Vlug, veilig, voordelig en schoon

Weblog # 11 Tegenwicht, 12 april 2005

Ploep!

Het gebeurt ons allemaal eens: Ploep! In eens een zwart scherm of blauw scherm met "Fatale fout", net als je iets wilt opslaan - weg brief. Nu overkwam het de spoorwegen, nog wel rond Utrecht. Net was het gerepareerd, of de volgende ochtend vroeg moesten de systeembeheerders weer opnieuw gaan zoeken. Velen liepen vele uren vertraging op.

Files en het spoor

Een gevolg was dat dezelfde dag nog, 7 april, de wegen vol stonden en er aanzienlijk meer files waren dan normaal. Dit laat zien hoe noodzakelijk het openbaar vervoer is.

ProRail krijgt de schuld, maar wat is ProRail? Dat is het afgesplitste geprivatiseerde bedrijf dat het spoor onderhoudt - zeg maar liever: de gigantische achterstand in normaal onderhoud moet wegwerken die de laatste jaren ontstaan is door te bezuinigen op onderhoud. Het land krijgt koekjes van eigen deeg.

Fijn stof

Alsof er even wat hulp van Boven was, kreeg de krantenlezer en mediavolger de dagen erna het nodige te zien over fijn stof dat hier in de lucht hangt en dat een "onzichtbaar dodelijk gevaar" vormt. Het hangt niet alleen op twee straten in Den Haag die er genoeg van kregen, nee, heel Nederlands is een kwalijke vlek op de wereldkaart van dit soort vervuiling.

Men hoeft geen scheikundige te zijn, alleen maar de krant te lezen, om te weten dat de auto de grootste boosdoener is. Dezelfde auto die vastloopt in de files, en dan nog meer uitstoot, als even de trein niet rijdt.

Je snapt niet waarom roetfilters niet veel eerder verplicht zijn, waarom schone brandstof (zoals waterstof) nog niet mogelijk is in een technisch zo hoogstaande maatschappij als de onze. Nu ineens wordt hier aan gedacht. De minister wilde liever de Europese regels hierover wat oprekken dan de lucht schoon hebben. De Raad van State stak hier terecht een stokje voor. "Halfhartig milieubeleid" zegt het NRC commentaar van 8 april terecht. 

'Normaal'

Als ik uit het raam kijk, zie ik dat de beide stoepen in deze straat geheel vol staan met auto's. Wat ik zie is dat de voetgangers 'dus' dan maar de rijweg gebruiken, veel scholieren en moeders met kinderwagens. Dit 'dus' vindt iedereen normaal en logisch in de autocratie waarin wij leven. Waar zijn er nog stoepen vrij? Wie een nieuwbouwwijk plant, moet al rekening houden met meer dan een parkeerplaats per woning. Minder stoep dus en een duurdere wijk, dus duurdere woningen. Ook dit vindt iedereen normaal: het is de norm van de autocratie.

Buiten spelen

Ook dit gebeurt hier wel eens nu de avonden weer lichter worden. Op de stoep? Nee, daar staan auto's, dus ook maar uitgeweken naar de rijweg. 

Net vandaag schrijft Annie de Vreugd, pedagoge, in De Stentor een stuk over "Buiten spelen". Zij wijst erop hoe gezond dit is voor lichaam en ziel, kind, gezin en maatschappij. Maar ook op de belemmeringen: juist op speelruimte wordt bezuinigd. Niet dus op parkeerruimte. De auto overheerst het kind. 

Wij wezen al eerder op zulk een paradox, namelijk in opiniestuk # 25, genaamd Overprotectie. Dit begint met:

Vlak voor en na schooltijd is het enorm druk rond de scholen: een file van auto's. 

Er zijn meer van dit soort vicieuze cirkels. 

Buiten spelen 

Kinderen spelen steeds minder buiten. Ze zitten binnen aan de computer en worden te dik. Computerspelletjes en tv kijken heeft het spelen met leeftijdsgenootjes bijna ingehaald, ...

... enzovoorts: zie aldaar verder. 

Een stinkende vicieuze cirkel

Men bouwt er wegen bij of verbreedt ze. Meteen staan ze weer vol. Men lost hier een file op, elders duikt er weer een op. Dit lost niets op. Het is een zinloze, vervuilende en verspillende vicieuze cirkel. Toch is die eenvoudig te doorbreken:

Bestrijd files met files

Bestrijd de files door ze niet te bestrijden. Laat de boel gewoon vastlopen: dan gaan de mensen vanzelf de trein wel in. Bevorder gelijktijdig krachtig het openbaar vervoer en houd dit voor de reiziger betaalbaar. Het woon-werk-verkeer gaat dan vanzelf per openbaar vervoer. Alleen wat noodzakelijk per auto moet, zoals een deel van het vrachtverkeer, gaat dan nog per auto, maar dan wel een schone auto met roetfilter en schone brandstof.

Wat kunnen we zelf doen?

Automobilist, leen eens een fiets, hond of kinderwagen en probeer eens ergens te komen en de auto eens van de andere kant te ervaren. Alvast sterkte en zelfbeheersing gewenst. 
Laat die auto staan en neem fiets, bus, tram, metro en trein.