Waarheidsvinding
"Wat is waarheid?"
Pilatus
Tegenwicht weblog # 32 - 20 september 2005
Het Openbaar Ministerie is niet de eerste die veroordeling boven
waarheidsvinding stelt, blijkens bovenstaand beroemd citaat van een machthebber
en overheidsdienaar. Dankzij attente media en Kamerleden werd de minister van
rechtvaardigheid Donner ter verantwoording geroepen. Hij overleefde het debat,
zoals het heet. Er valt echter nogal wat af te dingen op zijn woorden.
Geen opzet?
Er zijn fouten gemaakt, erkende de minister ruiterlijk, maar
niet met opzet. Dit is niet geloofwaardig. Men moet geweten hebben wat men deed,
en wel bewust. Probeert u maar eens tegen de rechter te zeggen "Het was
niet opzettelijk, ik was mij niet bewust van ..." U krijgt onmiddellijk ten
antwoord: "Dan had u zich dit maar wel bewust moeten zijn". U
wordt schuldig verklaard, zoals de man uit Groningen die onbewust iets verkeerd
had gedownload - tenzij u natuurlijk Officier van Justitie bent en Tonino
heet.
Wie zijn er fout: de media of het OM?
Ja hoor, de media hebben het weer gedaan volgens Donner. Die
zouden "het imago van het OM beschadigd hebben". Foei, schande, media!
Donner noemt dit "Farizeeërachtige berichtgeving" (NRC & De
Volkskrant 9 september 2005). Een knap farizeïsche uitspraak: het is het OM
zelf dat hier de fout in ging en dat de imagoschade geheel aan zichzelf te
wijten heeft. De media hoeven het OM niet te verdedigen, het OM moet de vrijheid
van spreken verdedigen.
Bekentenis niet onder druk tot stand gekomen?
In elk verhoor wordt druk uitgeoefend. Op de jonge Maikel
werd "onbehoorlijk" veel druk uitgeoefend - en dezelfde rechercheurs
zouden de volwassen verdachte dan mild behandeld hebben? Niet te geloven. Alleen
al de hele situatie van arrestatie en isolement is een enorme vorm van druk die
mensen gedesoriënteerd en snel murw maakt.
De rol van de deskundigen
Het NFI klaagt zelf dat haar rapporten "als een gesloten
doos" worden overgenomen en in feite niet begrepen worden dus niet goed op
hun (on)waarde kunnen worden geschat.
De trend is dat het gerecht steeds meer onkritisch af gaat op
oordelen van deskundigen. Vooral in zedenzaken is dit het geval. Men is daar
bijzonder snel in het gestoord en gevaarlijk verklaren van verder normale
mensen. Tbs ligt dan 'voor de hand'.
Er waren nog twee deskundigen in deze zaak. "Deskundige
1" werkte niet in de lijn van het OM, 'dus' werd er een "deskundige
2" ingeschakeld. Diens optreden in de verhoren van Maikel is alom scherp
afgekeurd.
Waarom suggereert de minister wel het ontslag van de
verantwoordelijken binnen het OM en van de verhorende rechercheurs - en niet dat
van de alom gewraakte 'deskundige 2'?
Incidenteel?
Het zou een incident zijn. Voor de zekerheid werd, naar
goed Nederlands gebruik, nog wel een commissie ingesteld. De commissie krijgt
het druk, want het is geen incident maar een trend.
Al snel werden verschillende soortgelijke kwesties in de attente
media gemeld, deels met dezelfde Officier van Justitie die hier zo uitgleed. Het
woord "tunnelvisie" is zo bekend omdat het al te vaak voorkomt.
Ook werd gemeld dat het OM steeds minder de magistraat is met
waarheidsvinding als taak en steeds meer de crime fighter die moet en wil
scoren. Dit is een zeer bedenkelijke ontwikkeling. Op dit punt moeten we nu eens
met onze gewoonte breken om achter de VS aan te hollen. Wat daar aan
veroordelingen van onschuldigen plaats vindt grenst aan het ongelofelijke.
Trend
Geen incident, maar trend. Daarom gaat het belang van deze zaak
de actualiteit te boven. Daarom schreven wij ook:
Opinie # 39
Bang voor de waarheid
met actuele en wat oudere documentatie als achtergrond