Weinig jongeren dragen wapens

Onderzoek

Van onze verslaggeefster, in: Trouw, 21 juli 2000

AMSTERDAM - Het aantal jongeren dat een wapen draagt is veel kleiner dan gedacht. De meesten willen niets met wapens te maken hebben.

In het Tijdschrift voor criminologie proberen wetenschappers en politiemensen de onrust weg te nemen dat Nederland steeds meer op Amerika gaat lijken. Het valt wel mee, sussen de deskundigen. Als jongeren al wapens bij zich dragen, zijn het messen. Het lukraak controleren op wapens, zoals de overheid doet na gevallen van zinloos geweld, heeft weinig zin. ,,Het is beter gericht te controleren op locaties en groepen'', vindt de Groningse criminoloog J. Nijboer, een van de samenstellers van het themanummer. Ook scholen hoeven niet in paniek te raken en detectiepoortjes te plaatsen. Incidenteel voorlichten over wapens is voldoende, stellen de wetenschappers.

Geen Amerikaanse toestanden dus, maar er blijft toch een kleine groep over die het klimaat behoorlijk verziekt. ,,Dit zijn jongeren die zich nogal eens in risicovolle situaties begeven en er een criminele levensstijl op na houden. Zij nemen een wapen mee om het echt te gebruiken bij bijvoorbeeld straatroof of de doel bewust opgezochte vechtpartij'', concluderen criminologen.

In de Amsterdamse Bijlmermeer en de Rotterdamse Millinxbuurt kennen ze deze gewelddadige jongeren.

Vorig jaar sloot de politie de wijken af voor uitgebreide wapencontroles. Rechtbanken in beide steden keurden het politieoptreden af. Fouilleren op wapens mag alleen als er sprake is van een redelijk vermoeden van een strafbaar feit. Opgepakte verdachten klaagden dat zij waren aangehouden alleen maar vanwege het feit dat zij uit de Antillen komen.

De officier van justitie kon dat wel verklaren, omdat uit zijn statistieken van 1997 tot 1999 blijkt dat veruit de meeste schietincidenten veroorzaakt waren door Antillianen en Surinamers.

In het themanummer branden de wetenschappers zich niet aan het dilemma van de ongewilde discriminatie van allochtone groepen en de vraag of het wetboek van strafrecht moet worden aangepast. ,,Ik heb wel over de controles gelezen in de krant'', zegt Nijboer. ,,Maar zolang er geen onderzoek naar deze kwesties is gedaan, heb ik er geen oordeel over.''