Vorige Start Omhoog Volgende

Los het fileprobleem op door het niet op te lossen

Tegenwicht weblog # 92, 5 september 2007

Koeienletters

Het zal weinigen ontgaan zijn: de Telegraaf hier de afgelopen week een campagne voor een politiek doel: meer asfalt voor meer auto's op de weg. 

In koeienletters in een zwart kader werd verteld, nu ja, geschreeuwd dus, dat het autoverkeer vastloopt en dus de economie stagneert en dat meer asfalt hiervoor de oplossing zou zijn. 

Ook de VVD-woordvoerder noemt gebrek aan asfalt "het eigenlijke probleem" - niet dus dat dat er te veel auto's zijn en te veel auto gereden wordt in een klein land als het onze. Om dit te bestrijden met een kilometerheffing is "een linkse droom" - linkse mensen dromen nu eenmaal, zelfs "verstokt", en zij scheppen "rookwolken" rechtse mensen hebben hun beide voeten op de grond, pardon, op de gaspedaal en nee, hun auto's scheppen geen rookwolken vol fijn stof. Bij de VVD en in de Telegraaf zijn de mensen altijd "hardwerkend" en zij hebben dus een auto nodig. Zij hebben "geen aanvaardbaar alternatief". 

Niets kan op tegen de auto; Paul de Krom, Trouw, 4 augustus 2007 

En nu is de VVD weer tegen de kilometerheffing; Cees van der Laan, Trouw, 4 augustus 2007 

"VVD-lijsttrekker Mark Rutte is zich een hoedje geschrokken, want gisteren stond er 600 kilometer file op de Nederlandse snelwegen. Hij kondigde onmiddellijk stappen aan: De maat is vol. We mogen niet accepteren dat er jaarlijks miljarden euro's verloren gaan door stil te staan. [...] Dus moet er, concludeert Rutte, veel meer asfalt komen. 
Ik begrijp dat niet. Ben ik nou zo naïef? Je lost het probleem van mobiliteit en milieu toch niet op door het probleem uit te breiden, door het groter te maken?"
Beau denkt mee met de VVD; Beau Ravage, NRC Handelsblad 14 november 2006 (Column)

Rare jongens daar in India: die houden er heilige koeien op na. 
Wij doen zoiets niet. 

Vuile lucht met fijn stof

De aanleiding voor de Telegraaf actie kan zijn dat de rechterlijke macht de aanleg van zes kilometer extra rijstroken van de A4 bij Leiderdorp niet door mocht gaan. Door milieudefensie? Nee, door de wet en dus de wetgever, ons hoogste democratische gezag, dat het volk vertegenwoordigt. De wetgever heeft twee belangen tegen elkaar afgewogen: gezondheid en automobiliteit en heeft aan de laatste grenzen gesteld.

Omslagpunt bereikt?

Als er veel gras is, komen er veel konijnen. Konijnen zijn gesteld op voortplanting en op gras. Als het gras opraakt, komen er vanzelf minder konijnen: een omslagpunt. Zij er minder konijnen, dan is er per konijn meer gras en kunnen er weer meer konijnen komen.

Je kunt het ook zo stellen: Zijn er veel konijnen, dan komen daar vossen op af. Vossen stellen konijnen als menu op prijs. Dus komen er minder konijnen - pech voor de vossen: na het omslagpunt komen er vanzelf minder vossen. Dus weer kans voor de konijnen - en later weer voor de vossen.

Systemen

Dit soort systemen houdt zichzelf in stand en wel op een natuurlijke manier. Gaat de mens hier ingrijpen door, hetzij gras te maaien of te zaaien, hetzij konijnen te fokken of te jagen, hetzij vossen te fokken of te jagen, dan wordt dit systeem verstoord. Australië voerde konijnen in om onkruid te bestrijden. Dat hebben ze geweten. Aangezien dit niet werkt, komt er ook hier en omslagpunt: de mens ziet in dat je dit soort systemen niet moet verstoren.

"Het verkeer is een zelforganiserend systeem, en dat soort systemen maakt elke ingreep van buitenaf ongedaan." 
De file is de oplossing voor de file; Chris Geerling, Trouw, 16 november 2006

Met het verkeerssysteem is het al niet anders. Meer asfalt trekt meer auto's aan, meer auto's trekken meer asfalt aan, enzovoorts, tot er een grens bereikt is en er een omslagpunt komt. Knelpunten in de files oplossen doet niet meer dan het verplaatsen van de knelpunten. Ze stellen het omslagpunt slechts even uit. Misschien geven de koeienletters in de Telegraaf wel aan dat in het autoverkeer nu het omslagpunt is bereikt. 

"We hebben met z’n allen gewoon 5 procent minder in Nederland gereden dan het CBS de laatste jaren dacht." 
We reden minder auto dan gedacht; Joep Engels, Trouw 24 mei 2007 

Er zijn nu eenmaal grenzen

Met ruim 16 miljoen Nederlanders in een klein landje is het simpelweg niet mogelijk om ook 16 miljoen auto's te laten rijden. Een auto vraagt vele malen zijn eigen ruimte: parkeerplaatsen bij huis, werk, winkels, recreatie en zo meer, en dan nog de wegen. Op een gegeven moment gaat dit onherroepelijk vastlopen. 

Als ik de hond uitlaat zie ik in de relatief oude en smalle straatjes aan weerskanten huis aan huis auto's op de stoep staan. De kinderen spelen midden op de straat. Er kan letterlijk geen auto meer bij. Veiligheid en gezondheid schieten er hier dus bij in.

Er gaan nog bussen en treinen. Maar als iedereen de auto neemt en de bussen leeg hun rondjes rijden, houden de bussen vanzelf op met rijden. Totdat men oud wordt en niet meer zelf kan rijden ... en klaagt dat er geen bussen rijden. 

"Het oplossen van files is eigenlijk onmogelijk, zeggen verkeerskundigen, omdat er elk jaar opnieuw méér autokilometers worden gereden. [...] Bovendien lokt het oplossen van files gedrag uit dat files opnieuw doet ontstaan. 
Verkeerskundigen: Files niet op te lossen; NRC Handelsblad, 3 maart 2007

Los het fileprobleem op door het niet op te lossen

Erkenning van het feit dat er een grens bereikt is kan een omslagpunt vormen. Wie zeker weet in de file vast te komen te staan, neemt eerder de trein, of reist op een andere tijd. Of werkt thuis, of neemt een fiets, snorfiets, brommer of scooter. Of zoekt voor het vervoer van goederen andere tijden en wegen zoals de trein en het water. Als autorijden duurder wordt, zoekt men goedkopere oplossingen. En wie, met zijn of haar kind beland bij de huis- of longarts, beseft welke schade het fijn stof van het verkeer teweegbrengt, gaat waarden afwegen en nadenken. 

Wie voorziet in een file terecht te komen, die neme een abonnement op een kwaliteitskrant, zodat hij in de file ook kwaliteit kan lezen.

Over lezen gesproken ...

Met alleen meer asfalt los je de files niet op; Meindert van der Kaaij, Trouw 11 november 2006 
 

Hoogleraar: Uitbreiden van wegen leidt juist tot toename van verkeer; Trouw, 27 juli 2007
 

Echt, 130 als topsnelheid is genoeg; Martin Kroon, Trouw, 20 januari 2007 
 

Er komt geen einde aan; Arjen Schreuder, NRC Magazine maart 2007 
De files in Nederland worden langer en langer. Kan de overheid dat probleem nu niet voor eens en altijd oplossen? Het antwoord is nee: we zullen er mee moeten leven. Honderden mensen houden zich bezig met filebestrijding, maar ieder succes leidt weer tot nieuwe files. Carpoolen, spitsstroken, spitsvignetten, beter openbaar vervoer, niets helpt. Het meeste perspectief biedt de kilometerprijs, en die wil de regering nog deze kabinetsperiode invoeren. 
 

Van A naar Beter of van kwaad tot erger? Cyntha van Gorp, Trouw, 3 augustus 2007 
Het kabinet strooit met plannen om de files aan te pakken. Meer asfalt, kilometerheffing, gratis openbaar vervoer – heeft het allemaal wel zin?

Schonere lucht - Fijn stof en auto's - Tegenwicht weblog # 24, 30 juni 2005

Vorige Start Omhoog Volgende