Citaten uit

'Als het maar beter met ze gaat'

Proef vrije verstrekking heroïne aan hopeloos verslaafden wordt uitgebreid

Tom Kreling en Hans Moll, NRC Handelsblad 19 juni 2004

De vrije verstrekking van heroïne aan hopeloos verslaafden in een aantal steden is een succes. De proef wordt uitgebreid, besloot het kabinet gisteren. Maar het extra geld is nog veel te weinig, vinden betrokkenen. 

[...] 

De eerste twee posten in Amsterdam en Rotterdam voor de vrije verstrekking van heroïne openden in 1998. Dat gebeurde na jaren discussiëren, waarna toenmalig minister Borst (Volksgezondheid) besloot een kleinschalig experiment toe te staan voor ,,hopeloos verslaafde, ongeneeslijke gevallen'' bij wie de reguliere hulp faalde. 

Na de start in de steden Amsterdam en Rotterdam werd de proef al snel uitgebreid naar Den Haag, Groningen, Heerlen en Utrecht. In totaal gaat het om driehonderd deelnemers verspreid over deze zes steden. 

Na een aantal positieve evaluaties adviseerde in 2002 de door het eerste kabinet Balkenende ingestelde commissie Paas, om op korte termijn ruim duizend verslaafden te voorzien van heroïne. Dit advies werd echter tot gisteren door Balkenende II genegeerd, maar nu is besloten de proef toch uit te breiden. 

[...] 

Volgens de Amsterdamse wethouder Hannah Belliot (Zorg) komen er [...] in de hoofdstad alleen al zeker vierhonderd verslaafden voor in aanmerking. Ze is daarom zwaar teleurgesteld over het maximum van duizend plaatsen over het hele land, dat het kabinet gesteld heeft. 

,,Ik ben blij dat de proef uitgebreid wordt, maar met duizend plaatsen komen we er echt niet. Dan kunnen wij ongeveer honderdtwintig mensen voorzien en dat is veel te weinig.'' 

Heroïne als medicijn

Het kabinet breidt het experiment met het onder toezicht verstrekken van heroïne aan uitbehandelde verslaafden uit van driehonderd tot duizend plaatsen. 

 [...] 

Eerder had het kabinet er al voor gekozen het experiment een permanent karakter te geven. Dit kan pas gebeuren als verstrekking van heroïne als 'farmaceutisch product' mogelijk is. Tot dan mag het middel alleen in het kader van een wetenschappelijk onderzoek verstrekt worden [...].

Ook als heroïne als 'medicijn' is geregistreerd, kan het niet zomaar worden voorgeschreven. De huidige strikte voorwaarden voor de gecontroleerde toediening blijven gelden. 

Om een beeld te geven van de verslavingsproblematiek in Amsterdam, circa 2.800 mensen krijgen methadon van de GG&GD, de huisarts of via de Jellinek kliniek. Zeker tweederde heeft daaraan voldoende.
[...]
De rest van de heroïneverslaafden is polydrugsgebruiker en slikt, snuift of spuit ook andere drugs. Zo worden cocaïne en amfetamine gebruikt om de werking van heroïne te verdiepen en de op heroïnegebruik volgende passiviteit te doorbreken.

Ongeveer vijfenzeventig drugsverslaafden krijgen heroïne.

[...]

's-Ochtends, 's-middags en 's-avonds, zeven dagen in de week, kunnen de heroïneverslaafden hier hun roesmiddel afhalen en onder streng toezicht gebruiken. Camera's aan het plafond en spiegels langs de muren moeten voorkomen dat de dope stiekem naar buiten wordt gebracht. Een Bac-meter (bloed-alcohol meter) bij het toelatingsloket moet voorkomen dat een beschonken gebruiker heroïne krijgt.

[...]

De verslaafden krijgen meer dan alleen goede heroïne.

,,Rust is misschien wel het belangrijkste wat we met dit programma de gebruikers kunnen bieden'', zegt Van Brussel. ,,Het cocaïnegebruik raakt op de achtergrond en de slaapproblemen gaan weg. Oplossen doe je het probleem van de verslaving niet'', zegt hij.

Maar door die dagelijkse routine kunnen ze zich beter aanpassen aan het dag- en nachtritme van de gewone burgerman. Wat ze tussen de driemaal daagse heroïne uitgifte door doen, weet Van Brussel niet.

,,Bezigheden thuis'' vermoedt hij. ,,Tot ze zich gaan vervelen en een enkeling zelfs aan werk toe is. Maar je moet je doelstellingen niet te hoog opschroeven. Het hoeft niet goed met ze te gaan, als het maar beter gaat.''

Van Brussel legt de nadruk op beperkte doelstellingen per cliënt: rust en een betere lichamelijke en geestelijke verzorging. Een bijkomend en zeer welkom effect is dat de klanten van de MSU beduidend minder overlast plegen dan de onbehandelde verslaafden. Volgens Van Brussel moet je ook niet proberen de verslaafden coûte que coûte gedwongen te laten afkicken, zoals sommige tegenstanders van drugsgebruik propageren.

,,De meeste verslaafden zullen hun dope zo missen, dat ze weer zouden gaan inbreken, roven of fietsen stelen om eraan te komen.''

Volgens Belliot werd het tijd dat de overheid liet zien dat het ernst is met de aanpak van overlast.

,,De politici uit Den Haag komen op bezoek, zijn enthousiast over het project en willen de overlast van verslaafden aanpakken en steden veiliger maken. Maar daar moet je dan ook middelen tegenover stellen.''

[...]