RAAD VAN KERKEN ROEPT OP TOT BEZINNING EN DEËSCALATIE

Amersfoort, 9 februari 2006 - Nu de wereldwijde commotie over de Deense cartoons blijft voortduren en de polarisatie op tal van plaatsen in de wereld angstaanjagend snel toeneemt, roept de Raad van Kerken in Nederland dringend op tot bezinning en deëscalatie.

De Raad is ervan overtuigd dat alleen de weg van bezinning en dialoog kan voorkomen dat de spanningen nog verder toenemen en de geweldsspiraal helemaal onomkeerbaar wordt. Het is dringend nodig dat mensen met uiteenlopende standpunten over de cartoonkwestie met elkaar in gesprek gaan en proberen begrip op te brengen voor de visie van de ander, zelfs als men het met diens mening hartgrondig oneens is. Geweld mag nooit en te nimmer een middel zijn om uitdrukking te geven aan de eigen mening of om deze aan anderen op te dringen.

De Raad van Kerken erkent van harte het belang van het recht op de vrijheid van meningsuiting. Sommige kerken hebben hun bestaan zelfs mede aan dit recht te danken. De Raad is dan ook huiverig voor het juridisch inperken van dit recht, maar meent wel dat een ieder zich bewust moet zijn van de gevolgen die eigen uitingen kunnen hebben op anderen. Vrijheid van meningsuiting is dan ook niet onbegrensd en kan alleen bestaan in relatie met waarden als respect, liefde en zorg voor anderen. In onze ene wereld met haar veelheid aan culturen en religies is het een kwestie van innerlijke beschaving en soms ook letterlijk van levensbelang alert te zijn op het voorkómen van het kwetsen van anderen, juist in datgene waar zij het meest gevoelig of zelfs kwetsbaar in zijn.

Waar de grenzen precies liggen kan van cultuur tot cultuur en van religie tot religie verschillen. Het is niet alleen de westerse cultuur die de grenzen bepaalt. Overigens, ook in ons land geldt dat de stemmen van minderheden minder gemakkelijk gehoor vinden in de media dan de stem van de heersende opinie. De soms vergaande respectloosheid ten aanzien van wat velen heilig is, wijst de Raad af. Dat veel moslims zich door de cartoons gekrenkt voelen, wordt te gemakkelijk meteen en eenzijdig verstaan als een aanval op de vrijheid van meningsuiting. Laten we eens beginnen met ons te verdiepen in het waarom van deze gevoeligheid. Ook wanneer moslims de commotie rond de cartoons aangrijpen om hun afkeer van de westerse samenleving te uiten, is dat hun goed recht, mits dit met respect en zonder geweld gebeurt.

De Raad is verheugd over de terughoudende opstelling van de moslims in ons land en hoopt dat zij deze – ondanks de toenemende druk en spanningen – weten vol te houden. De Raad blijft zich inzetten om de gesprekken die al sinds jaar en dag tussen christenen en moslims gehouden worden, zowel op lokaal als op nationaal niveau, te bevorderen.

Voor de Raad van Kerken is, naast de vrijheid van meningsuiting, ook de vrijheid van godsdienst een uiterst belangrijk grondrecht. Deze vrijheid wordt alle religies in ons land en elders in de wereld van harte gegund. Alle religies zouden zich moeten inzetten voor de bescherming van de rechten van religieuze minderheden en er zou moeten worden afgezien van het manipuleren van gelovigen, maar worden opgeroepen tot wederzijds gesprek. Alleen zo zal de wereld een plaats van vrede kunnen worden.