Citaten uit

Kinderopvang

Een man als oppas: alleen op papier

door Annemarie Kok, Trouw, 2002-09-06

Mannen, allochtonen, alleenstaanden en zestigplussers: ook zij kunnen prima gastouders zijn voor kinderen van werkende ouders. Zeker nu het tekort aan gastouders groeit. Tenminste, dat wijst een Gronings onderzoek uit. Maar is het idee ook in de praktijk kansrijk?

Bij het bemiddelingsbureau in de stad Groningen, dat geschikte gastouders probeert te vinden voor jonge kinderen van werkende ouders, stond jarenlang welgeteld één man als gastvader ingeschreven. ,,Mijn collega's in de stad hebben hem nooit kunnen bemiddelen'', vertelt Henriët Bathoorn van het gastouderbureau in het Groningse Leek. Het verbaast haar niet. Want in de ogen van 'vraagouders', weet ze uit ervaring, is de ideale gastouder een vrouw die zelf (jonge) kinderen heeft.

[...] Om de eigen positie te kunnen versterken, liet het gastouderbureau Leek een onderzoek uitvoeren naar de vraag: hoe kunnen we meer gastouders aantrekken? Het onderzoek is onlangs afgerond en kent een prikkelende uitkomst. Uit een (kleinschalige) enquête van twee studenten van de Groningse universiteit blijkt, dat potentiële 'vraagouders' geen moeite zouden hebben met een mannelijke gastouder voor hun kind(eren). Ook tegen allochtonen, alleenstaanden en zestigplussers als gastouder, bestond bij de ondervraagden geen bezwaar.

Het onderwerp kwam verder ter sprake in een groepsgesprek met vrouwen die zelf gastouder zijn. Die zeiden eveneens dat ze het prima zouden vinden als een man op hun kind zou passen. ,,Als het maar klikt'', zeiden ze. De onderzoeksters concludeerden dan ook dat het de moeite waard is om te proberen de huidige categorie gastouders te 'verbreden'.

[...] De gastmoeders, zo blijkt uit het afstudeeronderzoek, vinden het gezellig om kinderen over de vloer te hebben. Daar komt bij dat het geld in het laatje brengt. [...] 

Henriët Bathoorn van het gastouderbureau in Leek heeft het onderzoeksrapport van de Groningse studentes net uit. Ze klinkt niet erg enthousiast over de suggesties om de potentiële groep gastouders uit te breiden. Vooral over de inzet van mannen als opvangvader niet, zegt ze. Ze kan zich haast niet voorstellen dat vraagouders - als puntje bij paaltje komt - een mannelijke gastouder even geschikt vinden.

,,Het klinkt leuk en ik zou met liefde een geschikte man in mijn bestand opnemen als die zich zou melden. Maar mensen - mannen én vrouwen - zijn op dit punt nu eenmaal nog heel traditioneel. Het zijn ook vrijwel altijd de moeders die hier een opvangplaats komen regelen.''

Dat vraagouders enigszins argwanend staan tegenover een man met oppasambities zou zij zich ook kunnen voorstellen, ook al bleek uit het onderzoek niet dat zulke gedachten leven. [...] 

[.. E]conome E. Kamphuis, die het afstudeerproject begeleidde, [..] denkt dat het bureau juist een rol kan vervullen in het doorbreken van traditionele opvattingen, door ook mannelijke gastouders aan te bieden. Ze erkent wel dat het onderzoek niet ingaat op het probleem van de beschikbaarheid van mannen.

,,Maar je zou kunnen denken aan mannen die een dag in de week op hun eigen kinderen passen.''

De vraag dringt zich op of het in de grote steden wellicht al wat normaler is dat mannen als gastouder fungeren. Het gastouderbureau 'Kind aan huis' in Amsterdam bestaat sinds 2000 en ontving tot nu toe vier mannen voor een intakegesprek. Dat liep op niets uit.

,,De mannen wilden graag op wat oudere kinderen passen. Ze willen leuke dingen doen, voetballen enzo. Terwijl wij vooral opvang voor baby's nodig hebben'', zegt medewerkster Telma Morsen.

Verder blijken ook hier de meeste vraagouders zich een vrouw voor te stellen bij een gastouder.

,,Af en toe bellen er wel mannen die belangstelling tonen voor gastouderschap, maar daar blijft het vaak bij.''

[...] Het inschakelen van fitte ouderen (ouder dan zestig jaar) zien de Groningse onderzoeksters ook als een mogelijkheid. Maar volgens Sandra Ball van het Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn (NIZW) lopen ouderen niet massaal warm voor het gastouderwerk. Tijdens een vorig jaar gestarte campagne van het NIZW in Amstelveen bleek, dat vraagouders wel graag een oudere vrouw als oppas willen. Maar de senioren zelf lieten weten dat ze lang genoeg voor kinderen hebben gezorgd. Of dat ze de zorg al hebben voor een zieke echtgenoot of ouder. En dat ze liever buitenshuis actief zijn, zodat ze met andere volwassenen in contact komen, zegt Ball. [...]