Start Omhoog

Bronnen bij

  Cultuurrelativisme of –kritiek;
neo-conservatisme of progressief-links.

Najaar 2002
René Gabriëls, Op zoek naar samenhang; De Helling, najaar 2002

Net als elders in West-Europa is in Nederland sprake van een opmerkelijk samengaan van stromingen die elkaar eigenlijk uitsluiten: het neoliberalisme en het populisme. Het is de verkeerde en gevaarlijke weg in de zoektocht naar sociale samenhang. Het is tijd voor een nieuwe politiek die het nationalisme overstijgt.

Lente 2003
Sadik Harchaoui, 'Stereotypen in het strafrecht', in De Helling, themanummer 'Het strafrecht', voorjaar 2003. 

De rechtspraak zit vol vooroordelen. Daardoor worden elementaire rechtsbeginselen geschonden ten nadele van allochtonen. Multiculturalisering van het strafrecht moet niet gaan over hoger of lager straffen van eerwraak en vrouwenbesnijdenis, maar over het wegwerken van de stereotypering.

[Kort samenvattend:]
Hardachoui ziet stereotypie en onkunde heersen in het gehele justitiële systeem, van onderzoek, via rapportage door deskundigen, tot en met de rechtszaak en het oordeel toe, en daarna nog eens in de justitiële instellingen. Als bron ziet hij het maatschappelijk onbehagen dat dan ten onrechte geprojecteerd wordt op allochtonen en hun cultuur. Die cultuur wordt als het ware mee-beoordeeld, maar niet goed gekend, begrepen en gerespecteerd. 

19 april 2003
Hoogstraten, Diederik van, De intellectuele peetvader van Bush; dVk

Als we het kwaad niet bestrijden, zal het overwinnen. President Bush begrijpt dat tenminste, zegt de Amerikaanse denker Myron Magnet. Zijn aanklacht tegen de jaren zestig is het favoriete boek van George Bush. Op de Bijbel na. 
[...]
The Dream and the Nightmare - The Sixties' Legacy to the Underclass, 1993. 
[...] Veel van Magnets suggesties - zero tolerance en welfare to work bijvoorbeeld - zijn nu beleid op lokaar niveau en in Washington. 
[...]
De opkomst van het morele en culturele relativisme waarin alles okay is en niets objectief beter dan iets anders, was een leuke intellectuele excercitie, schrijft Magnet. Maar zij holde ook de democratie van binnen uit. 

3 mei 2003
Hofland, H.J.A., De overmoed van de radicale neo’s; NRC  

Het transatlantisch bondgenootschap ligt, zeker na de oorlog in Irak, in duigen. Dat is de schuld van de neoconservatieven die de politiek van president verzinnen, wordt gezegd. Er is sprake van een reeks inschattingsfouten van Europa zelf, meent H.J.A. Hofland. 

Mei 2003
Heuts, Leon, De Amerikaanse koorts; Leo Strauss – verkeerd begrepen godfather van het neoconservatisme; Filosofie Magazine  

Waar komt de ideologie van de neoconservatieve regering-Bush vandaan?
Een stamboomonderzoek stuit op de Duits-joodse filosoof Leo Strauss, die school maakte aan de universiteit van Chicago. Maar de meester is verkeerd begrepen. Zijn kritische diagnose van de moderniteit is verworden tot een koortsige dadendrang de wereld te herscheppen.

7 juni 2003
Stein, Yoram, De wortels van het neoconservatisme; Trouw  

‘In de Verenigde Staten zorgt alleen al het noemen van de naam Leo Strauss voor hevige politieke discussies. Dat komt doordat een aantal van zijn leerlingen – die zich trots Straussianen noemen – is doorgedrongen tot de hoogste politieke kringen in Washington.
Voor Straussianen als onderminister van defensie Paul Wolfowitz, rechter Clarence Thomas, John Podhoretz van de New York Post, William Kristol van de Weekly Standard, en denkers als Allan Bloom, Francis Fukuyama en Robert Kagan staat één ding centraal:
Om het Westen van de ondergang te redden, moet het relativisme bestreden worden.
Yoram Stein beschrijft de ideeën van de Duits-Joodse filosoof Leo Strauss die voor de nazi’s naar Amerika vluchtte en die nu geldt als de godfather van de Amerikaanse neoconservatieven.
‘Strauss ging op zoek naar iets dat als achterhaald werd beschouwd: de waarheid.’

12 juni 2003
Kinsley, Michael, Kapitalisme en democratie: de tandem hapert; NRC

[...] De democratie veronderstelt en koestert gelijkheid. Het kapitalisme veronderstelt niet alleen ongelijkheid, maar vereist haar ook en brengt haar voort. Hoe kan een samenleving tegelijk gebaseerd zijn op gelijkheid én op ongelijkheid? [...] 
De scheiding tussen beide berust ook op een stilzwijgende overeenkomst, een niet-aanvalsverdrag tussen de politieke meerderheid van de democratie en de rijke minderheid van het kapitalisme. 

13 juni 2003
Chavannes, Mark, Bewijzen mooier gemaakt, niet vervalst; Joseph Biden over ontbrekende wapens in Irak; NRC 

[…] Joseph Biden ziet een conflict tussen neoconservatieven en internationalisten. […]
Volgens Biden […] is veel van wat fout is gegaan met het Amerikaanse beleid rond Irak en de rest van de wereld een gevolg van de onverzoenlijke tegenstellingen tussen neoconservatieven en internationalisten binnen de regering-Bush. […]
“Veel neoconservatieven wantrouwen alles en iedereen […]. Deze mensen geloven dat in iedere situatie de ergste variant zal gebeuren. […] Het is een geestesgesteldheid die alle andersdenkenden en meer internationaal denkenden voor slappeling uitmaakt. Zij geloven in geen andere oplossing dan intimideren en het gebruik van geweld.“

14 juni 2003
Ellian, Afshin, Rare broeders; NRC 

De moderne democratie is een sprong van een door een absolute god en traditie omgrensde cultuur naar een maatschappelijke toestand van openheid en kritiek. Het westers vermogen tot cultuurkritiek baarde een democratische open samenleving, gebaseerd op vrijheid en gelijkheid. Moslims hebben daarentegen moeite met de democratie en blijken niet in staat haar cultuurkritiek te waarderen.
Moslimpolitici geloven in de democratie voor zover democratie de mogelijkheid biedt om via de stemmachine de macht te veroveren. En als zij de macht in handen krijgen, willen ze voorgoed hun eigen zedelijkheid en zekerheid invoeren. Deze machthebbers dienen echter te beseffen dat de democratie een periodieke machtswisseling en zedelijkheidswisseling, en dus onzekerheid inhoudt.
De cultuurkritiek is het probleem.

 

 

Start Omhoog