Citaten uit

11 September: toen Bush zijn hoofd verloor 

J.A.A. van Doorn, Column, Trouw 9 september 2006

In de middag van 11 september 2001, rustig in mijn studeerkamer, werd ik door een buurman gebeld met de ademloze boodschap: ,,Zet de tv aan, Amerika wordt aangevallen, dit wordt oorlog.” 

Hij had het goed gezien: het wérd oorlog, en die oorlog – ons verkocht als the war on terror – duurt nog steeds voort. Het is een faliekante mislukking geworden. 

[... ...] 

Het is te gemakkelijk van wijsheid achteraf te spreken. Staatslieden worden geacht met wijsheid vooruit te kijken, en precies daaraan heeft het de voorbije vijf jaar volledig ontbroken. Het terrorisme is bestreden op een manier die het heeft bevorderd. Stompzinniger kan het niet. 

[... ...] 

Een veel ernstiger fout was dat men overal ’terroristen’ en ’terroristische’ staten begon aan te wijzen: anti-Israëlische verzetsorganisaties en de ’as van het Kwaad’; met name Irak en Iran. Het gevolg was onder meer de overbodige oorlog tegen Irak en de demonisering van Iran, die de radicale fundamentalisten de wind in de zeilen gaf. In dezelfde lijn ligt de weigering van Amerika om het Russische geweld in Tsjetsjenië te veroordelen: islamitisch verzet is per definitie terrorisme. 

Dat Israël met instemming van Amerika een aantal democratisch gekozen Hamas-politici – ’terroristen’ – achter de tralies kon zetten, was het zoveelste bewijs dat het grandioze democratiseringsplan van Bush alles met macht, en niets met democratie te maken had. 

Amerika is bezig de moslimwereld opnieuw te koloniseren. Opnieuw, want dat is eeuwenlang door Europese mogendheden gedaan. Engeland voorop, al heeft ook Nederland, als kolonisator van het grootste moslimland, Indonesië, een flinke partij meegeblazen. 

[...] 

Pas de laatste halve eeuw hebben de moslims hun staatkundige vrijheid herwonnen, maar nog altijd opgesloten in postkoloniale staten, grotendeels beheerst door seculier georiënteerde en vaak corrupte elites. Het huidige fundamentalisme komt daartegen in opstand, maar wordt nu door een nieuwe westerse macht, Amerika in de ban gedaan, en met geweld bestreden. 

De dodelijkste belediging van het zelfrespect van de moslimwereld was uiteraard de stichting in 1948 van Israël, een westers project in een tijd van dekolonisatie, een staat die het grootste deel van de islamitische bevolking over de grenzen joeg en de overblijvenden als tweederangsburgers zou gaan behandelen.

Terug naar 11 september 2001, de datum dat George W. Bush als een blinde olifant door de islamitische porseleinkast begon te banjeren. Het Kwaad had zich geopenbaard en moest vernietigd worden; voor achterliggende oorzaken en historische wortels was nu even geen tijd.Juist hier vergiste hij zich. Indien terreur van weinigen minstens deels kan worden verklaard uit de existentiële vernedering van velen, is het zaak de terreur te bestrijden op een manier die de velen niet nog dieper vernedert. Bush presteerde het tegendeel en zit nu terecht op de blaren.