Vorige Start Omhoog Volgende

Elf-negen of nine eleven

Sinds vijf jaar een begrip

Tegenwicht weblog # 65, 11 september 2006

Vijf jaar geleden 

boorden zich de vliegtuigen in de Twin Towers, symbolen van economische macht en de hele wereld zag ze instorten. Nu, vijf jaar later, besteedden alle kranten en opiniebladen er ruime aandacht aan - te veel om in een weekend te kunnen lezen. 

Opmerkelijk was de eensgezinde eerste reactie van vrijwel de gehele wereld: solidariteit, 'Wij zijn allemaal Amerikanen'. Ook vanuit de Arabische wereld kwamen blijken van medeleven en van afschuw voor Al Qaeda en de Taliban. 

Hoe anders is dit nu

In korte tijd is dit grondig veranderd. De VS staan gehaat en geïsoleerd in de wereld. In Europa en in eigen land gonst het van de kritiek en de weerstand. 

We zijn niet meer allemaal Amerikanen 
'Nous sommes tous américains', zo luidde de beroemd geworden kop boven een hoofdartikel in Le Monde op 13 september 2001. Steun en solidariteit waren de sleutelwoorden. 

[1] De auteur van het commentaar, hoofdredacteur Jean-Marie Colomban, constateert nu dat dat allemaal verloren is gegaan. 
[2] En de Saoedische activiste Mai Yamani vindt dat Bush het krediet dat hij aanvankelijk had in islamitische kringen, volledig heeft verspild. 
"Pas als wij gaan begrijpen hoe de islamitische wereld tegen de gebeurtenissen sinds 11 september 2001 aankijkt, zullen wij begrijpen waarom de eensgezinde visie van vijf jaar geleden met zoveel geweld versplinterd is."

De historische woorden war on terror, kort na de aanval door Bush uitgesproken - en de vooral visie daarachter wij zijn goed, zij zijn slecht - hebben dit op gang gebracht. 

"Staatslieden worden geacht met wijsheid vooruit te kijken, en precies daaraan heeft het de voorbije vijf jaar volledig ontbroken. Het terrorisme is bestreden op een manier die het heeft bevorderd. Stompzinniger kan het niet."
Van Doorn in Trouw, Column, 9 september 2006 

De inval in Irak op leugenachtige gronden en de gevolgen daarvan deden de rest: 

De wetteloze behandeling van gevangenen in Irak zelf en in Guatánamo Bay;
de geheime gevangenissen, 
de leugens daarover en nu zelfs 
een voorstel om martelen wettelijk te maken; 
het wetteloos afluisteren van burgers in de VS;
de stroom aan maatregelen om de burger te kunnen controleren; 
het "1% principe" van 'als er maar een procent vermoeden is, direct oppakken' - van duizenden onschuldige mensen dus;
het onderschatten van de interne tegenstellingen en de kracht van etniciteit en religie binnen Irak;
de blinde steun aan Israel bij 
'Het Hek' annex het inpikken van Palestijns grondgebied;
het isoleren van en invallen in de Gaza strook en 
het disproportionele geweld in Libanon;
het voortdurend meten met twee maten 
India wel een kernbom maar Iran niet,
het democratisch gekozen Hamas isoleren, 
het bestrijden van Saddam Hussein maar het bevriend blijven met de dictatoriale regiems in  Egypte, Saoedi-Arabië, Pakistan en andere landen.

Dit alles is geen nieuw beleid na elf-negen, het was en is de neoconservatieve agenda

Plannen voor een inval in Afghanistan en Irak waren er al lang en meer controle van de burger stond al lang op de agenda van de neoconservatieven die de regering-Bush vormen. De aanval op de Twin Towers gaf de radicals rond Bush de kans dit allemaal ook door te voeren. Met als gevolg isolement van de VS in de wereld, haat tegen de VS is de Arabische wereld. Overal heerst daar het idee dat de VS en consorten een strijd tegen de islam aan het voeren zijn. Met als gevolg ook een ruime toename en verspreiding van het in te dammen terrorisme. Zeer contraproductief dus per saldo. 

De nieuwe terroristen zijn geen lid van Osamen Bin Laden's Al-Qaeda, maar namen wel diens ideeën over en opereren verder zelfstandig. Bin Laden zit in zijn grot onmachtig te zijn, maar zijn ideeën zijn dit bepaald niet. 

Niet de wapens maar de ideeën regeren de wereld

Wapens doen dit pas als het idee er is dat dit helpt. En dit idee was en is er bij de neoconservatieven in de VS en hun war. Zij denken in termen van vuurkracht, niet in termen van politieke, dus diplomatieke processen. Vandaar de grote vergissing om te denken dat met wapens een democratie - lees: een westers gezinde regering - kon worden afgedwongen. Echte democratie erkent de keus van de meerderheid: die voor Hamas en die voor de Sji'ieten. Het ziet er naar uit dat er naast Iran er een nieuw Sji'itistan ontstaat. 

Het denken in de Arabische wereld is vastgelopen op de onvrijheid, het conservatisme en bij sommigen het denken in termen van jihad, geholpen door Allah.
Het denken in de VS is vastgelopen op het neoconservatisme en het denken in termen van war, geholpen door God.

Opmerkelijk was de reportage in NRC Handelsblad van 11 september: 

‘9/11’ brengt Amerikanen nader tot God
De herdenking van de terroristische aanslagen van 11 september 2001 legt het religieuze karakter van de Verenigde Staten bloot. Bericht uit de kerken van Manhattan.
Door Tom-Jan Meeus

Er is daar misschien wat hoop, nu er  weer verkiezingen komen die de verhoudingen in het Congres kunnen veranderen en Bush en de zijnen zouden kunnen corrigeren of afremmen. Maar er zijn geen 'grote leiders' nodig, er zijn kritische en onafhankelijke denkers nodig. 

Europa ligt daar tussen in, 

Europa met zijn Verlichting, scheiding van kerk en staat, secularisme, democratie, vrije pers, religiekritiek, rechtsstaat, welvaart, verzorgingsstaat en cultuur. In plaats van te zeggen 'Wij zijn allemaal Amerikanen', kunnen we hier beter zeggen 'Wij, Europeanen, hebben zo onze eigen ideeën, we lopen niet langer achter de VS aan maar gaan onze eigen weg'. 

"Wij mogen ons niet langer laten maltraiteren door een machtig Amerika waarvan wij nu weten dat het niet is opgewassen tegen de historische opgave waar wij, toch samen met dat Amerika, voor staan." 
(Jean-Marie Colomban)

Wat te doen?

Kritisch blijven, onafhankelijk denken, kennis nemen van informatie
Dialoog aangaan met de moslims in onze eigen omgeving.
Dit is de reactie van een van de leden van het Tegenwicht team, dat meerdere levensbeschouwingen kent. Dit is zijn reactie op elf-negen, beschreven in Trouw van 7 september 2006.

 

Vorige Start Omhoog Volgende