Over De Favoriet, Bernard Wesseling & Micha, Gerard van Emmerik
Door Frans Gieles
Door Frans Gieles
"Het eigenaardige van deze roman is dat hij na een veelbelovend begin maar blijft voortkabbelen en zich tot het eind toe blijft verliezen in ditjes en datjes. Er gebeurt welbeschouwd niets dat het vermelden waard is. Er is wel een soort intrige, maar die is zo iel en zo weinig substantieel dat de ontknoping geen enkele indruk maakt."
Dit klopt niet echt, vind ik. Het boek kabbelt inderdaad voort als de golfjes onder Ron's boot, maar intussen gebeurt er wel degelijk is - waar je echter wel oog voor moet hebben.
Ron wordt inderdaad aangezien voor pedo en Bart's vriend mag er dus niet meer komen. Bart maakt zijn eigen keuze en blijft komen. Later krijgen we dan het verplichte nummer: de kennismaking met de ouders.
In het boek van Micha is dit het punt waarna alles mis gaat. Hier is dat niet zo. De schrijver doet dan ook bijna zijn best om Ron juist niet als 'de pedo' af te schilderen. Hij heeft 'gewoon' een vriendin en wat al niet meer. Ron lijkt oppervlakking, met zijn cola, chips en zo meer, maar intussen ontwikkelt zich er wel een heuse vriendschap met wel degelijk diepgang op de momenten waar het er op aan komt.
In scherp contrast daarmee falen de ouders van Bart volledig waar het op werkelijk contact met hun zoon aan komt. Vooral de vader faalt hierin.
Dit blijkt pas scherp als Pa voor zijn baan een jaar naar Amerika gaat en dus zijn gewin meeneemt. We zien dan Bart ondergedompeld worden in een bijna onmiddellijk Amerikaans gezin en school. Nu pas blijkt hoezeer hij zijn grote vriend echt mist. Het is een waar feest als deze op bezoek komt. Pa ziet dit alles aan en begint zowaar contact met zijn zoon te leggen.
Bart is dan ook blij weer terug in Nederland te zijn, al moet hij veel verder weg om naar Ron toe te gaan.
Het eind is het klassieke drama: Ron ontvangt kinderen op de boot en heeft een fotorolletje ingeleverd - of had een video - waar Bart na het zwemmen net even bloot op staat. Het gevolg laat zich raden. Ron wordt gearresteerd en overleeft dit niet.
Als een soort dubbele moraal van het verhaal wordt dan gelijktijdig verteld dat Bart - ook een klassiek gegeven - afstand neemt van zijn vriend en meer naar zijn vader trekt. Daardoor treft het tragische einde hem minder dan verwacht kon worden.
Het boek over Micha is een geheel ander boek.
Gerard van Emmerik: 'Mischa's koorts'. 160 pag., ƒ 29,90, Uitgeverij Veen, Amsterdam/Antwerpen.
Zie ook wat Hans Warren hier over schreef.
Het is moeilijker te lezen omdat je bij het begin van een hoofdstuk niet direct weet wie er aan het woord is en in welke volgorde je e.e.a. moet zien. Des te meer diepgang heeft het. Het dramatische ervan is dat de ontluikende vriendschap tussen jongen en man lijkt te culmineren als de man bij moeder op bezoek komt, maar dat het juist van dan af aan bergafwaarts gaat met de vriendschap. Wellicht omdat het exclusieve 'die man is mijn vriend' er dan af is en er een driehoeksverhouding ontstaat. Pa is afwezig, het zal ook eens niet.
Die moeder is wel een apart figuur. Eerst raakt zij in paniek en sleept zoonlief mee naar een dokter en naar de politie, maar dan slaat zij om. Zij staat helemaal achter de vriendschap en neemt haar zoon mee naar een open avond van de werkgroep Amsterdam destijds. Een aardig beschreven passage. Ook schrijft zij erover in De Sekstant. Maar daarmee verovert zij als het ware de vriendschap van haar zoon haar wereld in, waarna het niet meer zijn of juister gezegd: hun helemaal eigen vriendschap is. Ook bij de man, Bruno, dooft het liefdesvuur, hetgeen Micha tot zijn schrik ontdekt in een soort van dagboek van de man.
Dan verhuist Micha terug naar de stad en is het uit met de vriendschap.
Jaren later komen ze elkaar weer tegen en zeggen tegen elkaar dat de vriendschap beter iets tussen hen beiden had kunnen blijven.
Frans