Citaten uit

De wurggreep van de Israëllobby

Israël en de lobby in de VS houden een open debat over het Amerikaanse Midden-Oostenbeleid tegen

John J. Mearsheimer  & Stephen M. Walt, NRC 19 mei 2006

Noch strategische belangen noch morele overwegingen verklaren de enorme steun van de Verenigde Staten voor Israël - dat komt door de Israëllobby. Nadat de Amerikaanse hoogleraren John J. Mearsheimer en Stephen M. Walt dit hadden geschreven in hun essay The Israel Lobby, ontstond er een enorme controverse. De Amerikaanse historicus Tony Judt constateerde bijvoorbeeld dat het in de VS nog steeds ,,onmogelijk (is) een open debat over Israël te voeren". Vandaag op Opinie een samenvatting van de tekst van Mearsheimer en Walt en enkele reacties. [...]

De afgelopen decennia, en met name sinds de Zesdaagse Oorlog in 1967, heeft het Amerikaanse Midden-Oostenbeleid gedraaid om de relatie met Israel. De combinatie van onwrikbare steun voor Israel en de daarmee samenhangende pogingen om democratie in de regio te verspreiden heeft de Arabische en islamitische publieke opinie in vuur en vlam gezet en niet alleen de veiligheid van de Verenigde Staten zelf, maar ook die van een groot deel van de rest van de wereld in gevaar gebracht. 

[...] 

[... D]e drijvende kracht achter het Amerikaanse beleid in de regio wordt grotendeels gevormd door binnenlands-politieke factoren, met name de activiteiten van de Israëllobby. Ook andere specifieke belangengroepen zijn erin geslaagd het buitenlands beleid te beïnvloeden, maar geen enkele lobby heeft dat beleid zó ver kunnen afbuigen van wat het nationale belang zou influisteren, en tegelijkertijd de Amerikanen ervan weten te overtuigen dat de belangen van de VS en die van het andere land - in dit geval Israël - in wezen identiek zijn. 

Sinds de Oktoberoorlog van 1973 heeft Washington Israël gesteund op een manier, in vergelijking waarmee de steun aan andere staten in het niet valt. 

[...] 

Deze buitengewone gulheid zou nog te begrijpen zijn als Israël een cruciaal strategisch belang zou vertegenwoordigen, of als er een dwingend morele reden zou zijn voor de Amerikaanse steun. Maar geen van beide verklaringen is overtuigend. 

[...] 

Vanaf begin jaren negentig, en nóg meer na 9/11, werd de Amerikaanse steun gerechtvaardigd door de bewering dat beide staten worden bedreigd door terreurgroepen uit de Arabische en islamitische wereld, en door schurkenstaten die deze groepen steunen en proberen massavernietigingswapens in handen te krijgen. [...] 

Israël wordt gezien als een essentiële bondgenoot in de Oorlog tegen de Terreur, omdat zijn vijanden ook die van de Verenigde Staten zijn. In feite is Israël juist een blok aan het been in de Oorlog tegen de Terreur en de bredere inspanningen om af te rekenen met de schurkenstaten. [...] 

De stelling dat Israël en de VS worden verenigd door een gezamenlijke terreurdreiging keert het oorzakelijk verband om. De VS hebben vooral een terreurprobleem omdat ze zo nauw met Israël samenwerken, en niet andersom.[...]

Israëls strategische waarde is niet de enige kwestie. De pleitbezorgers van Israël betogen eveneens dat het land onvoorwaardelijke steun verdient, omdat het zwak is en door vijanden wordt omringd; omdat het een democratie is; omdat het joodse volk in het verleden zwaar heeft geleden en daarom een speciale behandeling verdient; en omdat Israëls gedrag moreel superieur is geweest aan dat van zijn vijanden. 

Bij nadere beschouwing overtuigt geen van deze argumenten. Er valt veel voor te zeggen om Israëls bestaansrecht te ondersteunen, maar dat verkeert niet in gevaar. Objectief gezien vormt Israëls gedrag in verleden en heden geen morele basis om het land voor te trekken boven de Palestijnen. [...]

Een derde rechtvaardiging is de geschiedenis van het joodse lijden in het christelijke Westen, met name tijdens de Holocaust.
[...]
De stichting van de staat was ongetwijfeld een geëigend antwoord op de lange reeks misdaden tegen de joden, maar bracht ook een serie nieuwe misdaden met zich mee tegen een grotendeels onschuldige derde partij: de Palestijnen. [...]

Dus als zowel strategische als morele verklaringen tekortschieten ter rechtvaardiging van de Amerikaanse steun aan Israël, hoe kunnen we die steun dan duiden?

De werkelijke verklaring is gelegen in de ongeëvenaarde macht van de Israëllobby.

[...]

Veel sleutelorganisaties in de lobby, zoals het American-Israel Public Affairs Committee (AIPAC) en de Conference of Presidents of Major Jewish Organisations, staan onder leiding van hardliners die over het algemeen de expansionistische politiek van de Likud Partij steunen, inclusief de vijandigheid jegens het vredesproces van Oslo.

Het grootste deel van de Amerikaanse joden is daarentegen eerder geneigd tot concessies aan de Palestijnen, en een paar groepen - zoals de Jewish Voice for Peace - bepleiten zulke stappen krachtig. Ondanks deze verschillen zijn zowel gematigden als hardliners vóór onwrikbare steun aan Israël. [...]

Er is niets onoorbaars aan de pogingen van Amerikaanse joden en hun christelijke bondgenoten om het Amerikaanse beleid te beïnvloeden: de activiteiten van de lobby zijn geen samenzwering van het soort dat wordt beschreven in teksten als de Protocols of the Elders of Zion. Voor het grootste gedeelte doen de individuen en de roepen die er deel van uitmaken slechts wat andere belangengroepen ook doen, zij het veel en veel beter. [...]

De lobby hanteert grofweg twee strategieën.

Het doel is te voorkomen dat kritische stemmen een eerlijk onthaal ten deel valt in de politieke arena. Het beheersen van de publieke discussie is van cruciaal belang voor het garanderen van de Amerikaanse steun, omdat een onbevooroordeeld debat over de Amerikaans-Israëlische betrekkingen wel eens tot een andere beleidsvoorkeur zou kunnen leiden. [...]

Gezien de toewijding van de neo-conservatieven aan Israël, hun obsessie met Irak en hun invloed in de regering-Bush is het niet verrassend dat veel Amerikanen vermoedden dat de oorlog was bedoeld om de Israëlische belangen te bevorderen.

[...]

Er is weinig twijfel dat Israël en de lobby sleutelfactoren waren in de beslissing om [in Irak] ten strijde te trekken. Het was een besluit dat de VS zonder hun inspanningen waarschijnlijk veel minder snel zouden hebben genomen. En de oorlog zelf was slechts als eerste stap bedoeld. Een kop op de voorpagina van de Wall Street Journal, kort na het begin van de oorlog, somt het allemaal al op: De droom van een president: niet alleen een regime veranderen, maar een hele regio; een pro-Amerikaanse, democratische regio is een doel met Israëlische en neoconservatieve wortels. [...]

Kan de macht van de lobby aan banden worden gelegd? [...] AIPAC en zijn bondgenoten ontmoeten geen serieuze tegenstand bij hun lobbywerk. Zij weten dat het tegenwoordig moeilijker is geworden om Israëls zaak te bepleiten, en zij reageren door personeel aan te nemen en hun activiteiten uit te breiden. [...]

De invloed van de lobby veroorzaakt problemen op diverse fronten.

Er is hier eveneens sprake van een morele dimensie. Dankzij de lobby hebben de VS de Israëlische expansie in de bezette gebieden de facto mogelijk gemaakt, waardoor zij medeplichtig zijn geworden aan de misdaden tegen de Palestijnen. Deze toestand ondermijnt de pogingen van Washington om de democratie in het buitenland te bevorderen en zorgt ervoor dat het een hypocriete indruk maakt als het andere staten onder druk zet om de mensenrechten te eerbiedigen. [...]

[...]

Het onvermogen van het Congres om een echt debat over deze belangrijke kwesties te voeren, verlamt het hele proces van democratische beraadslaging. De pleitbezorgers van Israël moeten de vrijheid hebben hun zaak naar voren te brengen en degenen die het niet met hen eens zijn, uit te dagen, maar pogingen om het debat door middel van intimidatie te smoren moeten ronduit worden veroordeeld. De invloed van de lobby is tenslotte ook slecht geweest voor Israël. Het vermogen om Washington ertoe over te halen een expansionistische agenda te ondersteunen, heeft Israël ontmoedigd kansen te grijpen, zoals een vredesverdrag met Syrië en een onmiddellijke en volledige tenuitvoerlegging van de Oslo-akkoorden - hetgeen Israëlische levens zou hebben gered en de aantallen Palestijnse extremisten zou hebben verminderd.

www.nrc.nl/weblog/wereld : links naar volledige tekst, reacties in het debat en repliek van de auteurs

Enkele reacties: "Ja, het is anti-semitisme"