Een weblog over weblogs en over TegenwichtTegenwicht weblog # 50, 5 april 2006 In januari 2005 begonnen wij, schrijverscollectief Tegenwicht, met onze weblogs. Nu aangekomen bij nummer 50, tijd om even bij weblogs en bij Tegenwicht stil te staan. WeblogsWeblogs zijn er nu bij miljoenen, onmogelijk om zelfs maar een deel ervan bij te houden. Weblogs maken het iedereen mogelijk om journalist te zijn, zaken onder de aandacht te brengen, vragen op te werpen, ideeën te verspreiden. Ook om desinformatie in de media tegen te gaan.
Het is een nieuw hulpmiddel voor de democratie, niet voor niets met argusogen bezien door menig dictatoriaal regiem.
TegenwichtTegenwicht bestaat al langer: de Stichting Tegenwicht is eind 1998 per notariële acte opgericht en is in voorjaar 1999 begonnen met de opiniestukken waarvan er nu 42 on line staan. Ze gaan over een veelheid van onderwerpen, maar kiezen menselijke relaties als voornaamste invalshoek: mensen onder elkaar en mens en maatschappij. Zie even ons eerste stuk, genaamd "Tegenwicht... hoezo?" Tegenwicht is als stichting opgericht door een klein groepje mensen met voornamelijk technische, computer-gerelateerde beroepen, dan wel eigen zaken op dit gebied, bèta's dus, zogezegd, maar wel onafhankelijke denkers. Inmiddels, helaas, deels failliet. De tijden zijn hard voor voor eigen zaken en onafhankelijke denkers. In de loop van de tijd zijn deze opgevolgd door mensen met meer 'sociale en psychische' beroepen en opleidingen, alpha's dus, zogezegd. Er is een soort van achterban, een soort leden dus (al heeft een stichting formeel geen leden), die ideeën en documenten aanreiken en deze bediscussiëren, die bovendien de kosten dragen, want in het huidige bestuur heerst, hoe humanitair ook, een zekere mate van invaliditeit, annex pensioen en werkloosheid, dus armoede. Men wordt ook niet rijk van humaniteit. Een schrijverscollectiefHet bestuur valt min of meer samen met het schrijverscollectief dat in feite de stukken schrijft en digitaliseert, waarna de webmaster, zelf ook schrijver, het uiteindelijk in elkaar knutselt en verzendt. Het is een relatief kleine groep mensen, maar met een grote variëteit aan levensbeschouwing (christen, atheïst, agnosticus, humanist, moslim), alsook etniciteit (Europees, maar ook van ver daarbuiten) en een opmerkelijk grote variëteit aan door de schrijvers en leden beheerste talen. Ja, het is dus wel een beetje een relatief klein, doch wel enigszins geleerd gezelschap dat, zoals te zien is aan de opiniestukken en hun vele literatuurverwijzingen, niet zozeer De Telegraaf leest, als wel liever
Woordenboeken en grammatica's voorhanden in de boekenkast naast de schrijftafel. Hoe dan ook: wij schrijven. Waarom een schrijverscollectief?Dit komt omdat de oprichters gecharmeerd waren van Luther Blisset. Wie was dat dan? Dit kan ook niet, want het was geen persoon maar een schrijverscollectief dat opereerde in en vanuit Italië, in het Italiaans en het Engels. Men schreef uiterst scherpe links-georiënteerde stukken die veel gelezen werden en waarvan iedereen zich afvroeg wie nu toch wel die Luther Blisset was. Niemand die hem kon vinden. Dus kon hij ook ongehinderd schrijven wat hij ervan vond. Dit gaf ruimte voor maatschappijkritiek, ruimte voor tegenwicht. Strikt genomen is het in onze huidige samenleving niet meer zo nodig om als anoniem schrijverscollectief te werk te gaan. Hoewel, er wordt nu meer onder nick name geschreven dan onder de echte naam, dus de enigen zijn wij nu ook weer niet. We hebben het gewoon zo gelaten. Wie onze achtergrondessays ziet, komt toch wel steeds dezelfde namen weer tegen, zo'n groot geheim is het nu ook weer niet. Wel zeggen wij hiermee: het gaat om het idee, om de tekst, niet om de schrijver. De stijlVan meet af aan is gekozen voor een gedegen werkwijze: ernstige essays met veel tekst en weinig platen, en steeds met 'een halve bibliotheek' als achtergrondliteratuur en bronvermelding, snel beschikbaar per link dus muisklik, maar wel steeds in de vorm van "Citaten uit ..." in verband met het auteursrecht. Ja, dat kost dus wel tijd en zo zijn er in pakweg zeven jaar, 84 maanden, 42 stukken ontstaan: gemiddeld dus een per twee maanden. Dit is niet vlot, maar wel gedegen. De weblogEr ontstond behoefte aan iets wat meer snelheid had en minder tijd vergde, zodat we ook op de actualiteit in konden gaan: vandaar de weblogs, die naar planning eigenlijk ook weeklogs zouden kunnen heten: meer weekboek dan dagboek. In feite iets minder: 50 stukken in pakweg 14 maanden ofwel 60 weken. Het probleem ligt bij onszelf: wij willen zo graag gedegen te werk gaan dat we het niet kunnen nalaten om ook aan de weblogs toch weer literatuur en bronnen toe te voegen en dit kost nu eenmaal tijd, dus actualiteit. Dus een beetje eenzijdig? Steeds weer: Verdonk en Donner? Volgende probleem: hier is democratie, dus Het Volk regeert... of reageert hier een welgekozen goed opgeleide en bedachtzame groep mensen... de elite? Lees Plato hierover, en desgewenst meer, maar in een weblog kun je moeilijk een literatuurlijst in het oud-Grieks opnemen. Meer nog: als dan uiteindelijk de gekozen elite gaat regeren, gaat het dan ook goed? Onomwonden een Nee in het geval van Irak - klik even op, hierboven, "Volgende". Een weblog is als een column en hoeft geen literatuurlijst te hebben, mag qua onderwerp overspringen, mag spontaan en emotioneel zijn, zolang er maar vlot gelezen kan worden en er bij de lezer iets opgeroepen wordt. Dat dit nog niet zo helemaal lukt vinden we niet zo erg. Als we iets willen vermijden is het het eindeloze gemopper in 'modern Nederlands' - lees: abominabel Nederlands - wat niets oplevert dan eindeloze vrijwel inhoudloze reacties in de zelfde (geen)stijl(.nl). Daarom is er, anders dan bij menige interactieve site of weblog, geen gelegenheid om rechtstreeks reacties te plaatsen. Men lucht zijn hart, prima hoor, maar men typt puur gevoelsmatig en anoniem meteen een reactie in en houdt zich dan niet in, denkt niet lang na, men bezint zich niet lang, men doet maar wat. Geen alternatieven. Niet zoiets als "Wat kunnen we doen", waarmee vrijwel alle Tegenwicht opiniestukken eindigen. Dan liever gedegen en doordacht. Ook de weblogs hebben minimaal een nacht rijpingstijd. Kritisch actief burgerschapDit is wat Tegenwicht wil, en dit is meer dan alleen maar mopperen en het hart luchten in 'modern taalgebruik'. Het betekent ook: zich verdiepen, lezen, zoeken, denken, en uiteindelijk dan 'iets doen', waarmee bedoeld wordt: iets constructiefs, iets dat niet respectloos afbreekt, maar iets opbouwt. Wat opbouwt?
|