Citaten uit

Radicale stem wint terrein

Judit Neurink, Trouw 15 augustus 2006

De Arabische wereld heeft een nieuwe icoon: Hezbollah-leider Nasrallah. Die verering is uiting van een toenemende radicalisering in de Arabische wereld, door de oorlog in Libanon. Een ontwikkeling die tot nieuw geweld kan leiden.

’Dit is de machtigste man in het Midden-Oosten”,
zei een vice-premier van een Arabische staat onlangs, toen een Arabische satellietzender een toespraak van Hezbollah-leider Hassan Nasrallah uitzond.

Het feit dat Hezbollah het al vier weken volhoudt tegen Israël, en ondanks alle Israëlische bombardementen de Israëlische burgers nog steeds dagelijks met zijn raketten angst aanjaagt, heeft Nasrallah ongekende populariteit bezorgd. Hij is het symbool geworden van het verzet tegen Israël, en in feite ook tegen de Verenigde Staten.

Eerdere iconen verbleken bij hem. Zoals de Egyptische president Nasser [....]. En Saddam Hoessein [...].

 „Hij is de enige Arabische leider die doet wat hij heeft gezegd”,
stelde de anoniem gebleven Arabische vice-premier dan ook vast. Nasrallah belooft niet dat hij Israël zal vernietigen. Hij belooft alleen dat het een pak slaag krijgt en dan met concessies zal komen.

Daarmee heeft hij de Arabische ’straat’ voor zich gewonnen. En dat ondanks het feit dat hij sjiiet is in een regio waar negentig procent soennitisch is, en waar Arabische regeringen de ontvoering van twee Israëlische soldaten, die de aanleiding was voor de oorlog in Libanon, als ’roekeloos avonturisme’ hebben veroordeeld. De vele burgerslachtoffers die sindsdien in Libanon zijn gevallen worden Nasrallah niet aangerekend.

Integendeel, na de beelden van het bloedbad in Kana, waar tientallen Libanezen omkwamen toen Israël een pand vol vluchtelingen bombardeerde, is de steun voor Hezbollah alleen maar gegroeid. Overal in de Arabische wereld gaan mensen de straat op, zwaaiend met de gele Hezbollah-vlag met de kalasjnikov.

„De operatie in Kana heeft de regio ontdaan van elke redelijke stem”, verzucht Mohammed Abdel Salam van het Al-Ahram Centrum voor Strategische Studies in Cairo op de discussiesite Bitterlemons.
[...]

De Jordaanse koning Abdoellah heeft in interviews en toespraken de vrees uitgesproken dat de regio wordt geradicaliseerd door de groeiende steun voor Hezbollah. Daardoor worden gematigde krachten gemarginaliseerd, zei hij. Ook al zou Hezbollah worden vernietigd, dan blijft de vijandschap jegens Israël zo groot dat er volgens hem gemakkelijk een andere groepering in de regio kon opstaan.

Met kans op een nieuwe explosie. [...]

Voor Abdoellah is er een rechtstreekse link met de Israëlisch-Palestijnse kwestie, en kan alleen een allesomvattend vredesakkoord tussen Israël en de Arabische landen rust brengen. Maar de gevoelens haken ook rechtstreeks in op het groeiend anti-amerikanisme in de regio.

Daarom voelen vooral gematigde regimes als Jordanië, met nauwe banden met Washington, zich bedreigd. Hun burgers zien de oorlog in Libanon als een oorlog die Israël uitvoert in opdracht van Washington, en verwijten hun machthebbers dat zij naar het pijpen van de Amerikanen dansen.

[...]

Zoals hun burgers het hebben over een war by proxy (een oorlog bij volmacht, red.) van Israël namens de VS, zo spreken de Arabische staatshoofden in navolging van het Westen van een oorlog waarbij Hezbollah aan de leiband van Iran loopt. Veel Arabische regimes maken zich zorgen dat Iran in het Midden-Oosten sterker wordt.

Voor ’de straat’ speelt die relatie met de sjiieten in Iran echter nauwelijks een rol. Want Hezbollah doet wat hun eigen regimes nalaten: het pakt Israël aan. Daarmee heeft het de onmacht en zwakheid van die regimes blootgelegd. Die presteren weinig tegen Israël, en weten al evenmin vrede te sluiten.

[... ...]

Er zijn intellectuelen in het Midden-Oosten die nog een stap verder gaan in het doemdenken over de gevolgen van de oorlog in Libanon. Zij waarschuwen voor het gevaar van de brede steun voor een radicale groep als Hezbollah. Vooral als de organisatie niet meer als een sjiitische, door Iran gesteunde groep wordt gezien, maar als symbool voor de verdediging van de islam en de Arabische waardigheid, zegt de Koeweitse advocaat en schrijver Mohammed Abdelkader Djasem.

„Als Bin Laden, Al-Zawahiri en Al-Zarkawi, die allen soenniet zijn, met Hassan Nasrallah en Hezbollah, die sjiiet zijn, de missie delen van de ’verdediging van de islam’, dan kunnen we te maken krijgen met een golf van gezamenlijk soennitisch-sjiitisch terrorisme”, schrijft hij bij Bitterlemons.
[...]

[...]

Een enkele Arabische krant onderschreef die voorspelling al en voorzag die van een naam: Al Kiama. De nieuwe groep van sjiitische radicalen die analoog aan Al-Kaida ontstaan zou zijn, zou genoemd zijn naar de dag des oordeels.

Of dit verhaal klopt of niet, feit is dat de oorlog de regio verder heeft geradicaliseerd [...]
Die ontwikkeling valt in het opgemaakte bed van toenemend anti-amerikanisme in combinatie met groeiende aanhang voor een meer conservatieve islam.

Om Djasem nogmaals te citeren:

„Extremisme heeft niet één huis. Hezbollah is niet gebouwen, loopgraven en bergplaatsen in Zuid-Libanon. Het is een idee dat in verschillende vormen door meer dan één Arabisch land is verspreid. Een aspect daarvan is vernielzuchtig en wraakzuchtig”.