Citaten uit

Dat talige is niks voor jongens

Jongens leren door te stoeien

Martine Zuidweg, NRC Handelsblad, 6 januari 2007

Jongens worden op school niet echt gekend, vindt Freerk Ykema. Daarom richtte hij vijf jaar geleden het Rots & Water Instituut op.

U vindt dat het onderwijs weinig oog heeft voor de ontwikkeling van jongens. Wat bedoelt u?

[...]
Gymnastiek is de afgelopen jaren steeds meer weggesnoeid uit het voortgezet onderwijs. Terwijl jongens maar één werkwoord kennen en dat is: doen. Jongens leren door dingen te doen, door te stoeien, door te bewegen. Dat is in ons middelbaar onderwijs nauwelijks mogelijk.
[...]

Hoe merk je dat als docent?

Als jongens de gymzaal binnenkomen, is het de eerste tien minuten alleen maar stoom afblazen. Ze zijn zo lang stilgezet, dan moet alles even uit de kast.
Voor heel veel jongens is de middelbare schoolleeftijd een vervelende periode om op school te zijn. Je ziet ook dat zij het steeds minder goed doen.
[...]

En dat komt door het stilzitten?

Het is meer dan dat. Jongens volgen een fysiek-emotionele ontwikkelingsweg: door te bewegen en te stoeien komen ze tot zelfkennis, ontwikkelen ze vriendschappen en leren ze met respect omgaan met anderen.
Een meisje ontwikkelt zich ook door te doen, maar meisjes zijn taliger.
[...]
Als je het zwart-wit bekijkt, kun je zeggen dat taal voor jongens minder toegankelijk is dan voor meisjes. In het moderne onderwijs staat juist die talige kant, die verbale ontwikkelingsweg, centraal.
Ik denk dat dat een gevolg is van de feminisering van het onderwijs. Geen wonder dat meisjes het beter gaan doen, die voelen zich op hun plek. Jongens juist niet, die voelen zich miskend, ondergewaardeerd. Maar zo'n jongen gaat er meestal niet over praten. Die gaat lastig gedrag vertonen.

Staan meesters meer open voor typisch jongensgedrag?

Ik denk het wel. Meesters vinden het vaak niet zo erg als er gerommeld of gestoeid wordt in de klas. Een vrouwelijke leerkracht geeft de voorkeur aan wat meer rust en als je een probleem hebt, geef je die ander niet een stomp, dan ga je erover praten.

Uw antwoord is het Rots & Waterprogramma?

Het programma beweegt zich op het snijvlak van sociale vaardigheidstraining, sport en bewegingsonderwijs.
[...]
In een verdedigingsoefening betekent rots dat je al je spieren aanspant, je blokt een aanval met een harde arm. Je kunt ook reageren als water en je proberen te verbinden met de ander.
[...]
Toen ik het programma schreef, dacht ik: er zullen wel honderden programma's zijn zoals dit. Maar tot mijn verbazing was dat niet zo. De sociale vaardigheidstrainingen in het onderwijs zijn allemaal heel verbaal.

En, werkt het?