Lees meer over normen & waarden, individu & samenleving
Lees meer
Overige bronnen
Bey, Hakim, Grensoverschrijdingen,
van: nettime-nl mailinglist.
Te midden van al onze angsten voor enige vorm van grensoverschrijding komen we
tot de ontdekking dat we zelf hernieuwd geclassificeerd en tot virus bestempeld
zijn. De verkrachter/terrorist líjkt niet alleen op jij en ik, deze ís jij en
ik. Alle `daklozen zijn crimineel'; zij die niet `worden opgenomen' moeten wel
`zondaars' zijn. [...]
Maar laat één ding duidelijk zijn: als we worden gedwongen te kiezen tussen
het `virale' en de beschermde civilisatie, zullen we ons onverwijld achter het
virale scharen. Platter gezegd, wij zijn voor de grensoverschrijding.
Croughs, Bart, De
ongelooflijke slechtheid van de staat, Vrijbrief (web
site)
Na The Bell Curve, dat hij schreef in
samenwerking met de inmiddels overleden Richard Herrnstein, heeft Charles
Murray opnieuw een boek het licht doen zien dat de doorsnee intellectueel
gegarandeerd een woede-aanval zal bezorgen: What it means to be a libertarian.
A personal interpretation.
Niet alleen positieve discriminatie moet het in Murray's nieuwe boek
ontgelden, maar ook anti-discriminatiewetten; niet alleen Social Security, maar
ook welfare; kortom, linkse intellectuelen hebben genoeg om zich over op te
winden. Maar Murray pleit tevens voor het volledig legaliseren van zowel alle
soft- als harddrugs; en in een tijd waarin zelfs in het verlichte Nederland de
zedenhysterie aanzwelt - er beginnen de laatste tijd zelfs stemmen op te klinken
om sado-masochisten te vervolgen - zal ook Murray's pleidooi voor volledige
seksuele vrijheid in conservatieve kringen niet echt goed vallen. Met andere
woorden: Murray is niet alleen een radicaal voorstander van economische vrijheid
(hetgeen met 'rechts' wordt geassocieerd), hij is ook voorstander van de
doorgaans met 'links' geassocieerde persoonlijke vrijheden (vrijheid op het
gebied van meningsuiting, seks, drugs, euthanasie e.d.)
Helmond, Frank van, In de schaduw
van de postchristelijke cultuur, Eindhovens
Dagblad, 23 december 2000
Cultuur is een ontzaglijk groot woord. Nadenken over zoiets als cultuur
betekent: in stukken hakken, ordenen, selecteren. Cultuur is in ieder geval een
stelsel van waarden en normen dat een samenleving bijeen houdt en richting
geeft.
In dat waarden- en normenstelsel domineren enkele kernen: waarden en normen rond
de vitale momenten in het bestaan van het individu en van de samenleving: het
leven (seksualiteit, vruchtbaarheid), de dood (gezondheid en ziekte, pijn), de
macht (maatschappelijke orde, gezag). Het zijn de 'heilige' momenten die de hele
cultuur dragen, die daarom niet mogen worden gezien of genoemd. Het zijn de
'taboes' van de traditionele culturen. Als de grote taboes veranderen of
verdwijnen, verandert de hele cultuur, is er sprake van een cultuurbreuk.
Houdt, Frans van den, Kamerlid Mohammed Rabbae pleit voor
herstellen normen en waarden; ‘Ethisch reveil’ van
Groen Links, Wegener Dagbladen, 17 oktober 2000
Het was een opmerkelijke hartenkreet van GroenLinkser Mohammed Rabbae. In een
Kamerdebat over geweld op scholen riep hij onlangs op om de normen en waarden in
de maatschappij te herstellen, Rabbae vond het de hoogste tijd dat ouders worden
aangesproken op het gewelddadige gedrag van hun kinderen en hun falende
opvoedingen. Uitspraken die je eerder verwacht bij de kleine christelijke
partijen of van een CDA-politicus als Dries van Agt die zo graag schermt met
zijn ethisch reveil.
Kohnstamm, Rita, Het
individualisme herzien, in NRC, 15 mei 1999
Of op school wordt de sociale vorming krachtig ter hand genomen: als groep
rekening houden met elkaar, samen werken, op je beurt wachten, je mond houden
als een ander aan het woord is. Of men probeert het huiselijke klimaat zo veel
mogelijk te imiteren. De huidige onderwijskundige wind waait in deze laatste
richting: iedere leerling zijn eigen tempo, eigen leerstijl, eigen lesstof,
eigen begeleiding. Net als thuis. Dat lijkt me echter net te veel van het
individueel goede.
Kohnstamm, Rita, De wet
en de letter, NRC 27 mei 2000
Wetteloosheid hoeft niet te betekenen dat in een land te weinig wetten zijn. Ook
niet dat het merendeel van de burgers zich niet aan de bestaande wetten houdt.
Hij heeft ook te maken met een gebrek aan toezicht op de naleving van de wet.
Platform
tegen geweld wil grenzen aan vrijheid, Wegener Dagbladen, 30 september
2000
Een maatschappij die paal en perk wil stellen aan geweld, moet grenzen stellen.
De nadruk op vrijheid is soms wel erg groot, zei voorzitter W. Deetman van
Platform tegen geweld op straat gisteren tijdens de Dag tegen het geweld.
Deetman keerde zich in zijn toespraak tegen ,,de vrijheid om overal slag- en
steekwapens te kunnen kopen, de vrijheid om altijd en overal alcohol te kunnen
kopen of drinken en de vrijheid om altijd en overal de meest gewelddadige of
schokkende films te kunnen zien."
Rivas, Titus, Libertaire
Spiritualiteit
In dit artikel wil ik stilstaan bij een mogelijke verbinding tussen
libertair-socialistische idealen en een "spiritueel" wereldbeeld.
‘Samenleving
negeert groepen’, Wegener Dagbladen 21-8-000
Maatschappelijke en culturele uitsluiting vormt een bedreiging voor steeds meer
groepen mensen in de samenleving. Dat proces kan ertoe leiden dat de gemeenschap
uiteindelijk uit elkaar valt. Dat zegt de stichting Christelijk-Sociaal Congres
in een vandaag gepresenteerd rapport.
De stichting beschrijft in ‘Getto’s en pleinen’, waarvan het eerste
exemplaar werd overhandigd aan de Haagse burgemeester Deetman, een samenleving
waarin de onderlinge verbanden steeds losser worden. In een cultuur van
zelfredzaamheid en individualisme lijkt de vernieuwing van sociale verbanden een
centrale opgave te worden.
Trommelen, Joep, De
opkomst van de controle-maatschappij, in: Eindhovens
Dagblad 28 oktober 1999
Het geloof in de maakbaarheid van de samenleving is net zoals de meeste geloven
de laatste decennia vervangen door scepsis. Ook de opvolger van deze 'religie',
het geloof in de onbeperkte zegeningen van de markt, is de laatste tijd aan
erosie onderhevig. Aan de vooravond van de eenentwintigste eeuw doemen de
contouren op van een nieuw soort samenleving: de controle-maatschappij.
Weezel, Max van, Mondigheid;
De opstand van de bange burgers, in VN 6 november
1999
De bewonersvergaderingen en petities zijn terug van weggeweest. En hoe!
Het is nog niet eens zo lang geleden dat de generatie van de babyboomers hardop
droomde van de mondige burger. Een nobel mens die het gezag van de regenten niet
langer duidde en niets dan goeds met de wereld voorhad. Geef de gewone burger
inspraak en idealen als vrijheid, gelijkheid en broederschap (later nog
aangevuld met zusterschap) liggen binnen handbereik, was de gedachte. [...]
Hoera! De mondige burger doet weer van zich spreken. De politiek luistert dit
keer en wringt zich in alle bochten om het ene na het andere draconische
voorstel te bedenken. Dat allemaal om de verontruste bevolking niet van zich te
vervreemden. Maar wat snak ik naar de politicus die de vox populi tegen durft te
spreken.
Later toegevoegd
Individualisering is geen vijand;
Hans Feddema (1 juli 2007)
In het boerengezin van haar ouders met dertien kinderen, waar dag en
nacht werd gewerkt en er geen tijd was voor de kinderen individueel,
werden allen als jongens aangesproken. "Jongens, nu naar bed," klonk het
als het tijd was om te slapen.
"Ik was geen individu, ook nauwelijks een vrouw, ik was een onderdeel
van een groep. We voedden elkaar natuurlijk wel op, maar zeker in de
eerste drie jaar heb je persoonlijke aandacht van je moeder nodig, en
die kreeg ik niet".
Het had ook maar een haar gescheeld of ze had net als haar broertjes en
zusjes niet verder kunnen leren. Een onderwijzer
bij wie ze toevallig wel eens op de kinderen paste, deed
het tij voor haar keren.
[...]
De ontkenning van je schaduwkanten leidt echter
tot onderdrukking daarvan, waardoor ze soms juist plotseling in grote
kracht naar boven komen. Het voordeel van
individualisering is nu dat men leert het kwaad bij zichzelf niet te
ontkennen, maar onder ogen te zien en er mee in het reine te komen.
Boevink, Wim, Onze vrijheid
is een illusie; in: Trouw, 11 april 2000
Is vrijheid van het individu belangrijker geworden dan solidariteit met de
groep? Het lijkt erop. Een symposium in Nijmegen hield zich met die vraag bezig.
Tegelijkertijd werd in Amsterdam Rousseau's begrip van vrijheid behandeld: daar
werd die vrijheid in al zijn vormen ontmaskerd als een uitdrukking van
afhankelijkheid.
Ieder voor zich en dan? Met die vraag hadden de theologen van de Katholieke
Universiteit Nijmegen onlangs enkele sprekers belast om zo 'liberalisering en
solidarisering in de Nederlandse samenleving' eens tegenover elkaar te stellen.
Breedveld, Willem,
Bescheidenheid,
geen hoogmoed; Trouw 2001-05-04
Nog nooit heeft Nederland zoveel vrijheid genoten. Vrijheid om te gaan en te
staan waar we willen en vooral ook om te doen en te laten wat we willen. De
vrijheid heeft zelfs vleugels gekregen met al die financiële mogelijkheden en
de onbegrensdheid van het world wide web. Maar paradoxaal genoeg wint de angst
terrein. Angst voor zinloos geweld, voor criminelen, angst ook om zich te midden
van de ratrace staande te houden. Onze veiligheid heeft topprioriteit gekregen.
Daaronder gaapt een afgrond van angst.
Burger
wil weer binding en respect; Veel Nederlanders vrezen gevolgen
individualisering, Trouw
2001-05-03
De individualisering in Nederland lijkt op haar retour. Een ruime meerderheid
van de Nederlanders maakt zich grote zorgen over de negatieve effecten van deze
verzakelijking van de maatschappij. Ruim zeventig procent vindt dat er in ons
land meer nadruk moet worden gelegd op traditionele normen. Opvallend is dat
juist de culturele voorhoede van Nederland belang is gaan hechten aan 'nieuwe-oude'
waarden als gemeenschapszin.
Etty, Elsbeth, Generatieconflict, NRC 23 september 2000
De watjes, eitjes en kwezeltjes van de politieke jongerenclubs hebben, in
vergadering bijeen, het gedogen veroordeeld. Hiermee is het sloomste
generatieconflict uit de geschiedenis een feit. Ooit moest het zover met me
komen dat ook ik me zou gaan beklagen over de jeugd van tegenwoordig. Dat moment
is dan nu aangebroken. Wat een brave zielen zijn de junioren van PvdA, VVD, D66,
CDA, GroenLinks, SGP en Christenunie, die ter gelegenheid van Prinsjesdag het
kabinet en de Tweede Kamer opriepen om de 'macht, gezag, machtspositie en
geloofwaardigheid' van de politiek te herstellen.
Kok, Annemarie
& Bangma, Cees, 'Honderd
procent handhaven kan niet';,
veiligheid; Trouw, 2001-02-12
Cees Bangma, de politiechef die na de dood van Meindert Tjoelker een landelijk
debat op gang bracht over straatgeweld, gaat Friesland verlaten. Een gesprek
over de effecten van dat debat, de waarde van stille tochten en zijn bezwaren
tegen cameratoezicht en 'zero tolerance'.
Marijnissen, Hans, De
herontdekking van dat-kun-je-niet-maken; Tijdsbeeld,
Trouw 2001-05-03
Een onderzoek naar het welzijn van de Nederlandse bevolking levert een beeld op
van een haast-cultuur, van verwarring, van onmacht. Het werk-werk-werk van Paars
heeft de samenleving oververhit. Nooit meer terug naar de jaren vijftig, maar
sommige waarden waren zo slecht nog niet. [...]
Uit het onderzoek van de afgelopen jaren drijven volgens Motivaction zeven
trends naar boven die de dominante verandering in het Nederlandse sociale
klimaat tussen 1997 en 2000 beschrijven. Allereerst komt volgens de onderzoekers
de angst voor het verlies van sociale binding naar voren, de gemeenschapszin
staat onder druk. Mensen zijn te zeer op zichzelf gericht en houden te weinig
rekening met hun leefomgeving, melden de ondervraagden.
'Moderne
mens worstelt met individualisering’, Trouw,
2001-02-12
De bloei van new age en van de evangelische beweging wortelt in de
individualisering van de hedendaagse samenleving. De plicht om voortdurend te
kiezen en de last van de eigen verantwoordelijkheid leiden tot een nieuw
religieus verlangen om je veilig en gekoesterd te weten.
