[Home]       [Omhoog] 

Jacqueline Kuijpers

NRC 1 juli 2000

"Ach, man zeik niet zo." Leerkracht Evelien Keyzer van basisschool De Achtbaan in Almere kleurt bloedrood en slaat haar hand voor mond. ’’Ik schrik er zelf van dat ik dit zeg.’’ Toch doet Keyzer precies wat er van haar verwacht wordt: ze speelt de pestvogel in de klas die een brutaal antwoord geeft als de leraar haar beschuldigt van het schieten van een propje. De leraar wordt gespeeld door psycholoog Gerard Weide die deze avond ‘kanjertraining’ geeft . Negen leerkrachten van verschillende basisscholen in Almere en omstreken leren in ruim twintig avonden hoe zij van hun klas vol pestvogels,aapjes en konijnen een klas vol tijgers, oftewel kanjers, kunnen maken.

Gerard Weide ontwikkelen de kanjertraining zelf. Op diverse basis- en middelbare scholen in Almere en in zijn praktijk heeft hij de cursus de afgelopen drie jaar al aan honderden kinderen – ook samen met hun ouders – gegeven. 

"Ik krijg driehonderd kinderen per jaar in mijn praktijk. Dat vind ik abnormaal veel. Er zitten agressieve kinderen bij, hoogbegaafde kinderen, verlegen kinderen, kinderen met leerstoornissen. De meesten hebben een gebrek aan zelfwaardering, sommige lijden aan zelfoverschatting. Er is weinig onderling vertrouwen en respect voor elkaar. Ze overschrijven den andermans grenzen, of laten hun grens overschrijden, omdat ze zich niet bewust zijn dat er een grens is,"

Weide zoekt de sleutel in het leren verwoorden van gevoelens. 

"Als ik kinderen van tien, elf jaar vraag wat een verdrietig gevoel is, weet je wat ze dan zeggen? Een begrafenis. Een blij gevoel is voor hen een verjaardag. Ze halen situatie en gevoel door elkaar. Net zoals je taal en rekenen aanleert,moet je ook gevoelens aanleren. Kinderen moeten leren reageren vanuit hun gevoel, thuis en op school: 'Nee, dit vindt ik niet fijn.Stop ermee.’" [...]

[...] Weide leidt de kinderen op tot kanjer met een heus kanjerdiploma. Een brullende tijgerkop prijkt boven de tekst met een hoog ‘Tsjakkaa!’ – gehalte ‘Hier ben ik. Het is goed dat ik er ben. Er zijn mensen die van mij houden. Niet iedereen vind mij aardig, dat hoort zo. Ik luister wel goed naar de kritiek. Ik zeg wat ik voel en wat ik wil. Ik ben verstandig. Is iemand vervelend, dan haal ik mijn schouders op. Ik gedraag me als een kanjer, want ik ben een kanjer.'

[...] Deze avond moeten zij leren beledigen en beledigd worden. "Dat levert iedere keer weer weerstanden op", is de ervaringen van Weide. 

"Voor mij geeft dat aan hoe nodig deze training is. Als je dit zelf niet goed durft te voelen hoe kun je dan goed invoelen in wat kinderen doormaken? Als je gevoelens bij een kind erkent, moet je ze ook bij jezelf erkennen."

[...] Dit gaan we toch zeker niet doen met kinderen hè?", Vraagt directeur Arnie Schuil. ‘’Jawel", reageert Weide, "kinderen maken dit de hele dag mee. Als leraar moet je weten hoe je kunt helpen en daarvoor moet je de nachtkant van jezelf leren kennen. Anders begrijp je die etterbak niet" "Maar als je dit met kinderen oefent kunnen er dingen gezegd worden die echt hard aankomen", houdt van Poelgeest vol. "Daarom is het zo belangrijk dat je de leerlingen die petjes opzet. Dan weten ze dat ze een rol spelen", besluit Weide.

Speciaal voor de kanjertraining ontwikkelde Weide een leerlingvolgsysteem, waarin zichtbaar is welke kinderen sociaal-emotioneel slecht scoren en wat hun ontwikkeling in de tijd is. Aandachtspunten zijn: 

[...] Marjan Weemhoff vindt het logisch dat de leerprestaties verbeteren van kanjer-kinderen: "Om te kunnen leren moet een kind lekker in zijn vel zitten."

[Home]       [Omhoog]