Trump en Wilders

De overeenkomsten zijn frappant

Tegenwicht weblog # 190
28 maart 2017

Fervente twitteraars, allebei.

Twitter werkt, ook nog vrijwel gratis. Met Twitter kun je veel mensen snel bereiken. Het medium staat heel goed kreten toe, voor argumenten en nuances is geen ruimte. Voor inhoudelijke discussie staat geen van beiden open.

Het bespaart de schrijver de moeite om argumenten tegeven, het bespaart de lezer de moeite om een heel betoog te lezen. Ideaal ook voor beide heren, ongeduldig als zij beiden zijn. Hun taalniveau is daarbij dat van een kind van ongeveer tien jaar - en bij Wilders nogal eens gebrekkig engels. Qua inhoud is het recept: provoceren door steeds net een stapje te ver te gaan.

Enige creativiteit kan hem hierbij niet ontzegd worden. Dit is echter geen onschuldige creativiteit: het zijn veelal haatdragende herformuleringen, herinterpretaties van de werkelijkheid, alsmaar herhaald, niet gebracht als mening maar als de werkelijkheid.

Jan Kuitenbrouwer; De woorden van Wilders - hoe ze werken; De Bezige Bij, Amsterdam 2010.

Ze werken: ze zaaien haat, ze wijzen zondebokken aan, ze polariseren, ze provoceren - en worden gelezen. We horen twintigers zijn woorden napraten. Van de jongeren stemde 27% op de PVV.

Zondebokken: het tekort aan woningen ligt aan 'de migranten'- niet aan het beleid van regering en wooncorporaties in de afgelopen decennia.

Trump: De onveiligheid komt van de moslim immigranten, niet van de miljarden wapens van de blanke en hier geboren en getogen burgers.

Provoceren: het parlement waar Wilders al achttien jaar zelf lid van is wordt een "nep-parlement". Rechters die hem veroordelen worden "nep-rechters". Premier Rutte wordt een "nep-politicus" want hij vertegenwoordigt Het Volk niet. "De" media geven "nep-nieuws" - voor Trump "fake news" en de rechters die hem tegen zaten wil hij maar snel vervangen. Beide heren, bij Wilders in elk geval zijn aanhang, zien ook de uitslag van de verkiezingen als nep-uitslagen. "Stembusfraude", uiteraard door "een complot van linkse stemmentellers" die, uiteraard, "kiezers zouden hebben bedreigd".

Wilders stelt zich dus op als 'buitenstaander' van dit "nep-parlement", Trump markeert zichzelf ook als buitenstaander die 'het moeras van de politiek wil dempen'; Wilders wil "schoon schip maken". Hoe dan? Laat hij terecht problemen noemen, oplossingen geeft hij niet.

Beide heren kiezen voor een markante haardracht - gemakkelijk voor catoonmakers.

Beide politici spreken namens Het Volk. Wat zij te zeggen hebben is nationalistisch, anti-globaal, tegen "de" media en vooral tegen "de elite", waar zij zelf toe behoren, de een als een van de langst zittende kamerleden, de ander als notoir rijke zakenman.

Beiden zeggen zich te baseren op 'de basis' van 'onze cultuur', te weten 'de joods-chritelijke tradtie'. Welnu, als iets typerend is voor onze huidige cultuur, dan is het de vrijheid van spreken, het homohuwelijk, de gelijkheid van man en vrouw, ja van alle mensen ongeacht hun overtuiging. Juist deze verworvenheden zijn eeuwenlang tegengehouden door het christendom, dat ook de joden verketterde. Het woord "joods-" lijkt er aan toegevoegd te zijn uit schuldgevoel.

Beiden idealiseren het verleden van hun land en willen zij terug naar een glorieus verleden - dat nooit bestaan heeft. Zij vertellen sprookjes.

H.M. van den Brink; Koning Wilders, een wintersprookje; Atlas Contact, Amsterdam/Antwerpen 2017.

Als koningen, ja, de absolute heerers van weleer, de elite bij uitstek. Beiden voelen zich als alleenheersers, autoritair van aard als zij zijn.

Beiden gaan fel te keer tegen "de" islam, waarop zij alle kwaad projecteren. Zo ook tegen immigratie en het opnemen van vluchtelingen, vooral dus uit landen met veel moslims. De grenzen moeten dicht! - Hoe dan?

Blind zijn zij voor de gevaren in hun eigen land: de auto en in Trump's geval de miljoenen wapenbezitters in zijn eigen land. Sinds vele jaren zijn alle aanslagen in de VS gepleegd door mensen die er geboren en getogen zijn. De aanslag in Canada juist door een niet-moslim, die, recent, in Londen door een in het UK geboren persoon - en denk aan Breivnik, bepaald geen moslim noch een immigrant.

Zo werken beide sterk polariserend - 'Wie niet vóór mij is, is tegen mij', dus tegen Het Volk, dus "verraders" van hun vaderland.

Markant is ook de overeenkomst dat beiden merken - Trump nu, Wilders al tijdens de gedoogconstructie - dat regeren iets anders is dan campagne voeren en dat dit beduidend lastiger is.

Ook de kiezers zien dit nu. Misschien is dit een van de redenen waarom de PVV, tegen de verwachtingen in, niet de grootste politieke partij van Nederland is geworden: van 35% in recente peilingen naar rond de 20% in de verkiezingsuitslag. De kiezers zien nu wat Trump er van bakt. Zelfs Wilders gaf nu toe: "Trump heeft geen gouden start, dat zie ik ook."

Mohsin Hamis; 'Het beste tegengif voor Trump is Trump'. De Pakistaande schrijver ... ziet veel overeenkomsten tussen Geert Wilders, Donald Trump en de moslimfundamentalisten: 'Ze willen allemaal terug in de tijd en leven in de illusie dat ze zich kunnen afschermen van de wereld.' VN maart 2017.

Wilders heeft veel invloed op Trump c.s.

Wilders is vaak in de VS geweest, hij heeft daar een heel netwerk opgebouwd - en veel geld vandaan gehaald. Zijn geestverwanten aldaar, deels ook vrienden geworden zoals David Horowitz, zijn nu de adviseurs en ministers van Trump. Met name zijn idee dat voor de islam de vrijheid van godsdienst niet telt omdat 'de islam geen godsdienst is maar een totalitaire ideologie' heeft er ingang gevonden.

Zo ook de gedachte dat het gevaar, 'terrorisme', juist bij de immigranten te vinden is, waardoor de anti-islam ideologie en de anti-migratie ideologie konden samengaan. Zo zouden zich onder de immigranten uit Mexico gevaarlijke moslim-terroristen schuil gaan - toch een voornamelijk katholiek land, Mexico.

Zo heeft Wilders op de omstreden extreem-rechtse website breitbart.com twaalf colums geschreven, waarmee hij een 45 miljoen lezers bereikte.

Hij woonde ook de Republikeinse conventie bij en sprak er ook zijn standaard anti-moslim betoog af. De zaal scandeerde daarna "Gurt! Gurt! Gurt!", gevolgd door "Trump! Trump! Trump!"

Geert feliciteerde Trump ook met zijn benoeming en twitterde daarna "Make The Netherlands great again!", Trumps slogang overnemend.

Freke Vuijst; Hoe Wilders tot het Witte Huis doordrong; VN februari 2017.

De verschillen zijn ook markant

Trump heeft geen politieke ervaring; Wilders is een van de langst zittende kamerleden. Trump roept impulsief maar wat op Twitter, Wilders is in dit opzicht 'uitgekookt', hij schrijft welbewust en strategisch.

Er is nog een belangrijk verschil, namelijk de context waarin zij optreden. Trump opereert in een volkomen gepolariseerd land dat, praktisch gesproken, maar twee politieke partijen heeft die elkaar permanent bestrijden. De Republikijnen stemmen tegen alles wat van de Democraten komt omdat het van hen komt. Het kiesstelsel en de mentaliteit is gestoeld op het principe 'the winner takes all'.

Wilders daarentegen heeft hier heel wat collega-lijsttrekkers. Aan de gehele wereld moest worden uitgelegd dat de lijsttrekker van de grootste partij hier niet automatisch de premier wordt - en dat een premier hier iets anders is dan een president daar. Hier zijn coalities en dus compromissen noodzakelijk.

Dankzij ons stelsel beslaat de aanhang van Wilders' PVV hier uit een 20% van de kiezers; die van Trump uit rond de 50%. Geen van beide zijn "Het Volk", al zeker die 20% niet. 'Het volk', dit is eerder het electoraat - en dit heeft gesproken.

Een niet uitvoerbaar programma

Het verkiezingsprogramma van de PVV bestaat uit één A-4-tje. We voegen het maar even als bijlage toe: NEDERLAND WEER VAN ONS.

Het gaat natuurlijk vooral om het eerste punt: Nederland de-islamiseren. De andere punten zijn 'leuke dingen voor de mensen', goeddeels al even onuitvoerbaar.

De uitwerking ervan in punten - het enige punt dat is uitgewerkt is onmogelijk: grondwettig, wettelijk, volgens verdragen - en praktisch.

Wilders, ervaren Kamerlid, weet dit. Toch zet hij het er in - "hij", want hij is de enige auteur en hij duldde geen enkele inspraak.

Kennelijk wil hij niet regeren. Roepen vanaf de zijlijn is gemakkelijker dan regeren, dus compromissen sluiten, wetten eerbiedigen, verantwoordelijkheid nemen en afleggen, en zo meer. Hij wil aanhang, kiezers, macht, invloed vanaf de zijlijn.

Dit lukt hem aardig, gezien de invloed die hij kennelijk heeft op de verkiezingsprogramma's van zijn collega's van VVD, CDA en anderen. Dit is hem genoeg; geen gedoe met regeren en zo. Gezien worden, gehoord worden, populair zijn. Ook dit lukt hem aardig.

Meer lukt hem niet. Dankzij ons stelsel van meerdere partijen en een lage kiesdrempel, dankzij ook onze grondwet die geen president kent - en dankzij de toch wel nadenkende kiezer - hebben we hier geen "Koning Wilders". Houden zo!

Kunnen we ook iets doen?

Geen 'koning dus', gelukkig ook geen president, alleen een spreker namens een minderheid. Minderheden hebben rechten: dat er naar hen geluisterd wordt, dat zij gezien en gehoord worden en dat hun mening serieus genomen wordt. Laten we het hier eens over hebben en dit verhaal een volgende keer vertellen. Klik, zodra de knop er staat, maar op "Volgende".