Het Rotterdamse islamdebat
Enkele citaten en bronnen - chronologisch
12 januari 2005
Geloven in een stad met hoofddoeken en minaretten; Rotterdamse islamdebatten moeten leiden tot praktische omgangsregels in gemengde bevolkingGretha Pama;
NRC Handelsblad 12 januari 2005
In Rotterdam worden binnenkort moslimdebatten gehouden: georganiseerde confrontaties tussen moslims en niet-moslims. ,,Wij zijn allemaal Rotterdammers.''
Fractieleider Ronald Sørensen van Leefbaar Rotterdam verzuchtte: ,,Het islamdebat hoe je er ook over denkt - is begonnen. Eindelijk mogen we onze bedenkingen en bezwaren ter bestemder plaatse brengen.''
Rabiaa Bouhalhoul: "Ik begrijp dat wel: er is de afgelopen jaren veel over moslims gepraat maar weinig naar ze geluisterd. Aan de andere kant: moslims moeten ook inzien dat er angst is voor de islam. Mensen kennen die religie niet. Die is nieuw hier."
'Rotterdammers staan open voor verandering'; Gretha Pama, NRC
Handelsblad 3 februari 2005
Het wij en zij-gevoel bij moslims en niet-moslims was gisteren het thema van de islamdebatten in Rotterdam.
Tegenover een gevoel als: ,,Ik ben niet echt bang van de moslim, maar wel van de grote getale die hier zijn'', stond een overtuiging als: ,,Veel moslims willen emigreren. Wij willen niet meer horen bij een land waar geen gelijkheid is.''
Sommige moslims zeiden het zat te zijn zich steeds te moeten verdedigen: ,,Als jullie dat de hele tijd van ons vragen, creëer je juist een wij en zij-gevoel.''
'Mentaliteit harder door islamdebatten'; Froukje Santing, NRC
Handelsblad 3 februari 2005
Rotterdamse jongeren zijn niet enthousiast over de voortdurende reeks aan islamdebatten die in hun stad gevoerd worden. ,,Het lijkt wel of het college op oorlogspad is.''
Jongeren in Rotterdam zijn ,,spuugzat'' van de islamdebatten die op gezag van het college in hun stad worden georganiseerd. ,,Gecombineerd met de extreme aandacht die er is voor veiligheid, zie je dat de mentaliteit in de stad, ook onder jongeren, hierdoor juist verhardt in plaats van dat bevolkingsgroepen naar elkaar
toegroeien''.
,,De islamdebatten leiden tot het uitvergroten van de religieuze verschillen tussen allochtonen en autochtonen. Iedereen probeert in een debat zijn eigen gelijk te halen. Wat mensen daarvan bijblijft zijn de extreme uitspraken.''
'Liever een integratie- dan een islamdebat'; Ruud van Haastrecht, Trouw 6 april 2005
CDA-fractievoorzitter Harm van den Born:
,[...] Het is wel sterk dat je het debat met elkaar aangaat, maar de discussie werkte behoorlijk polariserend. De nuance is eruit gegaan.
[...] Het is heel snel verworden tot een discussie over religie. Het ging elke keer over beelden: de
sjaria, polygamie. Terwijl het natuurlijk dient te gaan over integratie.
Mohammed Benmoussa, Marokkaanse gemeenschap:
,[...] Het motto 'islam en integratie' was wel verkeerd. Het had 'moslims en integratie' moeten heten. Laat de godsdienst erbuiten."
Rahmi Demirkan, voorzitter Gultepemoskee in Noord:
"Wat ik wel vind: eigenlijk had je beter een debat over integratie kunnen houden dan een debat over de islam.''
Brahim Bourzik, eenmansfractie Bourzik:
,,Een gemeente hoort geen debat over de islam te entameren, temeer als zij de mond vol heeft van de scheiding tussen kerk en staat. Het debat was een eindeloos gevecht tussen Leefbaren en Marokkanen; het ging telkens over 'jullie' en 'wij'.
Lof Balkenende bij afsluiting van islamdebat in Rotterdam; Trouw 7 april 2005
Op de eerste rij keek het Rotterdams college gisteravond wat beteuterd naar de uitkomsten van het islamdebat. Het werd geen: Nederlands spreken op school, maar: geef les in cultuurverschillen.
Tariq Ramadan:
"Je kunt moslim en Nederlander zijn, er is geen tegenstelling. En wie denkt dat er een tegenstelling is, moet beter in de islam onderwezen worden.''
"En spreek voortaan niet meer over 'hen' en 'ons', maar over 'wij'.''
Autochtonen riep hij op sociale problemen niet te verwarren met de islam.
,,Sociale problemen zijn geen moslimproblemen.
'Rotterdam, dat bent u samen'; Gretha Pama, NRC
Handelsblad 7 april 2005
Het laatste islamdebat in Rotterdam mondde uit in goede voornemens en onderlinge afspraken. Premier Balkenende vond de debatten ,,fantastisch''.
Zo'n duizend deelnemers aan het laatste `islamdebat' in het WTC in Rotterdam hebben gisteravond een Rotterdams `samenlevingscharter' opgesteld: afspraken waaraan bewoners, bestuur en organisaties zich willen houden om de stad leefbaarder te maken. De deelnemers, van wie naar schatting tweederde van allochtone afkomst, spraken door uit bijna dertig stellingen er negen te kiezen onderling af:
1. ... moslims niet te discrimineren op de arbeidsmarkt en bij stages, en dat moslims die desondanks het gevoel hebben wel gediscrimineerd te worden, niet in een slachtofferrol kruipen.
2. ... dat elke vorm van discriminatie, extremisme en elk gedrag in strijd met de grondwet, wordt afgekeurd en gemeld.
3. ... dat de respectvolle dialoog het uitgangspunt is voor het bespreken van problemen.
Behalve met elkaar spraken zij met instanties en (moslim) organisaties af:
4. ... dat de omgang met cultuurverschillen en diversiteit de aandacht moet krijgen binnen het onderwijs.
5. ... dat moskeeën en andere islamitische organisaties zich openstellen naar alle Rotterdammers en inzicht bieden in de islam.
6. ... dat moskeeën (imams) de taak hebben samenhang aan te brengen tussen de islam en de Nederlandse regels en de gemeenschappelijkheid van beide te benadrukken.
Tenslotte werd met het stadsbestuur afgesproken:
7. ... dat de gemeente Rotterdam afspraken met werkgevers maakt om meer moslims, in het bijzonder moslima's en jongeren, aan het werk te helpen.
8. ... dat de gemeente Rotterdam een actief antidiscriminatiebeleid en een actief diversiteitsbeleid voor het eigen personeelsbestand voert.
9. ... dat het onderling contact tussen burgers en het debat wordt gestimuleerd. |
Alle sprekers waren het erover eens dat de islam als geloof geen belemmering vormt voor integratie. Premier Balkenende: ,,De islam is niet het probleem, maar respectloos gedrag, zowel van moslims als niet-moslims.'' Integratie-wethouder Geluk: ,,De islam is goed te verenigen met het leven in Rotterdam.'' Ook werd het belang van wederzijdse belangstelling onderstreept. Volgens Balkenende ,,veronderstelt echte tolerantie dat je bereid bent je te verplaatsen in de ander''.
Frontierstad; NRC Handelsblad 8 april 2005 - Hoofdartikel
De les van de Rotterdamse islamdebatten is dat de vele problemen die deze kosmopolitische havenstad kent niet alle `geïslamiseerd' kunnen worden. Als er werkloosheid heerst, moet die worden bestreden. Werk is en blijft het beste integratiemiddel. Drugs, misdaad en de talloze vormen van overlast dienen ieder afzonderlijk en zonder dralen te worden aangepakt. De neiging om dit alles op één hoop te gooien en het collectief van de moslims de schuld van de grootstedelijke verloedering te geven, is bij sommigen groot, maar zal toch moeten worden onderdrukt.
Weinig nuance, veel polemiek; Ruud van Haastrecht, Trouw, 8 april 2005
Een succes is het niet echt geworden. De opkomst was hoog, dat wel. Maar er werd vooral veel geklaagd en gescholden.
Halverwege de islamdebatten riep CDA-fractievoorzitter Van den Born op de polariserende toon te matigen. ,,Deze discussie wordt een wij-zijdiscussie, terwijl de inzet van het debat juist was om dit gevoel te verminderen of weg te nemen. Waar is de nuance?''
[W]at hebben Marokkaanse rotjochies die de straat onveilig maken met de islam te maken? Een algemener stadsdebat over een ander i-woord, integratie, was meer op z'n plaats geweest.
Het islamdebat ontpopte zich tot een Marokkanendebat, want die kwamen massaal, in tegenstelling tot Turken en Somaliërs.
Terwijl onderwerpen als eerwraak en vrouwenbesnijdenis, die wethouder zorg Marianne van den Anker aansneed, juist in Turkse en Somalische kring spelen.
Over homoseksualiteit werd maar helemaal gezwegen, omdat het onderwerp duidelijk taboe was bij het moslimpubliek. Misstanden als eerwraak en vrouwenbesnijdenis werden door moslims afgedaan als 'misstappen uit de cultuur', die niets van doen hebben met de godsdienst.
Beter zo stoom afblazen dan met elkaar op de vuist gaan; Trouw
9 april 2005 - Commentaar
In een publiek debat draait het uiteindelijk om waarheidsvinding en het definiëren van het algemeen belang.
Gemeten naar deze maatstaven is het Rotterdamse islam debat blijven steken in stoom afblazen. Blanke aanhangers van Leefbaar Rotterdam en Marokkaanse jongeren zetten de toon door elkaar de 'waarheid' in het gezicht te slingeren, meer met de bedoeling om elkaar te treffen dan elkaar te overtuigen.
Positief was dat er massale belangstelling was. Positief was ook dat de standpunten stevig op tafel kwamen, al waren die nog zo ongenuanceerd en verhit. En met of zonder hoofddoekje: het was een signaal dat men mee wil doen. Beter zo stoom afblazen dan (wat in de provincie gebeurt) met elkaar op de vuist te gaan, of elkaars gebouwen in brand te steken. Het is aan Rotterdam om met die positieve energie iets te doen. Liefst iets zinnigers dan het hoofddoekverbod waar Leefbaar Rotterdam mee op de proppen kwam.
Islamdebatten monden uit in dialoogkaravaan; Gretha Pama, NRC
Handelsblad 20 mei 2005
De gemeenteraad van Rotterdam sprak gisteren over de islamdebatten. Tegenstander PvdA is nu de grootste pleitbezorger, Leefbaar Rotterdam vindt dat te veel niet is besproken.
Leefbaar Rotterdam vindt dat ,,het mooi geweest is'' met de debatten over islam en integratie. Net als de VVD riepen de Leefbaren op weer over te gaan tot ,,de orde van de dag'': de strijd tegen de verloedering in de stad. Beide partijen stemden ook
tegen een zogenoemde motie dialoogkaravaan. Hierin wordt het college opgeroepen door te gaan met de debatten, maar dan op het niveau van wijken en buurten. Verantwoordelijk wethouder Leonard Geluk (Integratie, CDA) omarmde de motie: ,,Zo wordt de dialoog kleinschalig, maar grootschalig uitgerold.''