Citaten uit

De angsten van de VVD  

Hubert Smeets,
De Groene Amsterdammer 4 maart 2005

[...] Na de moord op Theo van Gogh was er volgens Geert Mak maar één partij aan het woord: die van de politieke «handelaren in angst», om zijn Gedoemd tot kwetsbaarheid te citeren. In dit meeslepende en voor zijn doen driest gestileerde pamflet hekelt Mak de provinciaalse ontkenning van de Nederlandse geschiedenis die het politieke klimaat kenmerkt.

[...]

Mak staat niet alleen.

«Er heerst in Nederland een enorme angst of misschien eerder afkeer om de zegeningen van het eigen verleden te tellen», aldus Herman Pleij in zijn eveneens recent uit zorg geschreven Erasmus en het poldermodel. «Wat is er toch allemaal mis met inschikkelijkheid en gedogen? Waarom mag niemand meer politiek correct zijn?»

Vorige week vrijdag bulderden twee top adviseurs van de VVD in de Volkskrant terug. Luuk van Middelaar en Kees Berghuis  [...] verwijten Mak «ronduit vuile insinuaties» naar «oude marxistische traditie».  [...]

Ze hebben deze repliek geschreven als vooruitgeschoven korporaals van hun politieke chefs en suggereren als tandem dat fractie en bewindslieden het over alles eens zijn. Dat laatste is op zichzelf niet overtuigend.

Tijdens een interview met Business Nieuws Radio in januari zei Zalm dat het klimaat hem vaak niet bekoort. We eisen van alle Marokkanen dat ze zich verantwoorden voor de moord op Van Gogh, terwijl we dat niet van de blanke Hollanders eisen voor de moord op Fortuyn, stelde Zalm spijtig vast.

[...]

Er is iets aan de hand. Mak en Pleij hebben een zwerende wond van de VVD blootgelegd. De partij, die in 2002 electoraal een enorm pak slaag heeft gekregen waarvan ze nog steeds niet is hersteld, staat tussen twee vuren: tussen de wetenschap dat ze schatplichtig is aan Thorbecke en het verlangen om de kiezers een revolutionair elan voor te schotelen.

De VVD is daarom op zoek gegaan naar nieuwe beginselen. Vorige week zijn die gepresenteerd. Ze liegen er niet om. In haar ideologische manifest neemt de VVD afscheid van een traditie. De liberalen laten zich er in hun nieuwe beginselen, in weerwil van de historiografische consensus tot nu toe, op voorstaan dat niet de christen-democraten of de sociaal-democraten maar eigenlijk alleen zij «onze staat en onze samenleving hebben vormgegeven». Dat bevalt hen kennelijk onvoldoende. Ze willen weer «wegbereiders» zijn. De grondwet moet op zijn kop.

[...]

Dat is een breuk met de beginselen die de VVD in 1980 omarmde. In dat jaar [...] was «de mens geestelijk vrij als hij in woord, geschrift en gedrag uiting kan geven aan zijn gevoelens en opvattingen, zich naar eigen verkiezing kan bewegen en met anderen van gedachten kan wisselen». Mits hij daarbij bereid was «de rechten en gevoelens van anderen te respecteren», had de mens «recht op eerbiediging van zijn persoonlijke levenssfeer».

[...]