Kleine kinderen zijn enorm gefascineerd zijn door hun
geslachtsdelen. Ze friemelen eraan. Bij zichzelf of bij elkaar. Kan geen
kwaad, zeggen de deskundigen. En dat vinden ook de meeste ouders. Maar friemel
je als ouder zelf ook mee?
Half december stuurt een vrouw een anoniem bericht naar het
Forum. Ze schrijft dat haar zoontje van drie bij het verschonen regelmatig een
erectie krijgt, en dat ze daar opgewonden van raakt. "In een waas heb ik
toen zijn dingetje in m'n mond genomen. Ik weet niet hoe ik dat heb kunnen
doen en ik weet dat het fout is ... help".
Er volgt een stroom van reacties. Iedereen neemt de
hulpkreet serieus. Van de meeste ouders - waaronder een aantal dat meldt zelf
incestslachtoffer te zijn geweest - krijgt ze het advies zo snel mogelijk
professionele hulp te zoeken, 'ook voor je kinderen', ‘om erger te
voorkomen' en 'voordat je je zoontje traumatiseert'.
Tegelijkertijd laat iedereen ook duidelijk merken geschokt
te zijn. Dit kan echt niet. Woorden als 'afschuwelijk', 'niet normaal',
'pedoseksueel gedrag' en 'incest' rollen over het scherm. De seksuoloog Jos
Frenken, verbonden aan het Nederlands instituut voor sociaal sexuologisch
onderzoek oordeelt minder hard. Hij waarschuwt: we moeten oppassen dat we niet
onmiddellijk elke vorm van vergaande lichamelijke intimiteit tussen ouders en
kinderen in de criminele hoek plaatsen.
Maar heeft deze moeder dan geen grens overschreden? Frenken
is stellig: -Wanneer iets indruist tegen een algemeen geldende fatsoensnorm,
wil dat nog niet zeggen dat het fout is. Dat u het gedrag van deze moeder
afkeurt, wil nog niet zeggen dat het schadelijk voor het kind is geweest. Laat
staan dat het strafbaar is. Dat is het pas als het schadelijk is, en het is
pas schadelijk als er sprake is van penetratie of wanneer het kind op een
andere wijze gebruikt wordt voor de lustopwekking of behoeftebevrediging van
een volwassene. In dat geval gaat het namelijk vrijwel altijd gepaard met
manipulatie, dreiging, dwang of zelfs fysiek geweld. Het kind gaat zich
daardoor eenzaam voelen en raakt sociaal geïsoleerd."
In dit geval twijfelen de deskundigen eraan of dit driejarig
jongetje nu direct schade heeft ondervonden. Sanderijn van der Doef,
kinderseksuologe verbonden aan de Rutgers; Stichting: -Wat goed is, is dat
deze moeder zich ervan bewust is dat ze een probleem beeft.
Aan de reacties op het Forum is te zien dat juist de ouders
die zelf in hun jeugd slachtoffer van seksueel misbruik zijn geweest, begrip
tonen voor de moeder. Het is bekend dat incestslachtoffers later in hun leven
ontdekken dat zij soms geneigd zijn het gedrag te herhalen waartoe ze zelf
vroeger gedwongen zijn. Maar ook het omgekeerde komt voor: ze kunnen juist
afkerig worden van lichamelijke intimiteit.
Twee dagen later meldt de anonieme vrouw zich weer. Ze heeft
contact opgenomen met de riaggen die dag al haar eerste gesprek gehad. Ze zegt
inderdaad zelf in haar jeugd slachtoffer geweest te zijn van een oom die haar
dwong te doen wat ze bij haar zoontje deed. Ze is opgelucht en vol vertrouwen
dat ze 'de zaken nu op een rijtje' zal kunnen zetten. Een reeks welgemeende
felicitaties van andere ouders volgt. Maar daarmee is de kous nog niet af.
Openlijk bespreken ouders op het Forum dat ze soms zichzelf of hun partner
wantrouwen in de omgang met hun jonge kinderen.
Een moeder: -Toen ik zijn luier opendeed had hij een stijf
piemeltje. Ik moest hem toch schoonmaken, maar voelde me schuldig dat ik eraan
zat." Een ander: "Wat mij laatst enorm shockeerde, is dat mijn man
een erectie had toen hij met mijn kinderen (van twee en vijf) in bad zat. Hij
zegt dat hij dat altijd heeft als hij in bad gaat. Maar sindsdien mag hij van
mij niet meer met de kinderen in bad.- In een poging deze bezorgde moeder
gerust te stellen, legt een vader uit dat het niets bijzonders is: een man
krijgt soms een erectie van warm water.
Het is toch treurig, is de algemene reactie, dat ouders
zichzelf of hun partner zo gaan wantrouwen. Weten we door de vloedgolf van
negatieve aandacht voor hchamelijke intimiteit tussen ouders en kinderen dan
niet meer wat onze grenzen zijn?
In het boek 'Kleine mensen, grote gevoelens', over kinderen
en seksualiteit, beschrijft Van der Doef dat het wel eens kan gebeuren dat je
opgewonden raakt van aanrakingen met je kind. Zo komt het bijvoorbeeld veel
voor dat een vrouw met een kind aan de borst erotisch geprikkeld raakt.
Het gaat erom wat je daar vervolgens mee doet. Van der Doef
en Frenken zijn het erover eens: als je het lichamelijk contact bewust opzoekt
voor je eigen lustbeleving, zit je fout.
Hoewel mild over het gedrag van de anonieme vrouw, beiden
vinden dat het wel moet stoppen. Anders krijgt het kind geen kans te leren dat
seksualiteit met een volwassene ongepast is. Dit verstoort de natuurlijke
seksuele ontwikkeling, met allerlei narigheid van dien.
Voor de meeste mensen is de lichamelijke omgang met hun
kinderen gelukkig vrij simpel. Maar na een traumatische ervaring moeten
sommigen het later opnieuw leren. De' anonieme moeder is daar nu aan begonnen
door de steun en betrokkenheid van de online-gemeenschap waar ze zich toe
wendde. Da's mooi: haar gevoelens waren haar eerder een last dan een lust.
Nederlands instituut voor sociaal sexuologisch onderzoek (NISSO).
Een zeer complete website en een goede start op weg naar andere sites en
papieren publicaties.
http://www.niwi.knaw.nl/guests/nisso/
De Rutgers Stichting. Website met algemene, nuttige
informatie en een opvallend goede zoekmachine.
http://www.rutgers.nl
Jeugdgezondheidszorg GGD Flevoland. De website heeft een
pagina over (seksuele) kindermishandeling. Wat verstaan we eronder en hoe
herken je het? http://www.ggd-flevoland.nl/sif/kind4-12/ kindermishandeling.htm
'Wie vertelt het de kinderen', Yvette Cramer over seksuele
voorlichting aan kinderen. http://www.euronet.nl/users/bastiaan/artikels/psycho.html
De 'kinderbescherming website'. Een particulier initiatief
bij een Belgische provider. Enige algemene informatie, duidelijk van Belgische
makelij. Mager, maar nuttig http://www.euregio.net/nederlands/kinderen/indexnl.html
OUDERS ONLINE – De website van Ouders Online (www.ouders.nl)
wordt druk bezocht. Ouders wisselen daar ervaringen uit en vragen om advies.
Justine Pardoen haalt er de hoogtepunten uit.
Bron: Dagblad Trouw, woensdag 13 januar 1999 in de column
"Opvoeding" onder redactie van Arlette Dwarkasing.