Citaten uit

Als kind de cel in, om er nooit meer uit te komen

Door roep om hogere straffen in de VS kunnen ook 13-jarigen er levenslang krijgen

Tom-Jan Meeus - NRC Handelsblad 18 oktober 2007

In de VS zitten 73 jonge mensen levenslang vast voor misdaden die ze pleegden als 13- of 14- jarige. ‘Waarom krijgen deze kinderen geen tweede kans?’

Wahington, 18 Okt. Brown Sugar wordt hij in het cellenblok genoemd. Hij leeft sinds zijn vijftiende in een gevangenis voor volwassenen in Alabama. De eerste maanden werd hij, zegt hij, afgetuigd en – soms – tot seks gedwongen. Toen schoten de blokleiders te hulp, volgens de mores van de maffia. In ruil voor bescherming moest Brown Sugar voortaan werken als hun prostitué. Hij werd hun bezit: ze lieten hun namen op zijn lichaam tatoeëren.

Het staat in een rapport dat gisteren werd gepubliceerd door het Equal Justice Initiative (EJI), een pressiegroep voor jeugdige delinquenten in Alabama. Twee jaar geleden behoorde de groep tot de partijen die het Hooggerechtshof overtuigden dat de doodstraf voor jongeren in de VS geschrapt moest worden.

Deze week begint de groep een nieuwe campagne om aandacht te vragen voor mensen die een levenslange vrijheidsstraf uitzitten voor misdaden die ze als 13- of 14-jarige pleegden. Daar blijken er 73 van te zijn, verspreid over 19 staten, zegt Bryan Stevenson, directeur van het EJI. Ze slijten hun bange dagen allemaal tussen volwassen gedetineerden.

Het kostte Stevenson twee jaar onderzoek om alle gevallen in kaart te brengen – namens de overheid is er niemand die het bijhoudt. Dit zijn volgens hem de verstopte verschoppelingen van een maatschappij die steeds minder tolerantie voor criminelen op kan brengen.

[...]

Feit is dat de VS het enige land ter wereld is waar 13-jarigen levenslang kunnen krijgen. Een existentiële kwestie, zegt Stevenson: de supermacht die de mond vol heeft van mensenrechten in andere landen, die jongeren geen drank of tabak toevertrouwt, die graag benadrukt dat God mensen vergeeft als die in de fout zijn gegaan – diezelfde supermacht blijkt sommige van zijn eigen kinderen onvoorwaardelijk op te sluiten.

[...]

De 73 jonge mensen konden levenslang krijgen door een samenloop van politieke daadkracht in de bestrijding van de criminaliteit. Het begon toen de federale overheid de mogelijkheid creëerde jongeren vanaf dertien jaar als volwassenen te vervolgen voor zware misdrijven, zoals moord.

Parallel voerden staten, ontevreden over milde vonnissen, zogenoemde verplichte straffen in. Zo werd in veel staten bepaald dat verkrachting van ouderen in combinatie met beroving vanzelf tot levenslang leidt. Levenslang in letterlijke zin, dus zonder recht op voorwaardelijke vrijlating – zelfs niet na dertig of veertig jaar goed gedrag. Ook rechters, zegt Stevenson, zien meestal in dat levenslang voor een kind onzinnig is. De hersenen van een 14-jarige zijn niet volgroeid. En ze mogen in de meeste staten niet eens trouwen of autorijden. „Maar rechters kunnen domweg niet anders meer."

[... ... ...]

Uit het onderzoek blijkt dat veel veroordeelde kinderen tijdens hun proces ondermaatse rechtsbijstand hebben gehad. Het aantal zwarte kinderen uit armoedige gezinnen was relatief groot.

[...]

De komende twee jaar zal Stevenson proberen deze rechtspraktijk omver te werpen.

Volgens hem is hij niet alleen ongrondwettelijk maar ook strijdig met het internationale recht. Hij beroept zich op het Verdrag voor de Rechten van het Kind.

Probleem is dat twee landen dat verdrag niet hebben geratificeerd: Somalië en de VS.

[...]

Vreest hij het ‘Bill O’Reilly moment’ – naar de conservatieve FoxNews presentator die wekelijks achter rechters en advocaten aanjaagt als ze de vrijlating van een recidiverende crimineel op hun geweten hebben? „Wij hebben onze angsten lang genoeg afgewenteld op kinderen. Daar laat ik me niet meer door afschrikken."

[...]