Start Omhoog

Artikelen bij

'Amerikaanse toestanden... en hoe vermijden we die?'

Zie ook:

Opiniestuk # 17: Een loser lost een schot en Erfrurt ligt om de hoek 
Eind april 2002 schoot een 19-jarige jongen in Erfurt, Duitsland, 17 mensen en zichzelf dood. Dit is heel wat dichterbij dan de Verenigde Staten, waar zoiets al veel vaker is gebeurd.
Aan de doden zijn wij verplicht hierover na te denken: is dit een incident of zijn er tendensen die we moeten onderkennen?
Zo komen we te spreken over contact tussen ouders, leraren en jeugdigen - of gebrek aan zulk contact, over massascholen en vervreemding, over geweld op tv of pc en over het (leren) omgaan met emoties, in het bijzonder voor jongens.
OK - en kunnen we dan ook iets zinvols doen?
 

Tegenwicht weblog 80. Pof, Pof, Pof ... Eenzame cowboy schiet 32 medestudenten neer - Begint of eindigt het met pief paf poef? 21 april 2007
Op 17 april 2007 schoot de 23 jarige student Cho Seung-Hui op de technische Universiteit in Blacksburg, Virginia, VS, 32 medestudenten neer, waarna hij zichzelf door het hoofd schoot.
Een uitvoerige analyse en beschouwing. 

Voorts: 

De olifant die angst heet; Gus Van Sant maakte een film over Columbine; Door Auke Hulst
VN 6 maart 2004
De schietpartij op Columbine High heeft veel schrijvers en filmers geïnspireerd tot het zoeken naar een verklaring voor zoveel geweld.
Filmmaker Gus Van Sant koos er in 'Elephant' voor om alleen te registreren. 

Elephant; Requiem en ode aan de jeugd; Jann Ruyters, Trouw 30 december 2004 
Wat hij oproept is niet het extreme maar juist het voor iedereen herkenbare. 
Van Sants 'Elephant' is zowel een lyrische ode aan de jeugd als een requiem; en ontroert diep, juist om die botsing tussen uitersten.
 

Blonde tiener onvergetelijk; Belinda van de Graaf, Trouw 30 december 2004 
Dwalend door de lange, brede gangen van een Amerikaanse middelbare school, duwend en trekkend aan de tijd, werd in een oogverblindende cirkelbeweging de schoonheid én de ellende van de tienertijd neergezet.

Amerikaanse school lijkt vaak meer op gevangenis, Veiligheid gaat voor alles, weten ook Nederlandse tieners, Wegener Dagbladen 11 december 1999
Sander Alban vindt dat Nederlandse scholen zich verre moeten houden van Amerikaanse toestanden. "Er is toch wel een verschil tussen Amerika en Nederland. In de VS worden mensen meer als massa, als kudde behandeld. Als er één mogelijk iets fout kan doen, wordt meteen de hele groep beveiligd. Hier wordt meer uitgegaan van de eigen, individuele verantwoordelijkheid. Hopelijk blijft dat zo."

Waarom wij het deden, De verpletterende videotapes van Dylan Klebold en Eric Harris uit Littleton, Colorado, door Nancy Gibbs en Timothy Roche, in De Nieuwe Revu, 19 januari 2000
'Ik hoop dat we er 250 van jullie doden'
De scholierenmoord in Littleton blijft Amerika beroeren.
Voordat Dylan en Eric 13 mensen afmaakten en zichzelf doodden, legden ze hun plannen vast op video.
De net ontdekte tapes vertellen het krankzinnige verhaal van twee 'gewone' pubers.

De ontembare moordlust van twee intelligente tieners; Bloedbad in Litterton dompelt VS in vragen, door John Wanders, in: Wegener Dagbladen, 24 april 1999
 Het bloedbad van deze week op een school in Colorado roept opnieuw de vraag op wat er toch aan de hand is met de jongeren in de dorpen en voorstadjes van Amerika. Werken hun ouders te hard? Is er sprake van emotionele verwaarlozing? Ligt het aan de gebrekkige na-schoolse opvang? Aan de overal verkrijgbare vuurwapens? Is het de invloed van de televisie? De filmindustrie? De videospelletjes? De muziekindustrie? Zijn de scholen te anoniem en te groot? Amerika zoekt wanhopig naar antwoorden.

Dood op het schoolplein, door Henry de By, New York, in HP/De Tijd, 30 april 1999
 Moordpartijen op scholen in de Verenigde Staten vinden nooit plaats in de verpauperde binnensteden, maar op ‘totaal normale, zelfs voorbeeldige middelbare scholen’. Waarom?
Miljoenen tieners kijken naar die programma’s, spelen die spelletjes en luisteren naar die muziek zonder aan het moorden te slaan. De vraag is waarom enkelen van hen fictie niet van werkelijkheid kunnen of willen onderscheiden. Als wij naar de reden van hun gewelddadigheid zoeken, moeten wij ons niet concentreren op waarin die kinderen wegvluchten, maar op waarvan zij wegvluchten.

De schietende scholier, door Rik Smits in NRC 11 december 1999
Detectiepoortjes verplaatsen dit soort ellende hooguit. Verder helpen ze niet, behalve van de wal in de sloot. Want er gaat een duidelijke boodschap van uit: het is hier niet pluis. Is 'wees bang, vertrouw niemand, wij vertrouwen jou ook niet' nu de boodschap die we op school aan kinderen willen geven? Bereiken we daarmee dat hun vertrouwen in de wereld, de school en hun omgeving zo goed verankerd wordt, dat ze niet op de gedachte komen dat je een schroevendraaier, mes of erger nodig hebt om op het schoolplein te overleven?
Want dat is wel waar de kern van het probleem zit: in de koppen van de mensen, en van scholieren. Tegen opvattingen, voorbeelden en gedachten bestaan geen poortjes. Daar bestaan helemaal geen technische middelen tegen. Alleen overtuigingskracht en een goed voorbeeld helpt.

Jongen (15) schiet twee scholieren dood, Wegener Dagbladen, 6 maart 2001
[...] Een bekende van de jongen zei dat de verdachte op school vaak gepest werd en dat hij niet goed voor zichzelf kon opkomen. [...]
Een 9-jarige jongen uit Philadelphia is gisteren gearresteerd toen hij op school verscheen met een pistool. Hij had het vuurwapen in zijn boekentas gestopt. [...]

Opnieuw schiet scholier in het rond op school VS; Trouw 23 maart 2005 
Een Amerikaanse scholier heeft eergisteren negen mensen gedood en minstens dertien anderen verwond. [...] Voordat de jongen naar de school ging had hij zijn grootmoeder en -vader thuis van het leven beroofd. De laatste was politieman en van hem was een van de wapens waarmee het bloedbad is aangericht.
Over de motieven van de schutter is nog niets bekend, maar tegen de krant St. Paul Pioneer Press vertelde familie van de jongen dat hij zich vaak afzonderde, meestal zwarte kleding droeg en gepest werd. Op een internetsite van neonazi's, zo melden verscheidene Amerikaanse media, zou hij zichzelf de 'Engel des doods' en 'Indianen-nazi' hebben genoemd -en zijn bewondering voor Hitler hebben uitgesproken. Zijn vader pleegde vier jaar geleden zelfmoord, zijn moeder verblijft wegens hersenbeschadiging in een tehuis.
Het is de zestiende keer binnen acht jaar dat een Amerikaanse scholier op school het vuur opent.

Geweld zien kan soms helpen; Vertaling van Violent Media May Be Helpful For Some Kids; 28 Juni 2000, auteur & bron onbekend 
Toen ik dertien jaar was, was ik eenzaam en bang. Mijn progressieve ouders, leraren Engels, hadden mij geleerd dat geweld slecht was, dat woede iets was om te overwinnen en dat samenwerking altijd beter was dan ruzie. Al met al lagen mijn diepere angsten en verlangens te verstikken achter het masker van de lieve jongen. [...]
Het personage dat mij boeide en bevrijdde was de Hulk: super-mannelijk en onopgevoed, half bloot en vrij geestig, boos op een vreeswekkende wereld die hem niet begreep en vervolgde. Ineens had ik een fantasie-zelf dat mijn onderdrukte woede en mijn verbannen verlangen naar macht vorm kon geven. [...]

Scholiere schiet op klasgenote; Jeugd VS gewelddadiger, Wegener Dagbladen 8 maart 2001
[..] De schutter was een meisje van dertien jaar dat een klasgenote trof.
[..] De FBI heeft op basis van de analyse van achttien schietpartijen op Amerikaanse scholen geprobeerd conclusies te trekken over wat voor type jongeren tot dit soort daden komen. Er werd echter geen duidelijke gemene deler gevonden.

Thuisland van Columbine High tobt met wapenverkoop, door Bert van Panhuis in Trouw, 14 juli 2000
De daders hadden hun wapens gekocht op een wapenshow. Mede daarom krijgt de Amerikaanse Rocky Mountains-staat Colorado op 7 november, de dag van de presidentsverkiezingen, een primeur. De bewoners gaan voor het eerst in de Verenigde Staten stemmen over een initiatief dat vraagt voortaan het doopceel te controleren van aspirant-kopers op zulke gunshows. Afgelopen week heeft het hoogste rechtscollege van Colorado de tekst van het ontwerp-wetsvoorstel goed bevonden.

Videogames onder vuur na bloedbad in Littleton, door Marie-José Klaver, in: NRC 1 mei 1999
Na het bloedbad op de High School in Littleton liggen de makers van gewelddadige spellen, Internetsites en films in de VS onder vuur.
Republikeinse politici, christelijk rechts en bezorgde ouders pleiten voor meer controle op de inhoud van websites en de toegang van minderjarigen tot digitale informatie.
Voorstanders van de vrijheid van meningsuiting op Internet vrezen dat het verband tussen de moordpartijen en de digitale media zal leiden tot onnodige censuur. Volgens Internetjournalist Jon Katz zijn de nieuwe media niet verantwoordelijk. Buiten Amerika worden Doom en Quake gespeeld zonder dat jongeren elkaar uitmoorden, aldus Katz.

Verraderlijk vertier, door prof. dr B. Smalhout, rubriek 'Op het scherp van de snede', De Telegraaf 23 oktober 1999
Een regenachtige herfstmiddag met kinderen in de bioscoop. De film is voor alle leeftijden. Het voorprogramma laat fragmenten uit de film van de volgende week zien. Machinepistolen ratelen. Er spuit bloed. Op een wolkenkrabber vind een gevecht plaats. Klappen als mokerslagen daveren door de zaal. Iemand stort van het dak af. Hij verdwijnt met een afgrijselijke kreet in de diepte. Even later volgt een doffe dreun wanneer hij zestig meter lager te pletteer slaat. Hersenen spatten uiteen. Sommige kinderen slaan ontzet de handen voor de ogen.
Thuisgekomen wordt de geruststellende uitleg dat het allemaal maar toneelspel en trucage was, nauwelijks door hen geloofd. Zappend op zoek naar iets leuks op de televisie, kwamen ze midden in een hardpornofilm terecht.

Videospel leidt de hersenen naar agressief gedachtengoed, Agressie, Martin van der Laan, in Trouw, 2 mei 2000
Gewelddadige videospellen roepen agressie op, evenals gewelddadige TV- en bioscoopfilms. Als dat geen oud nieuws is in het Journal of Personality and Social Psychology. Er is volop geschreven over de dwingende kracht van het slechte voorbeeld. De Amerikaanse psycholoog Albert Bandura liet reeds in de jaren vijftig zien dat je kinderen niet moet laten kijken naar een film waarin een opblaaspop ernstig wordt toegetakeld, want na afloop krijgen ze daar zelf zin in.
Toch is het nieuws, want Amerikaanse psychologen tonen voor het eerst experimenteel aan dat er werkelijk iets gebeurt in de bovenkamer tijdens een bruut videospel. De beleving van het geweld lijken ons niet zozeer emotioneel op te laden maar eerder in cognitief opzicht agressief te richten. Het is alsof de hersenen gemakkelijker toegang hebben tot verbale agressie en gewelddadige oplossingen voor conflicten.

Vier tieners wegens moord aangeklaagd, Wegener Dagbladen, 27 juni 2001
[...] Het slachtoffer had zich herhaaldelijk beklaagd dat hij vanwege zijn accent op school werd gepest.

Weinig jongeren dragen wapens; Onderzoek; Trouw, 21 juli 2000
Het aantal jongeren dat een wapen draagt is veel kleiner dan gedacht. De meesten willen niets met wapens te maken hebben.
In het Tijdschrift voor criminologie proberen wetenschappers en politiemensen de onrust weg te nemen dat Nederland steeds meer op Amerika gaat lijken. Het valt wel mee, sussen de deskundigen. Als jongeren al wapens bij zich dragen, zijn het messen. Het lukraak controleren op wapens, zoals de overheid doet na gevallen van zinloos geweld, heeft weinig zin. ,,Het is beter gericht te controleren op locaties en groepen'', vindt de Groningse criminoloog J. Nijboer, een van de samenstellers van het themanummer. Ook scholen hoeven niet in paniek te raken en detectiepoortjes te plaatsen. Incidenteel voorlichten over wapens is voldoende, stellen de wetenschappers.

Weer bloedbad op school VS, door Bert Lanting, in De Volkskrant, 6 maart 2001 
Een 15-jarige scholier heeft gisteren een bloedbad aangericht op een middelbare school in een voorstad bij San Diego. Twee scholieren werden gedood en dertien anderen raakten gewond, toen hij tijdens de pauze het vuur opende op zijn medeleerlingen. De schietpartij riep herinneringen op aan het bloedbad in de Columbine School in Colorado, twee jaar geleden.

Anti-video games tome misses its target widely , A failed attempt to find roots of violence, by Steven Ken, MSNBC Contributor.
Stop Teaching Our Children to Kill, a new book describing the dangers of video games by Lieutenant Colonel David Grossman, a former Army Ranger who taught classes at West Point, is the intellectual equivalent of the computer game Doom. Grossman spends most of the book running around wildly shooting accusations at video games and the companies that make them, never stopping to examine the full ramifications of what he is saying and completely ignoring the facts when they get in his way.

List of school shootings, 15 cases from 1996 until May 1999

Let's stop isolating geek, Net culture, By Jon Katz, 30th April 1999
Of the thousands of e-mail messages I got this week (4,000 between Friday, April 23, and Wednesday, April 28, is my best guess), not one advocated violence or supported assault, murder or revenge.
But the stories of physical, verbal, emotional and administrative abuse that came pouring in were stunning, a scandal for an educational system that makes much noise about wholesomeness and safety, but has turned a blind eye for years to the persecution of individualistic and vulnerable students.

Some quotes from those 4000 e-mail messages

Into the wilderness, Homosexuality & the massacre, by Bill Andriette, From The Guide, June 1999
Nowhere else in the world do boys shoot up schools like in America - not in South Africa, Pakistan, or the former Soviet Union - places rife with social tension and awash in Kalishnikovs.
So far the school-shooters are all white boys. The mayhem they've wreaked has become a Rorschach for middle-class America's anxieties - about the young, the Internet, media violence, lax parents, teen culture. But with Littleton, that other perennial anxiety - homosexuality - came to the fore.

 

Start Omhoog