Pasteur Joseph Doucé

2001 # 2

Tijdens een grote seksbeurs in Rotterdam, omstreeks medio jaren zeventig, maakte ik kennis met de legendarische, toen nog zeer jonge dominee Joseph Doucé, die daar een stand had met literatuur betreffende zijn pastorale werk in Parijs. Hij was speciaal overgekomen naar het toen veel liberalere Nederland om zijn ideeën uit te dragen. Ik zou hem pas enkele jaren later weer ontmoeten.

Joseph Doucé, geboren op 13 april 1945 in St.Truiden, was van huis uit een Vlaming die zich in Frankrijk vestigde en later de Franse nationaliteit verwierf. Hij behoorde tot de Baptistenkerk en verrichtte zijn pastorale werk binnen het kader van het Centre du Christ Libérateur, 3bis, rue Clairaut, in Parijs. Het Centre (opgericht in 1976) hield zich bezig met hulpverlening aan seksuele minderheden en gaf een klein tijdschrift uit onder de naam ILIA, hetgeen staat voor il libère, il aime (Hij bevrijdt, Hij heeft lief). 

Er waren speciale maandelijkse bijeenkomsten in kleine kring voor transseksuelen, travestieten, homoseksuelen, lesbiennes en pedofielen. Tevens werd aandacht besteed aan mensen die korter of langer in een gevangenis vertoefden. Het werk was moeilijk in een zeer repressief Frankrijk, maar Doucé gaf nooit op. Hij was een vechter en zette zich in voor de onderdrukte medemens. Het was een genoegen om met hem van gedachten te wisselen en te discussiëren. 

Hij kwam van tijd tot tijd naar Nederland en onderbrak dan zijn treinreis in Rotterdam, wij lunchten in restaurant Engels, meestal in de serre, tegenover het Centraal Station. Soms kwam hij in gezelschap van zijn jongere vriend Guy. Het thema pedofilie had veel aandacht en wel in een breder perspectief. Na het altijd veel te korte bezoek vertrok hij naar Utrecht of Amsterdam waar hij kerkelijke kontakten onderhield. Overigens stond een bezoek aan de Pauluskerk in Rotterdam soms ook op zijn agenda. Hij was rusteloos en steeds bezig, steeds actief en alert.

Wij waren bevriend geraakt. In maart 1988 bezocht ik hem voor het laatst in Parijs. Hij had een gespecialiseerde boekhandel met de naam Autres Cultures (andere culturen) geopend, hartje stad, in de Rue Sauffroy, nummer 46. Veel interessante seksuologische literatuur in verschillende talen die elders niet verkrijgbaar was. Kan mij nog goed herinneren dat men een grote steen door de ruit van de deur had gegooid… 

Ik hield een lezing in het Centre en zou later nog een toespraak houden en een van mijn Franse boeken signeren in het Théatre de l'art. Het betrof Costa Brava, nouvelle pédophile, uitgebracht bij Lumière et Justice, een door Doucé opgerichte uitgeverij. De bijeenkomst in het Théatre de l’art werd geen succes, er kwam bijna niemand opdagen, er heerste angst, er was op 8 maart een grote razzia in Frankrijk en overzeese gebiedsdelen geweest en de gevolgen daarvan werkten lang na. Wel had ik het geluk kennis te kunnen maken met Eric Jourdan, schrijver van onder meer Les mauvais anges (slechte engelen) die ’s avonds zijn toneelstuk Drapeau noir (zwarte vlag) zou presenteren in het Théatre de l’art.

Reeds eerder werd Doucé meermaals bedreigd. Tevens dwong men hem op last van de overheid Costa Brava, nouvelle pédophile uit de stand van uitgeverij Lumière et Justice, tijdens de Salons de L’Erotisme, te verwijderen.

Het werd echter dramatischer. Het was op 19 juli 1990 dat Doucé door twee politiemensen, die zich als zodanig legitimeerden, werd meegenomen. Er volgde een lange stilte en vele geruchten begonnen de ronde te doen.

Op 18 oktober 1990 werden zijn stoffelijke resten in de bossen van Rambouillet ontdekt. Hoe kwam hij aan zijn einde?

Het mysterie is nooit helemaal opgelost. Zijn vriend woont nu in Nederland. Had Doucé zijn hals toch te ver uitgestoken…? Te voortvarend geweest? Het zou best kunnen.

Tot aan zijn dood was Joseph Doucé voor alles dominee gebleven. Voor velen betekende zijn heengaan een groot gemis. De meerderheid der Fransen treurde niet om hem, zij vonden hem alleen maar lastig.

Het Centre ging een onzekere toekomst tegemoet. De boekhandel, die onder leiding van zijn vriend stond, moest sluiten. De door Doucé uitgegeven boeken, veelal readers bleven over, zoals 

Deze boeken werden bij Lumière et Justice gedurende de jaren tachtig uitgebracht.

Tien jaar geleden stierf pasteur Joseph Doucé; in oktober 2000 zal daar aandacht aan besteed worden.

13 Juli 2000