Citaten uit

'Berisping is aantasting publieke eer' 

Hoogleraar Turkse cultuur over vernedering

Mark Duursma, NRC Handelsblad 16 januari 2007

Een Turk laat niet met zich spotten. Wie hem en plein public terechtwijst, schendt zijn eer.

 ,,Een berisping zorgt in Nederland voor verwarring.''

,,Zeker speelt de culturele achtergrond van de dader een rol.'' 

Erik Jan Zürcher, hoogleraar moderne Turkse geschiedenis aan de Universiteit Leiden, denkt dat het Turkse eergevoel een factor was voor Murat D., de leerling die leraar Hans van Wieren doodschoot.

[...] 

Murat D. zou zich vernederd hebben gevoeld door berispingen van Van Wieren, die in zijn functie van onderdirecteur als taak had om leerlingen aan te spreken op wangedrag.

Zurcher: 

,,Relevant is vooral of die berispingen onder vier ogen plaatsvonden, of voor het oog van klasgenoten. In het laatste geval is er sprake van publieke vernedering, van gezichtsverlies, en dat wordt als heel problematisch ervaren in de Turkse cultuur. De publieke eer is cruciaal, die bepaalt je status binnen de gemeenschap. In dit geval was dat waarschijnlijk vooral de vriendengroep, maar het gaat ook om de status in bredere kring.''

Wat is het kenmerk van die sociale status?

,,Zo'n jongen moet laten zien dat er niet met hem te spotten valt, laten zien dat zijn eer hem veel waard is. Hij moet laten zien dat hij een goede beschermer is, dat als het er op aankomt hij in staat is om bijvoorbeeld zijn zus en moeder te beschermen. Deze jongen schijnt een leidersfiguur geweest te zijn, een macho. Dan weegt dit allemaal nog zwaarder, want hij heeft meer status die aangetast kan worden.''

Als er inderdaad sprake was van gezichtsverlies, was er dan geen andere optie om dat te herstellen?

,,Deze jongen heeft geen rationele afweging gemaakt, bij hem zijn de stoppen doorgeslagen. Bij eerwraak kan er sprake zijn van een rationele beslissing, dan is er een dwangsituatie, er moet gereinigd worden. Dat is bij krenking van de publieke eer niet het geval, het is geen dwangsituatie. [...]"

[... ...]