over haar dijbeen te strelen. ,,Nee man, alleen op elkaar gelegen.'' ,,En ook aangeraakt?'', probeert hij opnieuw. ,,Ja, hè hè, tuurlijk. We hebben gezoend en op elkaar gelegen'', zucht ze geïrriteerd.
Wat verderop staat Dennis (15). Hoofdschuddend hoort hij aan wat zijn medescholieren beweren. Allemaal grootspraak, vermoedt hij. Volgens de cijfers is een kwart van zijn leeftijdsgenoten al eens met iemand tussen de lakens gekropen. Hij niet. ,,Ach, dat komt vanzelf wel een keertje. Het is zeker niet iets wat ik achterna jaag. Natuurlijk wordt op school veel over seks gepraat. Zo nu en dan gaat wel eens seksboekje door de klas. Veel meer dan stoerdoenerij is het niet.''
Nou ja, stoerdoenerij: feit is dat vmbo-scholieren steeds eerder seksueel actief zijn. Sanderijn van der Doef, seksuoloog van het NIGZ, een van de instellingen die betrokken waren bij het onderzoek: ,,De puberteit komt eerder en vmbo-jongeren beginnen vroeger met roken, drinken en vrijen.''
Volgens haar kan ook groepsdruk een reden zijn om jong aan seks te beginnen. In het onderzoek komt naar voren dat jongeren dénken dat al 40 procent van hun leeftijdsgenootjes het heeft gedaan, terwijl dat bij 22 procent echt zo is. ,,Daardoor kan een groepsdruk ontstaan. Kinderen proberen erbij te horen door te vertellen wat zij allemaal al hebben gedaan.''
Dat brengt risico's met zich mee. ,,Het is zorgelijk als een 12-jarige koud uit de kinderschoenen is gegroeid en seks heeft, terwijl hij of zij er nog helemaal niet aan toe is. Je kunt daarom beter al vroeg met voorlichting beginnen. Al op de basisschool. De eerste keer blijft getob en gekwakkel. Maar hoe minder slecht die ervaring is en hoe meer uit werkelijk vrije wil, hoe beter. Tegenhouden kun je het niet. Als ze willen, gebeurt het.''
De vriendinnen Arlette (14) en Melody (15) onthullen op het schoolplein dat hun eerste keer niet lang meer op zich zal laten wachten. Arlette: ,,Ja, het lijkt me wel spannend. Maar ook pijnlijk. Dat hoor je altijd van iedereen.'' Melody (15) heeft het er vorige week met haar vriend - sinds twee maanden verkering - over gehad. Hij wil wel verder. ,,Zoals alle jongens dat willen. Hij is 17 en heeft het al vaker gedaan. Vanavond hebben we afgesproken. En dan gaan we zoenen en misschien wel verder. Want ja, als je helemaal geil bent op iemand...''
De 15-jarige Samira (niet haar echte naam, want haar ouders mogen niet weten dat ze een vriend heeft) zit samen met een vriendin op een verwarming in de kantine. Als ze hoort over de uitkomsten van het onderzoek, valt ze stil. ,,Op je 11de al seks? Oh my God, die mensen hebben zeker op hun negende al gezoend. Sooo, toen was ik nog aan het knikkeren.''
Vorige maand heeft ze voor het eerst getongzoend; welgeteld ging er een jaar verkering aan vooraf. ,,Seks is voor iedereen misschien de normaalste zaak van de wereld. Niet voor mij. En zeker niet voor het huwelijk. Stel je gaat daarna uit elkaar, ik zou mij gebruikt voelen. Mijn vriend is ook Marokkaans en denkt er hetzelfde over. Hij is zo iemand die respect heeft.''
Sebastiaan (16) gaat evenmin over een nacht ijs voordat hij met iemand naar bed gaat. Verhalen als zou het seksleven van zijn schoolmaatjes die van menig rock-'n-rollster overtreffen, gelooft hij niet. ,,Zij doen alsof het pats-boem gaat. Vorig jaar ging ik voor het eerst met een meisje naar bed. Met haar had ik toen al vier maanden verkering. Het is niet zo dat je zegt: zullen we nu met elkaar naar bed gaan? Eerst praat je erover, vervolgens leef je er samen naar toe en pas dan is het zover. Daar weten veel van die ventjes in de kantine helemaal niks van.''