Vorige Start Omhoog Volgende

Die zalmen zwemmen maar om

Rutte regeert resoluut

Tegenwicht weblog # 140 - 5 april 2011

- Die zalmen zwemmen maar om 
- Die otter zoekt maar uit 
- Die herten blijven maar waar ze zijn 
- Die dieren zoeken maar een andere plek 
- Die linkse hobby, die wijkt maar voor De Wil Van Het Volk 
- PS dd januari 2015: de dam gaat open.

De zalmen zwemmen maar om 

Zalmen zijn wonderlijke dieren. Een wonder van de natuur - die linkse hobby, zoals u nu wel weet. Ze worden, pardon: werden, geboren in kleine zijriviertjes in of rond Zwitserland. De jonge zalmen zwommen de hele Rijn af naar de zee, waar ze nog weer grote afstanden aflegden. 

Als de zalmen na twee jaar van nature voelden dat het tijd werd om te paren, keerden zij terug. Zij wisten met behulp van lokstromen van Rijnwater in de zee de Rijn te vinden - d.w.z. het Haringvliet - en zwommen de hele route terug tot precies dat riviertje waar ze geboren zijn. Zeeforel, steur, elft, zeeprik, stekelbaars, spiering en paling kennen een vergelijkbare cyclus, zij het met een kortere route. 

Door allerlei hindernissen, waterkrachtcentrales, dammen en sluizen verdween de zalm uit de Rijn. De wilde zalm is uitgestorven, althans niet meer gezien. Her en der worden zalmen gekweekt. Maar dit is geen pretje voor de dieren: ze worden verdoofd en ondersteboven gehouden terwijl de mens de eitjes naar buiten drukt. Een zalm wil tegen de stroom in zwemmen? Geen nood: hij zwemt maar in een kunstmatige buis. 

De Europese landen gingen de zalm helpen. Er werden omwegen en vistrappen gebouwd naast de sluizen en stuwdammen. Afspraken en contracten tussen de landen zouden garanderen dat de hele route weer toegankelijk was voor de zalm. De rivieren moesten ook schoner worden. 

Het hele project is zo goed als afgerond. De zalm kan de Rijn op als de Haringvliet sluizen op een kier blijven of nu en dan maar een poosje open staan. In beide gevallen moet het zoutgehalte van het binnenwater gemeten worden; nu en dan moeten de sluizen dan weer even dicht. 

Wat doet nu het kabinet Rutte in de persoon van staatssecretaris Joop Atsma van Infrastructuur en Milieu? Hij weigert de sluizen op een kier of nu en dan open te zetten omdat hij hiermee zes miljoen kan uitsparen. Zes miljoen; meer dan het tienvoud daarvan is al geïnvesteerd in dit project. Weg investering. 

De vissen zwemmen maar om: door de Nieuwe Waterweg (die druk bevaren en sterk vervuild is, en uitloopt op de Maas) of door het Hartekanaal (van waaruit het ook puzzelen is om het te vinden en om dan in de Rijn uit te komen). 

Hiermee schendt het kabinet een reeks internationale verdragen en verplichtingen. De Rijnstaten protesteren en dreigen met rechtszaken. Ook de Tweede Kamer protesteerde. De staatssecretaris heeft alleen beloofd 'nader onderzoek te doen', maar zet intussen zijn voor de zalm fatale beleid voort; hij zwemt zo dwars tegen de andere Rijnstaten in om zijn kortzichtige zes miljoen te halen. 

Natuur ... linkse hobby of cruciaal voor behoud van het leven? Och, die zalmen zwemmen maar om ...

NRC Handelsblad, 13, 14 & 29 december 2010.
 

Die otter zoekt maar uit

Vergelijkbaar met het plan van de Rijnstaten om de zalm zijn terugweg weer te geven, is het plan om in Nederland de waterdieren weer de ruimte te geven door een natte as aan te leggen tussen Zeeland en Friesland. Dit is ook goed voor duurzaam beheer van water en bodem, voor de waterkwaliteit en de recreatie: goed voor mens en dier. Er werd al met prioriteit aan gewerkt. 

Het deel ervan dat door het Groene Hart zou gaan werd zo belangrijk gevonden dat dit De Groene Ruggengraat is gaan heten, waaraan een hoge prioriteit werd toegekend en waarmee al een goed begin is gemaakt. 

Tot er een nieuw kabinet zit met staatssecretaris Henk Bleker op  Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Deze stopt het hele project, weg prioriteit. Ook het het hele onderzoek ten bate van de otter is stilgelegd. Pech voor het geïnvesteerde kapitaal en de gemaakte afspraken met provincies, organisaties en boeren, pech voor de otter.

De otter is rond 1980 uitgestorven door bejaging en verkeer, door visfuiken en keerwanden, maar daarna (!) tot beschermde diersoort verklaard. Hij kan dus terugkeren - een enkele otter is al gezien, ja, d.w.z: dood op de weg... Daar heeft hij dan wel een leefgebied voor nodig, voor de otter een vrij groot leefgebied: de natte as, de groene ruggengraat. Niet dus, want er is nu een staatssecretaris met ruggengraat, daadkracht, resoluut beleid ...

Natuur ... linkse hobby of cruciaal voor behoud van het leven? Och, die otters zoeken het maar uit ...

NRC Handelsblad 8 januari 2011, Trouw 24 januari 2011. 

Die herten blijven maar waar ze zijn

De EHS is de ecologische hoofdstructuur, een plan om in Nederland de natuurgebieden met elkaar te verbinden met 'robuuste' natuurlijke doorgangen. 'Robuust' wil zeggen dat de natuur daar zichzelf onderhoudt zonder al te veel menselijke bemoeienis (en dus kosten).

 Dieren als herten en everzwijnen, maar ook planten, krijgen zo een groter leefgebied en worden zo voor uitsterven behoed. 

Aan de EHS wordt al twintig jaar gewerkt; het plan is tot ver over de helft gevorderd; het zou in 2018 klaar moeten zijn. Er is al veel in geïnvesteerd, er is nog een 4,1 miljard euro te gaan. Er is al veel land aangekocht om corridors te gaan vormen. Er zijn nationale en internationale afspraken gemaakt met grondeigenaren en natuurorganisaties. 

Dan treedt het kabinet Rutte aan, met nu staatsecretaris Henk Bleker op Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Deze wil 600 miljoen besparen en uitkomen bij 600.000 hectare in plaats van 720.000 hectare robuuste natuur. Afspraken? Die veranderen we. 

Voorbeelden van geschrapte projecten zijn het Oostvaarderswold, een doorgang tussen de Oostvaardersplassen en het Horsterwold in Flevoland. Bijna alle grond hiervoor is al aangekocht. Zo ook voor de corridor Berghuizen tussen de Veluwe (tussen Wapenveld en Hattem) en het IJsselgebied (onder Zwolle en Kampen). De provincie heeft hier al vijf miljoen in geïnvesteerd, maar Bleker stopt het project. 

Natuur ... linkse hobby of cruciaal voor behoud van het leven? Och, die herten blijven maar waar ze zijn ...
 
De natuur verdient beter; Kenniscentrum Triple E & ARK Natuurontwikkeling; www.triplee.nl en (gratis op) www.ark.eu

Die dieren zoeken maar een andere plek

"Natuur moet weer van mensen worden", zegt Bleker (Trouw 2 maart 2011). Hij wil terug naar "normale" natuur. Met premier Rutte wil hij "Nederland weer teruggeven aan de Nederlanders" in dit geval in het bijzonder aan de boeren. Hij stopt het aankoopbeleid van natuurorganisaties en hij perkt het budget en de zeggenschap van deze organisaties drastisch in.
 

Lastige jongens namelijk, die organisaties. Ze houden met hun processen de aanleg van asfalt en beton tegen omdat er een zeldzame hamster of zo in het gebied huist. Die dieren verhuizen maar, ze vinden vast wel ergens een plek ... in een versnipperd natuurlandschap. Denk hierbij bijvoorbeeld ook aan ganzen en aalscholvers.

Hiermee botst het kabinet danig met "Natura 2000", een Europese richtlijn, vastgelegd in tal van regels en verdragen, bedoeld om natuurgebied te behouden en uit te breiden in heel Europa. Nederland kent 162 van zulke gebieden op het land en vier in de zee. 

In Europa is het besef doorgedrongen dat juist vernietiging van natuur tientallen miljarden gaat kosten. Denk aan de kwaliteit van grond en water, lucht en gezondheid. Denk desgewenst ook aan toerisme, recreatie en geestelijke volksgezondheid. Behoud is  hier de bezuiniging.

Bezuinigen op Natura-2000 gebieden? Het kan wel eens neerkomen op zeer hoge proceskosten en boetes van het Europese Hof. Dit heeft tot nu toe alle verzoeken om gebieden van Natura-2000 te schrappen afgewezen.

De organisaties die nu de natuur in beschermde gebieden beheren worden nu gekort op budget, taken en invloed. Bleker wil het natuurbeheer 'teruggeven aan de mensen', dat wil zeggen: de boeren, de stedelingen en de regio's. Hij wil "de natuur weer streekgebonden maken" (Trouw 2 maart 2010).
 

Een wel erg romantische visie op het boerenbedrijf. 'Natuurgebied' gaat dan samenvallen met 'landbouw-  en recreatiegebied' met het bijbehorende beheer van hekken, uitputting, versnippering, winstbejag en vervuiling."Bloempotten-natuur" is het al genoemd. Tuintjes tussen het asfalt en beton.

Europese Commissie tikt Bleker op de vingers; Schrappen Europese natuurgebieden stuit op verzet; Trouw 12 april 2011
"Bleker wil een aantal Nederlandse natuurgebieden niet langer beschermen en de doelstellingen voor andere gebieden verlagen, terwijl ze onder Natura 200 vallen, een Europese beschermingsstatus. [...] Dat wil zeggen dat de daar levende dieren of planten elders kunnen leven. [...]
De dieren en planten die na de ontpoldering [...] hadden kunnen voorkomen, kunnen dat ook in het Haringvliet."

Het wordt dus nog druk in het Haringvliet: de zalmen moeten heen en weer zwemmen en andere dieren en planten (!) moeten daar maar heen verhuizen ...

Die linkse hobby, die wijkt maar voor De Wil Van Het Volk

We horen hier de gedoogpartij van het kabinet Rutte op de achtergrond roepen. Het kabinet is in de valkuil gestapt om natuurbehoud te zien als linkse hobby, elitair machtsgebruik, grachtengordelgedoe. Terug naar De Wil Van Het Volk: de boer die meer vee, want meer winst wil; de burger die meer asfalt wil en die daar harder op wil kunnen rijden.

Niet wordt gezien dat natuur, natuurbehoud en diversiteit alles te maken heeft met de kwaliteit van lucht, grond, water, dus gezondheid en kwaliteit van leven. De visie is er een van de korte termijn: bezuinigen. Ook nationalistisch: we veranderen die Europese richtlijnen gewoon even. En het Hof moet zijn mond houden. Waar bemoeit dat Hof zich mee? Laat dat boeven gaan vangen! Wij zijn de baas in ons land!
 

Visie? Daar ontbreekt het nu net aan. Voor zover er iets van visie is, is deze romantisch en weinig realistisch: de boer, de (auto rijdende) stedeling en de ambtenaar als natuurbeheerder in plaats van die lastige elitaire linkse idealisten van de natuurorganisaties. 

Het beleid lijkt ingegeven door onvrede, rancune tegen Staatsbosbeheer en andere natuurorganisaties met hun korenwolven en ganzen, zalmen, otters en herten. 

Protest: 
De provincies (NRC Handelsblad 4 februari 2011). 
Voorts de oud-politici 
Ed Nijpels (19 november 2011), 
Pieter Winsemius (14 januari en 25 februari 2011) en uiteraard 
Wouter van Dieren (15 oktober 2010 en 1 maart 2011) en
Frits van Beusekom (oud-directeur Staatsbosbeheer, 30 maart 2011) 
79 Hoogleraren in een open brief aan het kabinet. Kortweg:
Snoeien in natuurgebied laat snel teloor gaan wat in decennia is opgebouwd. Twintig jaar consistent beleid wordt omgebogen. Leidt tot forse verslechtering van de kwaliteit van onze natuur. Geen doordachte visie, geen wetenschappelijke onderbouwing, geen zorgvuldige maatschappelijke afweging. Alternatief plan.
(Trouw 15 april 2011)

- allemaal van die elitaire linkse idealisten, en dan nog in NRC Handelsblad, het clubblaadje van elitair links. Links laten liggen dus. Liever op de linker baan gaan rijden met 130 km per uur. Dag luchtkwaliteit, dag vogels, dag vissen, dag bloemen - en pech voor de slachtoffers van verkeersongevallen.

Er valt nog wel iets meer te zeggen over dit kabinet dat 'veiligheid' zo hoog in het vaandel heeft. Maar daar moeten we het een volgende keer maar eens over hebben.

PS

Dd 27 januari 2015: "De dam gaat permanent op een kier om trekvissen en andere natuur een kans te geven." (NRC 27 januari 2015; Een delta om trots op te zijn; Arjen Schreuder).

Vorige Start Omhoog Volgende