Kinderen hebben is niet vrijblijvend

Door Anne de Vreugd, Wegener Dagbladen, 31 augustus 2000

Fastfoodketen McDonald's is in Engeland voor de rechter gedaagd. In het kinderrijke restaurant worden volgens de aanklagers te hete koffie en thee geserveerd.  Diverse kinderen liepen brandwonden op, omdat ze de hete drank over zich heen kregen  McDonald's, moet de thee en koffie minder heet serveren, is hun eis. Met andere woorden: het restaurant wordt verantwoordelijk geacht voor kinderen die hete kopjes omstoten.

De ouders eisen eigenlijk dat de maatschappij zich aanpast  aan hun kinderen. Dat is een omgekeerde wereld. Kinderen moeten zich aanpassen aan  de maatschappij waarin zij leven. Opvoeden is toch niets anders dan kinderen aan de hand nemen en hen inleiden in de samenleving waarin zij wonen. Hun vertrouwd maken met regels, gevaren, rituelen die daar heersen. 

Ouders moeten hun kinderen er dus ook op wijzen dat koffie en thee heet geserveerd worden en deze verantwoordelijkheid niet afschuiven op een derde, in dit geval een restaurant Een van de ouders die de rechtszaak in Engeland aanspanden, vindt zelfs dat er een aparte ruimte voor kinderen moet worden ingericht waar de kleintjes geen enkel risico lopen. En daar dus ook niet kunnen leren dat koftic nu eenmaal heet is. Amerika ging in een soortgelijk proces al voorop. Een vrouw kreeg daar 480.000 dollar, nadat ze koffie op haar schoot had gemorst en voor een brandwond behandeld moest worden.

Tendens

In Nederland zijn deze extreme bedragen niet aan de orde. Maar ook hier is de tendens te zien de opvoeding van de kinderen door te schuiven naar een derde. Bij een winkel staan een paar moeders luidruchtig vakantiebelevenissen uit te wisselen. Een peuter ontsnapt aan de aandacht en schiet de rijbaan op, waar een auto met piepende banden moet remmen, De automobilist krijgt de huid volgescholden door de dames. Hij reed natuurlijk te hard en keek  niet goed uit.

Een kleuter zit bij vrienden aan de dure stereo. De vrienden moeten er maar iets van zeggen als ze niet willen dat het kind aan hun spullen zit. Een kind is een fervent spijbelaar, de ouders weten ervan De school moet er maar wat aan doe,. onderwijs is hun taak. Kinderen die in een zwembad elkaar in de haren vliegen. Het personeel van het zwembad mag het oplossen.

Als de opvoeding niet niet beklijft, wordt de telefoon gepakt. De Opvoedtelefoon mag het over nemen van de ouders.  Cursussen over opvoeden,  boeken, tijdschriften voor elke ontwikkelingsfase wel eentje, ze worden gretig door ouders verslonden op zoek naar de moderne opvoedingsstijl die. anderen bedacht hebben. Omdat aangesproken instanties de opvoedingstaak - terecht - terugdelegeren naar de ouders, is de vrijheid van sommige kinderen haast onbegrensd. Niemand stelt beperkingen aan hun gedrag. Kinderen verdrinken in deze onmetelijke vrijheid en in hun gedrag komt duidelijk de vraag naar voren : 'Zeg mij wat ik wel en niet kan en mag'. Ouders zijn verplicht hun kinderen te verzorgen en op te voeden. Zo staat het klip en klaar in artikel 246 van het Burgerlijk Wetboek.  Op hun beurt zijn kinderen eerbied en ontzag verschuldigd aan hun ouders (artikel 245). De opvoedingsrelatie tussen ouders en kinderen is hiermee wettelijk vastgelegd. Kinderen hebben is niet iets vrijblijvends. Door het krijgen van kinderen nemen ouders een opvoedingstaak op zich. Zij moeten zorgen voor regels en erop toezien dal die worden nageleefd en niet een restaurant, zwembad of school.

Verwarring

In de wet is impliciet vastgelegd dat in de opvoedingsrelatie een hiërarchie besloten ligt, dat partijen niet gelijkwaardig zijn aan elkaar. En daarover bestaat grote verwarring, omdat in onze maatschappij het het gelijkheidsideaal hoog in het vaandel staat. Binnen een gezin kan niet dezelfde onderhandelingscultuur gelden als die welke op dit moment in de maatschappij wordt nagestreefd. Als ouders hun gezin en de samenleving met elkaar verwarren, sluipt anarchie het gezin binnen, met alle gevolgen van dien.